пла́каць, плачу, плачаш, плача; незак.

1. Праліваць слёзы ад болю, гора і пад. [Зося] ўвайшла ў хату з цвёрдаю думкаю.. больш ніколі не плакаць ад крыўды. Чорны. // Бедаваць, шкадаваць, тужыць. [Фрэйда:] — Дарагі брат, дарэмна ты плачаш пра маё адзіноцтва. Наш калгас цяпер адна вялікая сям’я. Бядуля.

2. перан. Усхліпваць, завываць, скуголіць (пра вецер, буру і пад.). Галінка рабіны ўсю ноч біла ў шыбу, у коміне плакаў вецер, грукала непрывязаная аканіца. Навуменка. Навальніца плача стомлена, сціхнуць, змоўкнуць галасы. Дубоўка.

3. перан. Разм. Пакрывацца кроплямі вільгаці, пацець (пра шкло). Вокны плакалі, дождж сек па шыбах з мяккім шапатлівым шумам, хмары чарнелі. Хомчанка.

•••

Асіна плача па кім гл. асіна.

Вяроўка плача па кім гл. вяроўка.

Плакаць наўзрыд — плакаць усхліпваючы, сутаргава (пераважна моцна, уголас).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

grudge

[grʌdʒ]

1.

n.

1) кры́ўда f.

2) незычлі́васьць, непрыя́знасьць f.; антыпа́тыя f.; за́йздрасьць f.

to have a grudge against a person — мець зуб на каго́

2.

v.t.

1) злава́цца, крыўдава́ць на каго́ за што; зайздро́сьціць каму́ чаго́

2) шкадава́ць каму́ чаго́, скупі́цца

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

profuse

[prəˈfju:s]

adj.

1) глыбо́кі, шчы́ры

profuse thanks — шчы́ры дзя́куй

2) шчо́дры; раскі́длівы, неашча́дны

to be profuse in one’s promises — не шкадава́ць абяца́ньняў

He was so profuse with his money that he is now poor — Ён так кіда́ўся грашы́ма, што цяпе́р зрабі́ўся бе́дным

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

hate2 [heɪt] v.

1. ненаві́дзець, не выно́сіць (каго-н./што-н.); адчува́ць агі́ду

2. ве́льмі шкадава́ць (аб чым-н.), ве́льмі не жада́ць (чаго-н.);

I hate troubling you. Мне вельмі не хочацца турбаваць вас;

I hate talking about it. Мне вельмі непрыемна гаварыць пра гэта.

hate smb.ʼs guts мо́цна ненаві́дзець каго́-н., адчува́ць агі́ду да каго́-н.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

mercy [ˈmɜ:si] n. жа́ласць, спага́да; міласэ́рнасць; лі́тасцівасць;

have mercy (on) шкадава́ць, быць міласэ́рным;

it’s a mercy infml гэ́та шча́сце (што);

It’s a mercy no one was near during the explosion. Гэта шчасце, што нікога не было паблізу ў час выбуху;

a mercy flight/mission выратава́льны палёт/выратава́льная мі́сія

at the mercy of ца́лкам пад ула́дай, на мі́ласці

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ка́яцца, ка́юся, ка́ешся, ка́ецца; незак.

1. Прызнаваць сваю віну, памылку перад кім‑н. Каяцца ў сваіх памылках. □ На судзе .. [Міхалапіха] вельмі каялася, кляла сябе ўсякімі словамі і прасіла суддзяў, каб ёй болей далі... Лупсякоў. — Ад усёй душы каюся перад вамі, што спачатку не зусім верыў вам. Новікаў. // у знач. пабочн. ка́юся. Разм. Прызнаюся. — Каюся, — сам іншы раз выпіваў. Корбан.

2. Усвядоміўшы сваю памылку, шкадаваць аб зробленым. — Табе, Дамінік, трэба, памочнік... Ёсць у мяне на прыкмеце добры чалавек.. Вазьмі яго! Каяцца не будзеш... С. Александровіч. Размова ўсхвалявала і .. [Япукевіча], і ён цяпер каяўся, што гаварыў з Паходнем занадта рэзка. Хадкевіч.

3. Уст. Прызнавацца ў сваіх грахах, спавядацца ў царкве. Сярод многіх чутак была і такая: нейкая дзяўчына ў вёсцы нарадзіла дзіця і пайшла да ксяндза каяцца ў сваіх «грахах». Пестрак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Раня́ць ’даваць магчымасць упасці, упускаць; скідаць (пра лісце)’ (ТСБМ), слёзкі раняе (Сержп. Прык.), сьлёзкі роніць (Касп.), рані́ць ’выкідваць, аддаваць’ раніла дзіця, рані́ць душу (ашм., мядз., Сл. ПЗБ), ’губляць, траціць, не шкадаваць’: здоровье своё роню на васъ (Нас.), сюды ж роны́тыса ’аблівацца слязамі’ (Доўн.-Зап., Пін.). Параўн. рус. дыял. рони́ть ’кінуць, даць магчымасць упасці’, укр. рони́ти ’даваць упасці; скідаць’, польск. ronić ’траціць, выкідваць; звяргаць’, ’ліць слёзы’, ’губляць пер’е, рогі, зубы’, ’лускаць зерне’, чэш. roniti (пра слёзы) ’праліваць’, славац. roniť ’цячы, ліцца’, в.-луж. ronić ’губляць, праліваць (слёзы)’, н.-луж. roniś ’тс’, серб. ро̀нити ’даваць нырца’, балг. ро́ня ’аддзяляць, абрываць; праліваць (слёзы)’, макед. рони ’тс’. Імаверна, першасным значэннем прасл. *roniti з’яўлялася ’даць, дазволіць, даць магчымасць упасці’; параўноўваюць з гоц. urrannjan ’паказвацца; узыходзіць (пра сонца)’, ст.-в.-ням. rennan ’прымушаць цячы, хутка бегчы’, грэч. ραίνω ’акрапляю, абсыпаю’ (Фасмер, 3, 501; Шустар-Шэўц, 2, 1235; БЕР, 6, 322).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

spare

[sper]

1.

v.t.

1) лі́таваць, шкадава́ць; зьлі́тавацца

He spared his enemy — Ён зьлі́таваўся над сваі́м во́рагам

2) берагчы́, ашчаджа́ць, шкадава́ць

We walked uphill to spare the horse — Мы ішлі́ пад гару́, каб аблягчы́ць каня́

3) абыхо́дзіцца без чаго́

Father couldn’t spare the car, so John had to walk — Ба́цька ня мог абысьці́ся бяз а́ўта, дык Янка му́сіў ісьці́ пехато́ю

4) пакіда́ць

Spare some time for reading — Пакінь кры́ху ча́су на чыта́ньне

2.

adj.

1) во́льны

spare time — во́льны час

2) запасны́, лі́шні

a spare tire — запасна́я шы́на

spare money — лі́шнія гро́шы

3) худы́, хударля́вы

3.

n.

запасны́ -о́га m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

frien

1.

vi (um A) сва́тацца (да каго-н.)

2.

vt паэт. жані́цца (з кім-н.), выхо́дзіць (за́муж) (за каго-н.)

◊ jung gefrit, hat nemand gerut — ≅ ра́на жэ́нішся – шкадава́ць не бу́дзеш

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

wish2 [wɪʃ] v.

1. (for) жада́ць, хаце́ць;

I wish I were dead. Проста жыць не хочацца.

2. шкадава́ць;

I wish you had told me about it. Шкада, што ты не сказаў мне пра гэта.

3. зы́чыць;

wish smb. a happy birthday віншава́ць каго́-н. з днём нараджэ́ння;

(just) as you wish як хо́чаш;

wish smb. well/ill жада́ць каму́-н. дабра́і́ха

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)