валася́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

Невялікая пеўчая птушка атрада вераб’іных з тонкай шылападобнай дзюбай.

|| прым. валася́нкавы, -ая, -ае.

Сямейства валасянкавых (наз.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

валася́нка

назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. валася́нка валася́нкі
Р. валася́нкі валася́нак
Д. валася́нцы валася́нкам
В. валася́нку валася́нак
Т. валася́нкай
валася́нкаю		 валася́нкамі
М. валася́нцы валася́нках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

валася́нка I ж., зоол. сла́вка, мухоло́вка

валася́нка II ж., см. ціпча́к

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

валася́нка ​1, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Невялікая пеўчая птушка атрада вераб’іных з тонкай шылападобнай дзюбай.

валася́нка ​2, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Тое, што і ціпчак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Валася́нка 1 ’сіло’ (Шатал.). Да валасяны.

Валася́нка 2 ’ядавіты грыб’ (Мат. Гом.). Назва звязана з павер’ем, быццам у грыбе жывуць вельмі шкодныя чарвякі-валасні, якія і выклікаюць хваробу, атручванне.

Валася́нка 3 ’травяны матрац’ (Мат. Гом.). Да валасень 4 ’моцная высокая трава’, валасяны (ад назвы травы).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

сла́вка зоол. валася́нка, -кі ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ВАЛАСЯ́НКІ

(Sylvia),

род птушак сям. валасянкавых атр. вераб’інападобных. 17 відаў. Пашыраны ў Еўразіі, Паўн. Афрыцы. Жывуць на ўзлесках, у садах, парках, на лугах, у хмызняку. На Беларусі 5 пералётных відаў: валасянка завірушка (S. curruca), валасянка садовая (S. borin), валасянка чорнагаловая (S. atricapilla), валасянка шэрая (S. communis), валасянка ястрабіная (S. nisoria).

Даўж. цела 12—15 см. Апярэнне шэрае з белым, чорным або рыжаватым адценнем, мяккае. Дзюба тонкая, шылападобная. Гнёзды рыхлыя, шара- або чашападобныя на кустах, дрэўцах, сярод высокай травяністай расліннасці. Некаторыя высцілаюць гнёзды воласам (адсюль назва). Нясуць 4—6 яец. Кормяцца насякомымі, іх лічынкамі і вусенямі, ягадамі. Некаторыя віды вядомыя сваімі спевамі (напр., валасянка чорнагаловая і валасянка садовая). Зімуюць у паўд.-зах. ч. Еўразіі і Афрыцы.

т. 3, с. 474

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Валасяні́ца 1 ’хвароба’. Гл. валаснік 1.

Валасяні́ца 2 ’мухалоўка’ (КЭС, Інстр. II). Гл. валасянка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

gajówka

ж.

1. сядзіба лесніка; леснічоўка;

2. заал. валасянка (Sylwia Scop.)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

blackcap

[ˈblækkæp]

n.

1) валася́нка, чорнагало́ўка f. (пту́шка)

2) род чо́рных малі́наў

3) Brit. чо́рная ша́пачка, адзява́ная судзьдзёю пры прысу́дзе на сьмерць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)