вясло́

‘лопасць’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. вясло́ вёслы
вяслы́
Р. вясла́ вёслаў
вёсел
Д. вяслу́ вёслам
В. вясло́ вёслы
вяслы́
Т. вясло́м вёсламі
М. вясле́ вёслах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

вясло́

‘нізка прадметаў’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. вясло́ вёслы
вяслы́
Р. вясла́ вёслаў
вёсел
Д. вяслу́ вёслам
В. вясло́ вёслы
вяслы́
Т. вясло́м вёсламі
М. вясле́ вёслах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

вясло́², -а́, мн. вёслы і (з ліч. 2, 3, 4) вяслы́, вёсел і вёслаў, н.

Нізка аднародных прадметаў.

В. абаранкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вясло́¹, -а́, мн. вёслы і (з ліч. 2, 3, 4) вяслы́, вёсел і вёслаў, н.

Лопасць з доўгім дзяржаннем, прызначаная для веславання.

|| прым. вёславы, -ая, -ае, веславы́, -а́я, -о́е і вёсельны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вясло́ I ср. (в лодке) весло́;

○ сушы́ць вёслы — мор. суши́ть вёсла

вясло́ II ср. (о нанизанных предметах) свя́зка ж.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вясло́ ​1, ‑а; мн. вёслы, вёсел; н.

Лопасць з доўгім дзяржаннем, прызначаная для веславання. Дзесь ціха праплыве лодка, плясне вясло, пачуецца стрыманы смех. Васілевіч. А няма ні лодкі, ні парома, Ні абломка слізкага вясла. Пысін.

вясло́ ​2, ‑а; мн. вёслы, вёсел; м.

Нізка аднародных прадметаў. Вясло абаранкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вясло́ н Rúder n -s, -, Ríemen m -s, -; спарт Skull n -s, -s

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

вясло

Том: 6, старонка: 233.

img/06/06-233_1186_Вясло.jpg

Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)

Вясло́ 1 ’звязка, пучок дробных нанізаных прадметаў’ (БРС, КТС, Шат., Янк. I, Інстр. III, Масл.), вя́сло (Касп., Нас.), вя́сла (Янк. Мат., Гарэц.), сувалк. vʼosła ’скрутак лыка’ (LP, 1960, 351), ст.-бел. весло, укр. жытом. весло ’звязка якіх-небудзь аднародных прадметаў’, рус. тамб., кур., маск., разан. вя́сло ’жгут саломы, якім звязваюць снапы’, свясло́ ’перавясла’, вяц. ’пучок ільну па 20 жменей’, ст.-рус. съвѧсло. Усх.-слав. утварэнне ад вязаць (гл.) і суф. ‑сло (< ‑slo).

Вясло́ 2 ’вага ў студні з жураўлём’ (в.-дзвін., ДАБМ), укр. весло́ ’каромысла’. Да весіць (гл.). Утворана пры дапамозе суф. ‑сло (< slo). Відавочна, гэта калька з літоўскага (латышскага) слова; параўн. svìrtis ’журавель у студні’, ’рычаг’ ⟷ літ. svyrė́ti ’звісаць, вісець над чым-небудзь’, svìrti ’нахіляцца, звісаць’. Сюды ж весілка ’ручка чайніка’ (гл.).

Вясло́ 3 ’прыналежнасць лодкі’ (БРС, КТС, Мядзв., Янк. I, Бяльк., Шат., Сцяшк. МГ); ’прылада для кіравання плытом у выглядзе абчасанага бервяна, якое прымацоўваецца наперадзе і ззаду плыта’ (зах.-дзвін., Нар. сл.). Укр. весло ’вясло’, рус. весло ’тс’, бранск., арл., разан., гом. ’лапатка для замешвання цеста’, польск. wiosło ’вясло, драўляная лапатка’; ’ногі водных птушак’, н.-луж. wjasło, в.-луж. wjesło ’вясло’, чэш., славац. veslo ’вясло’; ’нага воднай птушкі’, славен. véslǫ ’вясло’; ’паклёпніцкі язык’, vésta ж. р. ’вясло’; ’хлебная лапата’; ’вялікая лыжка’, серб.-харв. вѐсло ’вясло’; ’плаўнік (у рыб)’, макед., балг. весло ’вясло’, ст.-слав. весло. Прасл. veslo (< vez‑slo) < *vegʼh‑slom. Да вязці́ (гл.). Параўн. Гараеў, 1896, 74; Міклашыч, 387; Праабражэнскі, 1, 79; Фасмер, 1, 303; КЭСРЯ, 77; Шанскі, 1, В, 73; Брукнер, 623; Младэнаў, 63; БЕР, 1, 137; Голуб-Копечны, 415; Махэк₂, 685; Скок, 3, 579. Сюды ж вясляр, вяслярны, вяслярства (КТС).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

веславы́ гл. вясло¹.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)