во́чап, -а, мн. -ы, -аў, м.
Шост, да якога прымацоўваецца калодзежнае вядро.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
во́чап
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
во́чап |
во́чапы |
| Р. |
во́чапа |
во́чапаў |
| Д. |
во́чапу |
во́чапам |
| В. |
во́чап |
во́чапы |
| Т. |
во́чапам |
во́чапамі |
| М. |
во́чапе |
во́чапах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
во́чап м. шест, к кото́рому прикрепля́ется ведро́ у коло́дца
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
во́чап, ‑а, м.
Шост, да якога прымацоўваецца калодзежнае вядро. Зарыпаў над студняю вочап. Калачынскі. З двара даносіцца неўгамоннае чырыканне вераб’ёў, скрып вочапаў, гук бляшаных вёдраў. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Во́чап ’шост, за які прычэпліваецца вядро ў студні’ (БРС, Бяльк., Шат., Касп., Мядзв., Янк. II, Сцяшк., Бір. Дзярж.); ’бэлька, якая кладзецца зверху ўпоперак на бэльках і цягнецца ўздоўж хаты’ (Інстр. I). Рус. о́чап ’калодзежны журавель’; ’жэрдка для калыскі’, укр. очепа ’крук, бусак, якім прыцягваюць плыт к берагу’. Аддзеяслоўнае ўтварэнне ад ачапіць (гл.) (Фасмер, 3, 177; 4, 299). Гл. таксама чапяла, цэп, ачэп.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Крош ’вочап у студні з жураўлём’ (ДАБМ). Гл. крошні.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ко́ведар ’вочап у студні’ (Нар. сл.). Да *ковадар < коварад. Гл. коварат 2.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Во́бжы ’аглоблі ў сасе’ (Мядзв., Бяльк., Касп.), вобжъ ’вочап у студні з жураўлём’ (ДАБМ, 810, віц.). Гл. абжа.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
шалёвачны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да шалёўкі. Я пераступіў парог кабінета — невялічкага пакойчыка з шалёвачнай пераборкай і рыпучымі.. дзвярамі. Кухараў. Ігналь злавіў вочап, зачапіў вядро за крук, што яшчэ даўно быў убіты ў шалёвачную агароджу, і падаўся ў хлеў. Лупсякоў. // Прызначаны для шалёўкі. Шалёвачныя дошкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Жа́гіль ’вочап у студні’ (смаляв., ДАБМ, каментарыі, 809). З літ. дыял. žãgilas (Урбуціс, Baltistica, V (1), 59; Лаўчутэ, Сл. балт., 66).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)