Verbum

анлайнавы слоўнік

чы́сты, -ая, -ае; чысце́йшы.

1. Незабруджаны, незапэцканы.

Чыстая бялізна.

Чыстая падлога.

2. Пра работу: які патрабуе кваліфікацыі, умення; звязаны з тым, што не вельмі пэцкае, брудзіць.

Ён прывык працаваць на чыстай рабоце.

3. Выкананы, зроблены акуратна, старанна, без хібаў.

Шкатулка чыстай работы.

4. Са свабоднай, адкрытай, нічым не занятай паверхняй.

Чыстае поле.

Ч. ліст паперы.

Чыстае неба.

5. Без пабочных дамешак або з нязначнымі дамешкамі.

Ч. спірт.

Чыстая шэрсць.

Чыстае паветра.

Чыстая вада.

6. Выразны ў гучанні, без пабочных шумаў, гукаў.

Даносіўся ч. гук званоў.

Ч. голас салаўя.

7. Які адпавядае пэўным нормам, правілам (пра мову, склад і пад.).

Гаварыў на чыстай беларускай мове.

8. перан. Маральна бездакорны, сумленны, шчыры; без карыслівых думак і дзеянняў.

Чалавек з чыстым сумленнем.

Чыстыя пачуцці.

9. Абсалютны, поўны (разм.).

Чыстая праўда.

Гэта чыстая выпадковасць.

10. Не звязаны з практычным прымяненнем; проціл. прыкладны́.

Чыстая тэорыя.

○

Чыстая вага — вага чаго-н. без посуду, без упакоўкі і пад.; нета.

|| наз. чыстата́, -ы́, ДМ -таце́, ж. (да 1, 3—5 і 8 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

о́рыва Ворыва, узаранае поле (Стол.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

па́хаць Поле, засеянае ўпершыню (Докш.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

ячмяні́на Урадлівае, угноенае поле (Шчуч.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

вы́гнаць сов., в разн. знач. вы́гнать; (удалить насильно — ещё) изгна́ть, прогна́ть, вы́ставить; (охот. — ещё) вы́травить; (махая, удалить — ещё) вы́махать; (удалить — ещё) убра́ть; (скот в поле — ещё) угна́ть; (вырасти, стать высоким — ещё) вы́махать; (колос, побеги — ещё) вы́метать; (заработать — ещё) вы́колотить; (спирт и т.п. — ещё) вы́курить;

в. з до́му — вы́гнать (прогна́ть) и́з дому;

в. ста́так у по́ле — вы́гнать (угна́ть) ста́до в по́ле;

в. хваро́бу — вы́гнать боле́знь;

в. з галавы́ ду́мку пра што-не́будзь — вы́гнать (изгна́ть) из головы́ мысль о чём-л.;

в. у калідо́р каго́-не́будзь — вы́гнать (вы́ставить) в коридо́р кого́-л.;

в. зве́ра з ле́су — вы́гнать (вы́травить) зве́ря и́з лесу;

в. камаро́ў з пала́ткі — вы́гнать (вы́махать) комаро́в из пала́тки;

за год сасну́ ~нала на паўме́тра — безл. за́ год сосну́ вы́гнало на полме́тра;

ну і ~нала цябе́! — безл. ну и вы́махал же ты!;

в. ко́лас — вы́гнать (вы́метать) ко́лос;

в. тры́ста рублёў у ме́сяц — прост. вы́гнать (вы́колотить) три́ста рубле́й в ме́сяц;

в. дзёгаць — вы́гнать (вы́курить) дёготь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ГЛАЗУНО́Ў Ілья Сяргеевіч

(н. 10.6.1930, С.-Пецярбург),

рускі жывапісец і графік. Нар. мастак. СССР (1980). Заснавальнік і ~~рэдактар~~ рэктар Рас. акадэміі жывапісу, скульптуры і дойлідства (з 1989). Вучыўся ў Ін-це жывапісу, скульптуры і архітэктуры імя Рэпіна (1951—57) у Б.Іагансона. Аўтар выкананых у графічна стылізаванай манеры твораў, прысвечаных гіст. і сучаснай тэмам (цыклы «Дарогамі вайны», 1955 — 64; «Русь», з 1956; «Містэрыя XX стагоддзя», «Поле Кулікова», «Вечная Русь», «Маё жыццё», усе 1970—90-х г.), партрэтаў (Ф.Феліні, 1963, І.Гандзі, 1973, У.К.Кеканена, 1974, У.Высоцкага, 1984, і інш.), цыкла карцін і малюнкаў на тэмы раманаў Ф.М.Дастаеўскага, Л.М.Талстога і інш. Стварыў пано «Уклад народаў Савецкага Саюза ў сусветную культуру і цывілізацыю» (1980, будынак ЮНЕСКА у Парыжы). Аформіў тэатр. спектакль «Паданне пра нябачны горад Кіцеж і дзеву Фяўронію» М.А.Рымскага-Корсакава ў Вял. т-ры ў Маскве, 1983.

Літ.:

Илья Глазунов: [Альбом]. М., 1986;

Поиск через традиции. Л., 1990.

т. 5, с. 285

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

teren, ~u

м. тэрыторыя; раён; мясцовасць;

teren budowy — тэрыторыя будаўніцтва; будаўнічая пляцоўка;

teren nieprzyjacielski — тэрыторыя праціўніка;

teren szkoły — тэрыторыя школы; школьная тэрыторыя;

teren zamieszkały — населены раён;

teren falisty — перасечаная мясцовасць;

teren zainteresowań — поле зацікаўленасці (інтарэсаў);

przygotować teren — падрыхтаваць глебу

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

спець I сов. спеть;

с. пе́сню — спеть пе́сню

спець II несов.

1. (становиться спелым) зреть, спеть, созрева́ть, поспева́ть;

на по́лі спе́ла жы́та — на по́ле зре́ла (спе́ла, созрева́ла, поспева́ла) рожь;

2. перен. (принимать законченную форму) зреть, созрева́ть;

у яго́ спе́ла но́вае рашэ́нне гэ́тай прабле́мы — у него́ зре́ло (созрева́ло) но́вое реше́ние э́той пробле́мы

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

area

[ˈeriə]

1) пло́шча f.

area of a triangle — пло́шча трыку́тніка

2) по́ле дзе́яньня, прасто́ра f., абся́г -у m., сфэ́ра f.; галіна́ f.

the area of physics, chemistry — галіна́ фі́зыкі, хі́міі

3) раён -у m., зо́на, мясцо́васьць, вако́ліца f., край -ю m., абша́р -у m.

residential area — жылы́ раён

4) пляц -у m., пляцо́ўка, дзяля́нка f.

playground area — дзіця́чая пляцо́ўка

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

furrow

[ˈfɜ:roʊ]

1) баразна́, баразёнка f.

2) каляі́на f. (ад ко́лаў), жо́лаб -у m. (размы́ты вадо́ю), разо́ра f.

3) скла́дка, змо́ршчына f.

4) Poet.

а) ральля́ f.

б) ні́ва f.; по́ле n.

v.t.

1) ара́ць

2) баразьні́ць

3) мо́ршчыць, утвара́ць мо́ршчыны

4) расьсяка́ць (хва́лі, паве́тра)

v.i.

1) мо́ршчыцца (пра твар), зьбіра́цца ў маршчы́ны

2) рабаці́цца (пра паве́рхню вады́)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)