тон м.

1. Ton m -(e)s, Töne; Tónart f -, -en (танальнасць);

2. (колер, адценне) Tönung f -, -en;

◊

зні́зіць тон séinen Ton mäßigen, éinen beschéideneren Ton ánschlagen*;

задава́ць тон den Ton ángeben*;

тра́піць [патра́піць] у тон den ríchtigen Ton fínden* [ánschlagen*];

не размаўля́йце са мной такі́м тонам ich verbítte mir díesen Ton;

зялёнага тону in grünem Fárbton

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

soft [sɒft]adj.

1. мя́ккі;

soft muscles сла́быя му́скулы;

boil an egg soft вары́ць я́йка ўсмя́тку;

go soft мякчэ́ць, змякча́цца

2. гла́дкі; даліка́тны на до́тык;

as soft as velvet гла́дкі як аксамі́т

3. няя́ркі, спако́йны (колер)

4. прые́мны; спако́йны; даліка́тны;

a soft voice ці́хі го́лас;

a soft wind цёплы ве́цер;

soft words пяшчо́тныя сло́вы

5. безалкаго́льны (пра напоі)

♦

a soft spot/place сла́бая стру́нка, сла́бае ме́сца, слабіна́

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ГАРАДО́ЦКАЯ КЕРА́МІКА,

1) ганчарныя вырабы з г. Гарадок Віцебскай вобл. Найб. развіцця ганчарны промысел дасягнуў у 19 — 1-й пал. 20 ст. Чырвонагліняная паліваная і непаліваная гарадоцкая кераміка гасп. прызначэння (гаршкі, збанкі, гладышы, вазонніцы, міскі, а таксама стараж. амфарападобныя пасудзіны з 2 ручкамі — карчагамі) вызначаецца простымі пластычнымі формамі з мякка апрацаванай паверхняй, светлы тэракотавы колер якой падкрэсліваецца маляўнічымі падцёкамі палівы фіялетава-карычневых колераў. Цяпер традыц. асартымент посуду вырабляе У.Татарыс.

2) Ганчарныя вырабы з в. Гарадок Глускага р-на Магілёўскай вобл. Промысел вядомы з старажытнасці. У 1930—70-я г. працавала ганчарная арцель, дзе выраблялі посуд традыцыйна быт. прызначэння (гаршкі, збаны, гладышы, слоікі, макатры, міскі, глякі; асобныя майстры выраблялі таксама фігурны посуд і цацкі). Посуд вызначаўся характэрнымі для Падняпроўя зграбнымі формамі, яго глазуравалі пераважна празрыстай палівай, часам дэкаравалі тыповымі для ганчарства гэтага рэгіёна выціснутымі хвалістымі паяскамі (стараж. сімвал вады).

Я.М.Сахута.

т. 5, с. 45

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ДАЛАМІ́Т

(ад прозвішча франц. мінералога Д.Далам’ё),

1) мінерал класа карбанатаў, карбанат кальцыю і магнію, CaMg(CO3)2. Крышталізуецца ў трыганальнай сінганіі. Крышталі ромбаэдрычныя, прызматычныя, таблітчастыя. Агрэгаты грубазярністыя да шчыльных мас. Колер шаравата-белы, часам з жаўтаватым, бураватым, зеленаватым адценнем. Бляск шкляны. Паўпразрысты да празрыстага. Цв 3,5—4. Шчыльн. 2,9—3,2 г/см³. Пашыраны пародаўтваральны мінерал пераважна асадкавага, радзей гідратэрмальнага паходжання, трапляецца і як жыльны.

2) Асадкавая карбанатная горная парода, якая складаецца на 95% і больш з Д. Асн. прымесі кальцыт, ангідрыт. Нярэдка складае глыбока расчлянёныя горныя хрыбты і масівы (напр., Даламітавыя Альпы ў Італіі). Здольная да карставання. Радовішчы вельмі шматлікія. На Беларусі выяўлена 10 радовішчаў Д. з агульнымі запасамі каля 1 млрд. т. Выкарыстоўваецца як вогнетрывалы матэрыял і флюс у металургіі, як сыравіна ў хім. і шкляной прам-сці, сельскай гаспадарцы (для вапнавання глеб) і інш.

У.Я.Бардон.

Даламіт.

т. 6, с. 15

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Казлабаро́д ’расліна Tragopogon’, звычайна T. pratensis (ТСБМ). Калька рус. козлобородник ’тс’, якое з лац. Tragopogon < грэч. τράγος πώγων ’казліная барада’. Аналагічныя калькі і ў іншых мовах: польск. kozia broda, чэш. kozibrada, серб.-харв. ко̏зја бра́да, ёсць і ў іншых слав. мовах; ням. Wiesen‑Bocksbart, літ. ožkabar̃zdis і інш. Дзіўна, што добра вядомая расліна са шматлікімі ў розных мовах народнымі назвамі тым не менш называецца калькаваным тэрмінам. Махэк (Jména rostl., 235) звяртае на звычайнасць kozi ў назвах раслін і, што гэта магчыма, сведчыць аб незалежным ад навуковага паходжанні слав. тэрмінаў. Меркаваць аб гэтым цяжка; не выключана нават, што некаторыя з слав. лексем (казялок і пад.) для Tragopogon утвораны пад уплывам калькі. Магчыма таксама, што падобныя назвы існавалі спрадвеку, а навуковая толькі «сканцэнтравала» фонд дэрыватаў ад kaza і kozьlь. Не выключана, што працэс намінацыі праходзіў больш складана і сваю ролю адыгралі форма лісця, пладоў, колер кветак, наяўнасць млечнага соку, уплыў назваў іншых раслін у межах народнай класіфікацыі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Рабі́на, рабіна́, рабі́ніца ’рабіна’ (ТСБМ; воран., глыб., шальч., вільн., швянч., Сл. ПЗБ; ТС, Нар. Гом., ЛА, 1, карта № 215; Бяльк.), рус. ряби́на, укр. гороби́на, ороби́на, оря́бина, горад, горба, ворбина, веребина, ря́бка, польск. jarzębina, чэш. jeřabina, jeřáb, в.-луж. wjerjebina, н.-луж. jerjebina, славін. řabʼina, серб.-харв. jarèbika. Прасл. *arębina, *erębina, *ěrębina або (з іншай ступенню вакалізму) *rębina паходзіць з прасл. *arębъ ’курапатка, рабина’, *erębь ’рабчык’, *ěrębь ’буры’, звязаных з і.-е. *ē̆rē̆‑b(h)‑ *ō̆rō̆‑b(h)‑ са значэннем істот або дрэў цёмнага, чырвонага, бурага колеру (у славянскіх мовах пра стракаты колер). Роднаснае да літ. jerubė̃, jerbė̃ ’рабчык’, лат. ir̃be ’курапатка’, ir̃bene ’рабіна’, ст.-ісл. jarpr ’карычневы’, jarpi ’рабчык’, ст.-в.-ням. erpf ’цёмнага колеру’ (Бернекер 1, 274; Мацэнаўэр, LF 8, 29; Фасмер, 3, 535; Трубачоў, ЭССЯ, 1, 7375; SP, 6, 58, 134; ЕСУМ 1, 570; Покарны 1, 334; Папоўска–Таборска, Бел.-польск. ізал., 104). Брукнер збліжае з літ. ráibas, raibas ’стракаты’ (Брукнер, 200).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

rust

[rʌst]

1.

n.

1) іржа́ f.

2) іржа́ f. (хваро́ба збо́жжавых расьлі́наў)

3) руды́ ко́лер

2.

v.

1) іржаве́ць, пакрыва́цца іржо́ю

2) прытупля́цца, карэ́ць (ад бязьдзе́йнасьці)

Don’t let your mind rust during vacation — Не дава́й сваі́м мазга́м прытупля́цца падча́с адпачы́нку

3.

adj.

іржа́вы; руды́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

bronze

[brɑ:nz]

1.

n.

1) бро́нза f.

2) вы́рабы з бро́нзы; мэда́ль f.

3) жо́ўта-руды́ або́ чырванава́та-руды́ ко́лер

2.

adj.

1) бро́нзавы, як бро́нза

a bronze bell — бро́нзавы звон

2) жо́ўта-руды́ або́ чырванава́та-руды́

3.

v.t.

бранзава́ць

4.

v.i.

бранзаве́ць (пра зага́р)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

rot

1. a

1) чырво́ны;

~ wérden, ~ ánlaufen*, ~en Kopf bekómmen* пачырване́ць (ад сораму і г.д.);

j-n ~ máchen прыму́сіць каго́-н. пачырване́ць

2) румя́ны

3) рджы, руды́ (пра валасы)

2. adv: etw. ~ ánstreichen* пафарбава́ць што-н. у чырво́ны ко́лер; падкрэ́сліць [паме́ціць] што-н. чырво́ным

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

stréichen

*

1.

vi (s) хадзі́ць, бадзя́цца

2.

vt

1) нама́зваць, зама́зваць

2) фарбава́ць, малява́ць

frisch gestríchen! — пафарбава́на!

grün gestríchen — пафарбава́на ў зялёны ко́лер

3) гла́дзіць

das Haar glatt ~ — прыгла́дзіць валасы́

4) выкрэ́сліваць

gestríchen voll — по́ўны да бераго́ў

das Maß ist gestríchen! — разм. хо́піць!

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)