Плаці́шка ’ручнік’ (паўн.-усх., Шн. 2). Да плат, палатно (гл.). Суфікс ‑ішк‑ больш характэрны для рус. моўнай тэрыторыі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Плясня́к ’праснак’ (карэліц., Шатал.). Да пляскаць (гл.). Суфікс -ак, як у праснак, распадабненне ‑ак > ‑як пад уплывам ‑ля‑.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мроева ’імгла’ (Нар. Гом.). Да мроі, мроіць (гл.). Суфікс ‑ев‑а‑ замест ів‑а, відаць, пад уплывам рус. марево.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пераганя́нка ’адгон, знятае малако’ (Сцяшк. Сл.; шчуч., Сл. ПЗБ). Да пера- і ганя́ць < гнаць (гл.). Суфікс, як у масля́нка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пла́ўдыр ’вечны бадзяга’ (Касп.). Балтызм. Параўн. літ. plovimas ’бадзяга’ < plavinėti ’бадзяцца, цягацца, красці’. Суфікс ‑дыр, яку бабздыр, пупздыр (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Льсцёх, льсцёха ’ліслівец’ (Нас.). Да ле́сціць (гл.). Суфікс ‑ёх (< прасл. ‑ʼoxъ) характэрны для зах.-слав. моў (Слаўскі, SP, 1, 73).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мярлі́н, мярлюй ’мешкаваты, непаваротлівы чалавек’ (Касп.). Утворана ад (па‑)мёрлы < ст.‑рус. мьрлъ < пргсл. тьгеії. Суфікс ‑ін‑ > магчыма, балтыйскага паходжання.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Роўнадзе́ньне ’раўнадзенства’ (Байк. і Некр.) — неалагізм, утвораны накшталт польск. równonoc ’тс’, а суфікс з канчаткам — калька з адпаведнага рус. ‑ствие.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бабі́нец ’царкоўны цвінтар’, ’бабінец’ (БРС, Нас., Гарэц., Бесар.). Укр. баби́нець ’бабінец, месца, дзе збіраюцца старыя жанчыны’ (рус. бабине́ц, мабыць, запазычана з укр. мовы, але адкуль такі націск?). Вытворнае ад ба́ба 1 (суфікс ‑иньць). Першапачаткова — ’месца, дзе збіраюцца бабы’. Параўн. таксама польск. babiniec, чэш. babinec. Можна ставіць пытанне і аб запазычанні з зах.-слав. моў, дзе суфікс ‑inьcь у nom. loci вельмі прадуктыўны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ваздахта́р ’палюбоўнік, каханак’ (Бяльк.). Уласнабеларускае, экспрэсіўнае. Да *ваздыхаць ’любіць’. Суфікс ‑тар, як у завадатар. Параўн. рус. воздыхатель (Шанскі, 1, В, 135).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)