soft [sɒft]adj.

1. мя́ккі;

soft muscles сла́быя му́скулы;

boil an egg soft вары́ць я́йка ўсмя́тку;

go soft мякчэ́ць, змякча́цца

2. гла́дкі; даліка́тны на до́тык;

as soft as velvet гла́дкі як аксамі́т

3. няя́ркі, спако́йны (колер)

4. прые́мны; спако́йны; даліка́тны;

a soft voice ці́хі го́лас;

a soft wind цёплы ве́цер;

soft words пяшчо́тныя сло́вы

5. безалкаго́льны (пра напоі)

♦

a soft spot/place сла́бая стру́нка, сла́бае ме́сца, слабіна́

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Казлабаро́д ’расліна Tragopogon’, звычайна T. pratensis (ТСБМ). Калька рус. козлобородник ’тс’, якое з лац. Tragopogon < грэч. τράγος πώγων ’казліная барада’. Аналагічныя калькі і ў іншых мовах: польск. kozia broda, чэш. kozibrada, серб.-харв. ко̏зја бра́да, ёсць і ў іншых слав. мовах; ням. Wiesen‑Bocksbart, літ. ožkabar̃zdis і інш. Дзіўна, што добра вядомая расліна са шматлікімі ў розных мовах народнымі назвамі тым не менш называецца калькаваным тэрмінам. Махэк (Jména rostl., 235) звяртае на звычайнасць kozi ў назвах раслін і, што гэта магчыма, сведчыць аб незалежным ад навуковага паходжанні слав. тэрмінаў. Меркаваць аб гэтым цяжка; не выключана нават, што некаторыя з слав. лексем (казялок і пад.) для Tragopogon утвораны пад уплывам калькі. Магчыма таксама, што падобныя назвы існавалі спрадвеку, а навуковая толькі «сканцэнтравала» фонд дэрыватаў ад kaza і kozьlь. Не выключана, што працэс намінацыі праходзіў больш складана і сваю ролю адыгралі форма лісця, пладоў, колер кветак, наяўнасць млечнага соку, уплыў назваў іншых раслін у межах народнай класіфікацыі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Рабі́на, рабіна́, рабі́ніца ’рабіна’ (ТСБМ; воран., глыб., шальч., вільн., швянч., Сл. ПЗБ; ТС, Нар. Гом., ЛА, 1, карта № 215; Бяльк.), рус. ряби́на, укр. гороби́на, ороби́на, оря́бина, горад, горба, ворбина, веребина, ря́бка, польск. jarzębina, чэш. jeřabina, jeřáb, в.-луж. wjerjebina, н.-луж. jerjebina, славін. řabʼina, серб.-харв. jarèbika. Прасл. *arębina, *erębina, *ěrębina або (з іншай ступенню вакалізму) *rębina паходзіць з прасл. *arębъ ’курапатка, рабина’, *erębь ’рабчык’, *ěrębь ’буры’, звязаных з і.-е. *ē̆rē̆‑b(h)‑ *ō̆rō̆‑b(h)‑ са значэннем істот або дрэў цёмнага, чырвонага, бурага колеру (у славянскіх мовах пра стракаты колер). Роднаснае да літ. jerubė̃, jerbė̃ ’рабчык’, лат. ir̃be ’курапатка’, ir̃bene ’рабіна’, ст.-ісл. jarpr ’карычневы’, jarpi ’рабчык’, ст.-в.-ням. erpf ’цёмнага колеру’ (Бернекер 1, 274; Мацэнаўэр, LF 8, 29; Фасмер, 3, 535; Трубачоў, ЭССЯ, 1, 7375; SP, 6, 58, 134; ЕСУМ 1, 570; Покарны 1, 334; Папоўска–Таборска, Бел.-польск. ізал., 104). Брукнер збліжае з літ. ráibas, raibas ’стракаты’ (Брукнер, 200).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

rust

[rʌst]

1.

n.

1) іржа́ f.

2) іржа́ f. (хваро́ба збо́жжавых расьлі́наў)

3) руды́ ко́лер

2.

v.

1) іржаве́ць, пакрыва́цца іржо́ю

2) прытупля́цца, карэ́ць (ад бязьдзе́йнасьці)

Don’t let your mind rust during vacation — Не дава́й сваі́м мазга́м прытупля́цца падча́с адпачы́нку

3.

adj.

іржа́вы; руды́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

bronze

[brɑ:nz]

1.

n.

1) бро́нза f.

2) вы́рабы з бро́нзы; мэда́ль f.

3) жо́ўта-руды́ або́ чырванава́та-руды́ ко́лер

2.

adj.

1) бро́нзавы, як бро́нза

a bronze bell — бро́нзавы звон

2) жо́ўта-руды́ або́ чырванава́та-руды́

3.

v.t.

бранзава́ць

4.

v.i.

бранзаве́ць (пра зага́р)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

rot

1. a

1) чырво́ны;

~ wérden, ~ ánlaufen*, ~en Kopf bekómmen* пачырване́ць (ад сораму і г.д.);

j-n ~ máchen прыму́сіць каго́-н. пачырване́ць

2) румя́ны

3) рджы, руды́ (пра валасы)

2. adv: etw. ~ ánstreichen* пафарбава́ць што-н. у чырво́ны ко́лер; падкрэ́сліць [паме́ціць] што-н. чырво́ным

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

stréichen

*

1.

vi (s) хадзі́ць, бадзя́цца

2.

vt

1) нама́зваць, зама́зваць

2) фарбава́ць, малява́ць

frisch gestríchen! — пафарбава́на!

grün gestríchen — пафарбава́на ў зялёны ко́лер

3) гла́дзіць

das Haar glatt ~ — прыгла́дзіць валасы́

4) выкрэ́сліваць

gestríchen voll — по́ўны да бераго́ў

das Maß ist gestríchen! — разм. хо́піць!

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

кра́ска ж.

1. фа́рба, -бы ж.;

акваре́льные кра́ски акварэ́льныя фа́рбы;

ма́сляные кра́ски ма́сленыя (але́йныя) фа́рбы;

2. прям., перен. (тон, цвет) фа́рба, -бы ж.; ко́лер, -ру м.;

я́ркие кра́ски зака́та я́ркія фа́рбы (ко́леры) за́хаду со́нца;

3. (румянец) чы́рвань, -ні ж.;

от стыда́ кра́ска бро́силась ему́ в лицо́ ад со́раму чы́рвань кі́нулася яму́ ў твар;

◊

не жале́ть кра́сок не шкадава́ць фа́рбаў;

сгуща́ть кра́ски згушча́ць фа́рбы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бе́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае колер снегу, малака; проціл. чорны. Пад высокімі белымі хмаркамі кружыліся буслы. Брыль. Стаіць мой сад пад белым цветам. Цётка. А па вогнішчы імчыцца Белы конь. Чарот. / у знач. наз. бе́лае, ‑ага, н. Дзяўчынка ў белым. □ Вішні ў белае беляцца І распускаюцца слівы. Калачынскі. [Старыя людзі] расказвалі, як адна рэч ператваралася часамі ў другую, белае рабілася чорным. Колас. // З моцна пасівелымі валасамі. Даглядаў пчол цэлы дзень Той, каго любяць дзеці, — Такі белы, белы дзед. Куляшоў. // Збляднелы. Не заплецены косы, Стан танклявай травінкі, Спахмурнелыя вочы, Белы твар, — ні крывіцкі. Броўка. [Ксёндз] увесь дрыжаў і быў белы, як палатно. Чарнышэвіч. // Дагледжаны, чысты, чыста памыты. Агранома хваляць не за белыя рукі. Прыказка. Тады сіраце нядзеля, як кашуля бела. Прыказка. // Які мае светлы колер. Белы хлеб. Белы пясок.

2. Светлы, ясны. Ды хіба ў памяці сатрэцца Той белы ранак, і сяло. Гілевіч. У акно пазірае белая месячная ноч. Мележ.

3. У спалучэнні з некаторымі назоўнікамі ўжываецца ў значэнні: контррэвалюцыйны, варожы Савецкай уладзе; проціл. чырвоны. Белая армія. Белая гвардыя. Белы тэрор. Белая банда. Белыя генералы. / у знач. наз. бе́лыя, ‑ых; адз. бе́лы, ‑ага, м. І ўсё ж цікавей было слухаць, як білі Чырвоныя коннікі полчышчы белых. Панчанка.

4. у знач. наз. бе́лыя, ‑ых. Светлыя фігуры ў шахматах і шашках. Ход белых. Белыя пачынаюць і робяць нічыю.

5. Які мае белы колер скуры (пра расу). Да яго, чорнага хлопчыка, ніколі не адносіліся так сардэчна белыя людзі. Бяганская. / у знач. наз. бе́лыя, ‑ых; адз. бе́лы, ‑ага, м. Прыйшлі белыя, заваявалі гэту зямлю, зрабілі неграў рабамі. Шамякін.

6. Як састаўная частка некаторых заалагічных, батанічных, хімічных і інш. назваў. Белы мядзведзь. Белы лебедзь. Белая акацыя. Белы грыб. Белая гліна.

•••

Белае мяса гл. мяса.

Белая гарачка гл. гарачка.

Белая пляма гл. пляма.

Белая раса гл. раса.

Белы білет гл. білет.

Белы верш гл. верш.

Белы вугаль гл. вугаль.

Белы свет гл. свет.

Белыя ночы гл. ноч.

Белая косць (костка) гл. косць.

Белым днём гл. дзень.

Зрабіць белае чорным гл. зрабіць.

Казка пра белага бычка гл. казка.

Пайсці (падацца) у белы свет гл. пайсці.

Пусціць па белым свеце гл. пусціць.

Свету белага не бачыць гл. бачыць.

Свету белага не відаць гл. відаць.

Сярод белага дня гл. дзень.

У белы свет як у капейку гл. свет.

Чорным па беламу напісана гл. напісаны.

Шыта белымі віткамі гл. шыты.

Як дзень белы гл. дзень.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АМФІБО́ЛЫ

(ад грэч. amphibolos двухсэнсавы, падманлівы),

група пародаўтваральных мінералаў падкласа ланцужковых (стужачных) сілікатаў з агульнай формулай (A, B)7-8 [Z4O11]2 (OH, F)2, дзе A — K, Na, Ca; B — Al, Fe​+3, Fe​+2, Mg і інш.; Z — Si, Al. Асн. структуры — т.зв. «амфіболавая стужка» [Si4O11]. Адрозніваюць манаклінныя і больш рэдкія рамбічныя амфіболы. Утвараюць прызматычныя крышталі, ігольчастыя ці тонкавалакністыя агрэгаты. Колер чорны, зялёны, радзей белы ці сіні, да цёмна-фіялетавага. Цв. 5—6,5. Шчыльн. 2,8—3,6 г/см³. Пашыраны ў складзе магматычных і метамарфічных парод (гранадыярытаў, дыярытаў, сіенітаў, андэзітаў, базальтаў і інш.). У зямной кары да 10% (па масе). У прам-сці выкарыстоўваюць хімічна- і тэрмаўстойлівыя тонкавалакністыя амфібол-азбесты. Некаторыя амфіболы — ювелірнавырабныя камяні (нефрыт, кракідаліт і інш.); жалезістыя амфіболы, якія маюць у сабе волава — патэнцыяльная алавяная руда.

т. 1, с. 328

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)