по́плаў, ‑лаву; мн. паплавы, ‑оў; м.
Луг у пойме ракі. Нешырокая рэчка за вёскай выйшла з берагоў і заліла паплавы. Сіняўскі. [Сад] падступае амаль да рэчкі, за якой адразу пачынаецца поплаў, там самы пахучы, самы мяккі мурог. Марціновіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
баці́нкі, ‑нак; адз. бацінак, ‑нка, м.
Тое, што і чаравікі. Ірваныя бацінкі на босую нагу больш за ўсё іншае гаварылі, што ён з далёкай дарогі... Брыль. Косцік за вясну збіў бацінкі, а Валі туфлі цесныя зрабіліся. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сыта́, ‑ы, ДМ сыце, ж.
Даўняя беларуская страва — мёд або цукар, разведзеныя гатаванай вадой. За прасначкамі йшлі кампоты, Кісель з мядоваю сытою; Вячэру скончылі куццёю. Колас. А частавалі Сытой салодкай. Ідуць праводзіць За рэчку цётку. Барадулін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
БАГАЗКЁЙ
(Boğazköy),
рэшткі стараж. сталіцы Хецкай дзяржавы г. Хатусас на тэр. сучаснага г. Багазкёй (Цэнтр. Анатолія, Турцыя). Заснаваны на паселішчы эпохі энеаліту каля 1500 да нашай эры. Агульная пл. больш за 121 га. Быў абкружаны сцяной з каменю і сырцовай цэглы, меў 3 брамы, упрыгожаныя рэльефнымі выявамі воінаў, ільвоў і сфінксаў. Раскопкі выявілі рэшткі 4 храмаў, некалькіх свецкіх будынкаў, сховішча гліняных таблічак з надпісам (больш за 10 тыс.). За сценамі горада размяшчаліся скальнае свяцілішча Язылыкая з выявамі хурыцкіх багоў, іх служак і іерагліфічнымі надпісамі, могільнік з вял. колькасцю трупаспаленняў. Разбураны каля 1200 да нашай эры.
т. 2, с. 197
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
барыка́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
Вал з разнастайных грувасткіх прадметаў, прызначаны для абароны ў часе вулічных баёў. З-за турэмных крат у акопы і на барыкады выйшаў з народам яго авангард — камуністы. Брыль.
[Фр. barricade.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
двухко́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.
Двухколая павозка; буда (у 2 знач.). З дарогі з-за кустоў прыязджалі двухколкі, і тады санітары здымалі з іх параненых і клалі на зямлю. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́ліўка, ‑і, ДМ ‑ліўцы; Р мн. ‑лівак; ж.
1. Суп з якой‑н. прыправай (мучной, крупяной, бульбянай і пад.). [Гаспадыня:] — Гарась любіць на снеданне бульбяную поліўку. Лобан.
2. Рэдкая частка якой‑н. ежы; жыжка. [Хімка:] — Нальеш поліўкі з крупніку і забеліш малаком.., — толькі, дастаючы, не выкулі гаршка. Гурскі.
•••
(Прадацца) за сачавічную поліўку — здрадзіць чаму‑н. важнаму, асноўнаму, значнаму з-за карысці, дробязнай выгады.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фашы́ст, ‑а, М ‑сце, м.
Прыхільнік фашызму; член фашысцкай арганізацыі. Спадабалася байцам і тое, што стары моцна ненавідзеў фашыстаў і проста выказваў гэта з самага пачатку вайны. Шчарбатаў. Адняўшы палец з курка, Міхась убачыў: фашыст, у якога ён цэліўся, пластам ляжаў на зямлі побач з матацыклам. Якімовіч. За здзекі і гвалты, за слёзы і пакуты бязвінных людзей заплацілі фашысты сваёю крывёю. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сплы́сці сов.
1. сплыть;
кла́дка ~ла́ ў час паво́дкі — мостки́ сплы́ли во вре́мя полово́дья;
2. прям., перен. уплы́ть;
ло́дка ~ла́ — ло́дка уплыла́;
маладо́сць даўно́ ~ла́ — мо́лодость давно́ уплыла́;
гро́шы ~лі́ за адзі́н дзень — де́ньги уплы́ли за оди́н день;
3. (о жидкостях) стечь;
ка́пля чарні́ла ~ла́ з пяра́ — ка́пля черни́л стекла́ с пера́;
4. (кровью) исте́чь, изойти́;
◊ с. з вадо́ю — уплы́ть с водо́й;
было́ ды ~ло́ — погов. бы́ло да сплы́ло
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ды́лер
(англ. dealer)
1) юрыдычная або фізічная асоба, якая з’яўляецца членам фондавай біржы і выконвае аперацыі з каштоўнымі паперамі за свой кошт;
2) супрацоўнік банка, які займаецца аперацыямі з валютай, дэпазітамі, каштоўнымі паперамі;
3) асоба або фірма, якая перапрадае тавары, часцей за ўсё ад свайго імя.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)