се́яць, сею, сееш, сее; незак., што.

1. і без дап. Раскідваць насенне па падрыхтаваную для сяўбы глебу. Сеяць жыта. Сеяць лён. □ Хлопцы сеялі, касілі, Як паспее жыта, жалі, Адным словам — не ляжалі. Крапіва. Ухадзіўся з работаю дзядзька Марцін. Яшчэ на тым тыдні скончыў сеяць грэчку. Колас. // Спец. Змяшчаць (мікраарганізмы) у пажыўнае асяроддзе для вырошчвання.

2. перан.; Распаўсюджваць сярод людзей (асвету, ідэі, чуткі і пад.). Сеяць добрае. □ К. Каліноўскі.. хадзіў ад вёскі да вёскі, сеяў у народзе веру ў лепшую будучыню. С. Александровіч.

3. перан. Раскідваць, распыляць, што‑н. Цяжкія хмары нізка валакуцца над.. [зямлёю] і прабуюць сеяць на яе цёплую імглу. Чорны. Неба сеяла цяпло, Цёплы дожджык церушыў, Ў думках радасна было, Беглі песні ад душы. Купала. Вецер, мабыць, разагнаў хмары, і пухлячок-маладзік сеяў на зямлю кволы россып сіняватага агню. Асіпенка. // без дап. Ісці, падаць (пра дождж, снег). На дварэ другі дзень сеяў дробны, але густы дождж. Шамякін.

4. Разм. Засяваць (якую‑н. плошчу зямлі). Сеяць загон.

5. Прасейваць. Сеяць муку.

•••

Сеяць смерць — несці смерць каму‑н., забіваць каго‑н. Проста з неба ляцяць на дзяцей [самалёты], Сеюць смерць кулямёты. Куляшоў.

Сеяць смуту — распаўсюджваць трывожныя чуткі, падбухторваць на бунт, выклікаць хваляванні.

Хоць мак сёй — і не зварухнецца.

Хоць рэпу сёй — а) пра што‑н. вельмі бруднае. Бацька не раз гаварыў [Міхасю]: «Ну, брат, у цябе і вушы: хоць рэпу сёй!» Колас; б) як і не было нічога. — І ўвесь двор згарэў? — Увесь, пане: чыста, гладка, хоць рэпу сёй. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

raise2 [reɪz] v.

1. падыма́ць, падніма́ць;

raise anchor зня́цца з я́кара;

raise one’s eyes узня́ць во́чы (на каго-н.)

2. : raise one’s voice павыша́ць го́лас

3. павыша́ць; павялі́чваць;

raise prices павы́сіць цэ́ны;

raise wages павы́сіць зарпла́ту

4. выкліка́ць, параджа́ць;

raise suspicion узбуджа́ць падазрэ́нне

5. выро́шчваць; разво́дзіць;

raise cattle разво́дзіць буйну́ю рага́тую жывёлу;

raise corn/vegetab les/flowers выро́шчваць кукуру́зу/агаро́дніну/кве́ткі

6. гадава́ць, выхо́ўваць (дзяцей)

7. : raise a question паста́віць пыта́нне

8. збіра́ць, здабыва́ць (грошы);

raise money for charity збіра́ць гро́шы на дабрачы́ннасць

raise one’s glass (to smb.) падня́ць бака́л (за каго́-н.); сказа́ць тост;

raise one’s hand against smb. узня́ць руку́ на каго́-н., уда́рыць каго́-н.;

raise smb.’s spirits узня́ць каму́-н. настро́й, падбадзёрыць каго́-н.;

He didn’t raise a finger to help us. Ён і пальцам не паварушыў, каб дапамагчы нам.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

breed

[bri:d]

v., bred, breeding

1.

v.t.

1)

а) пладзі́ць; выво́дзіць, высе́джваць (птушаня́т)

б) выро́шчваць расьлі́ны, разво́дзіць

2) гадава́ць (паро́дзістую жывёлу, ко́ней)

3) Figur. разво́дзіць, спрычыня́цца, выкліка́ць

Dirt breeds germs — У бру́дзе разво́дзяцца бактэ́рыі

Careless driving breeds accidents — Няўва́жная язда́ вядзе́ да ава́рыяў

4) узгадо́ўваць; вучы́ць, навуча́ць

He was bred to be a sailor — Яго́ вы́вучылі на марака́

2.

v.i.

1) радзі́цца, распло́джвацца

2) паўстава́ць; разьвіва́цца

3.

n.

1) паро́да f.; заво́д -у m., ра́са f.

breeds of cattle — паро́ды жывёлы

2) гату́нак -ку m.; тып -у m.

a fighting breed of men — ваяўні́чы тып людзе́й

3) U.S., Sl. ра́савы мяша́нец (цяпе́р абра́зьлівае)

- breed in

- breed out

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

verlngen

1.

vt патрабава́ць (чаго-н.), прасі́ць, дамага́цца (чаго-н.), выкліка́ць (каго-н.)

Sie wrden am Telefn verlngt — Вас клі́чуць да тэлефо́на

dese Wre wird viel verlngt — на гэ́ты тава́р ма́ецца вялі́кі по́пыт

2.

vi (nach D) імкну́цца (да чаго-н.), пра́гнуць (чаго-н.); прасі́ць (чаго-н.)

nach dem Arzt ~ — прасі́ць [клі́каць] урача́

nach etw. (D) heiß ~ — жада́ць [пра́гнуць] чаго́-н.; імкну́цца да чаго́-н.

3.

vimp

es verlngt mich, ihm ein Par Wrte zu sgen — мне хо́чацца сказа́ць яму́ не́калькі слоў

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

house1 [haʊs] n.

1. дом, буды́нак;

an apartment house шматкватэ́рны дом;

a detached house асабня́к

2. дом, жыллё, кватэ́ра;

a house in the country вяско́вы дом; да́ча, ле́цішча

3. (свой) дом, сям’я́, гаспада́рка;

have neither house nor home ≅ не мець ні ха́ты, ні лапа́ты

4. буды́нак (для чаго-н.);

an Opera House о́перны тэа́тр

5. пала́та (у парламенце);

the House of Lords пала́та ло́рдаў

6. тэа́тр, кінатэа́тр;

The house was full. Тэатр быў поўны.

bring the house down вы́клікаць гром апладысме́нтаў, вы́бух сме́ху і да т.п.;

get on like a house on fire BrE, infml пасябрава́ць ху́тка і лёгка;

go all round the houses BrE, infml не гавары́ць пра́ма, вадзі́ць за нос;

keep house ве́сці ха́тнюю гаспада́рку;

on the house бяспла́тна, за кошт устано́вы (бара, рэстарана і да т.п.);

put/set one’s (own) house in order прыве́сці свае́ спра́вы ў пара́дак;

set up house пасялі́цца

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ściągnąć

зак.

1. сцягнуць, зацягнуць;

ściągnąć brwi — насупіць бровы;

2. сцягнуць; сканцэнтраваць;

ściągnąć oddziały wojska — сцягнуць войска;

3. сцягнуць, звалачы;

ściągnąć buty z nóg — сцягнуць боты з ног;

ściągnąć skórę — злупіць скуру;

4. сыскаць; спагнаць;

ściągnąć podatki — сыскаць (спагнаць) падаткі;

5. разліць;

ściągnąć piwo w butelki — разліць піва ў бутэлькі;

6. зняць;

ściągnąć wartę — зняць варту (ахову);

7. прыцягнуць;

ściągnąć na siebie — oburzenie — выклікаць абурэнне; ściągnąć uwagę — прыцягнуць увагу;

8. камп. спісаць; спампаваць; загрузіць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

у́жас м.

1. сущ. жах, род. жа́ху м.; жу́дасць, -ці ж.; жуда́, -ды́ ж.; жахлі́васць, -ці ж.; страх, род. стра́ху м.;

его́ охвати́л у́жас яго́ ахапі́ў жах, яго́ ахапі́ла жу́дасць;

привести́ в у́жас нагна́ць жа́ху;

прийти́ в у́жас жахну́цца;

како́й у́жас! які́ жах!;

у́жасы войны́ жа́хі вайны́;

во всём у́жасе ва ўсім сваі́м жа́ху (ва ўсёй жу́дасці, жахлі́васці);

он в у́жасе яго́ бярэ́ жах (жу́дасць);

внуша́ть у́жас выкліка́ць (наганя́ць) жах;

содрога́ться от у́жаса калаці́цца ад жа́ху (ад стра́ху);

объя́тый у́жасом апанава́ны жа́хам;

2. в знач. нареч., разг. стра́шна, страшэ́нна; страх, жах;

у́жас как далеко́ стра́шна (страшэ́нна) далёка, страх, як далёка;

до у́жаса жахлі́ва, страшэ́нна;

к у́жасу моему́, я сби́лся с пути́ гэ́та было́ жахлі́ва, я збі́ўся з даро́гі;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

win [wɪn] v. (won)

1. перамага́ць, выйграва́ць;

win a war вы́йграць вайну́;

win a contest перамагчы́ ў спабо́рніцтве;

win a prize атрыма́ць прыз;

win at cards вы́йграць у ка́рты;

win hands down infml атрыма́ць лёгкую перамо́гу;

win a championship sport заваява́ць першынство́;

win on points sport вы́йграць па ачка́х;

win four goals to nil sport вы́йграць з лі́кам 4:0

2. заслу́жваць; дабіва́цца;

win respect заваява́ць пава́гу;

win compassion вы́клікаць спачува́нне

win free вы́брацца з ця́жкага стано́вішча;

win one’s spurs fml дасягну́ць сла́вы;

win or lose ≅ ці пан, ці прапа́ў; ці паска́чаш, ці папла́чаш

win away [ˌwɪnəˈweɪ] phr. v.

1. адня́ць, адбі́ць

2. вы́рвацца, адбі́цца

win back [ˌwɪnˈbæk] phr. v. адваява́ць, адыгра́ць;

win some money back адыгра́ць крыху́ гро́шай;

win back a territory адбі́ць тэрыто́рыю

win out [ˌwɪnˈaʊt] phr. v. infml прабіва́цца; пераадо́льваць;

win out to recovery вы́здаравець пасля́ ця́жкай хваро́бы

win over [ˌwɪnˈəʊvə] phr. v. схілі́ць (каго-н.) на свой бок, перакана́ць

win round [ˌwɪnˈraʊnd] phr. v. =

win overwin through [ˌwɪnˈθru:] phr. v. infml = win out

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

work2 [wɜ:k] v.

1. працава́ць, займа́цца (чым-н.);

work like a horse працава́ць як вол;

work at smth. займа́цца чым-н.; вывуча́ць што-н.

2. дзе́йнічаць; The plan won’t work. План нікуды не варты.

3. выкліка́ць, прыно́сіць;

work miracles рабі́ць цу́ды

4. прымуша́ць да пра́цы; прыво́дзіць у дзе́янне;

She works herself too hard. Яна прымушае сябе шмат працаваць.

5. вышыва́ць, займа́цца рукадзе́ллем

it won’t work! infml ≅ гэ́ты ну́мар не про́йдзе!;

work one’s will upon smb. навя́зваць каму́-н. сваю́ во́лю

work off [ˌwɜ:kˈɒf] phr. v.

1. пазба́віцца;

work off one’s excess weight сагна́ць лі́шнюю вагу́

2. спагна́ць (за крыўду);

work off one’s anger on smb. спагна́ць злосць на кім-н.

work out [ˌwɜ:kˈaʊt] phr. v.

1. спрацо́ўваць, быць паспяхо́вым;

How will things work out? Што з гэтага атрымаецца?

2. infml трэнірава́цца

3. распрацо́ўваць, выраша́ць (план, праблему і да т.п.)

4. (at) склада́ць;

The total works out at £10. Сума складае 10 фунтаў.

work up [ˌwɜ:kˈʌp] phr. v.

1. распрацо́ўваць; паляпша́ць

2. дамага́цца, заваёўваць;

work up a reputation заваява́ць рэпута́цыю

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

burn2 [bɜ:n] v. (burnt or burned)

1. гарэ́ць, згара́ць

2. палі́ць, спа́льваць;

be burnt to the ground згарэ́ць датла́

3. палі́ць; ацяпля́ць;

burn wood in one’s grate палі́ць камі́н дро́вамі

4. падпалі́ць, перасма́жыць;

I burnt the toast. Я спаліў грэнку.

5. выкліка́ць зага́р; атры́мліваць апёк, апячы́ся;

Don’t burn your mouth with the soup! Не апячы рот супам!

6. fml (with) гарэ́ць (якім-н. жаданнем);

He was burning to go climbing again. У яго было неадольнае жаданне зноў пайсці ў горы.

burn one’s bridges спалі́ць масты́, адрэ́заць сабе́ шлях да адступле́ння;

burn the candle at both ends безразва́жна растра́чваць сі́лы;

burn one’s fingers/get one’s fingers burnt апячы́ па́льцы; апа́рыцца (нечакана атрымаць кепскі вынік)

burn away [ˌbɜ:nəˈweɪ] phr. v. паступо́ва згара́ць; паступо́ва спа́льваць

burn down [ˌbɜ:nˈdaʊn] phr. v. згарэ́ць; спалі́ць датла́

burn out [ˌbɜ:nˈaʊt] phr. v.

1. згарэ́ць датла́

2. зму́чыцца, змарне́ць

burn up [ˌbɜ:nˈʌp] phr. v.

1. згарэ́ць

2. загара́цца; разгара́цца (пра агонь)

3. : You’re burning up. У цябе тэмпература.

4. infml раззлава́ць; раззлава́цца

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)