пражыва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Незак. да пражыць (у 3 знач.).
2. Мець месца жыхарства дзе‑н. Разведчыкі начавалі ў лагеры рэдка, і старшына пражываў у зямлянцы найбольш адзін, як бабыль. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
само́тнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Жыць на адзіноце, знаходзіцца ў становішчы самотнага. [Мацей Мышка:] — Аказваецца, пакуль я самотнічаў і ў маткі рэдка бываў, і нічога не ведаў, дык дзядзька мой у Вільню пераехаў. Гарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падшыва́нец, ‑нца, м.
Разм. Хлапчук (звычайна падлетак). Падлеткі-падшыванцы.. сталі юнакамі. Хадкевіч. Пляц звалі выган, але пасвілі тут рэдка, ганялі ўсё жывёлу на другі канец сяла; тут жа найбольш гулялі дзеці, падшыванцы-падлеткі. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Начны́, рэдка ночны ’які мае адносіны да ночы’ (Некр. і Байк., БРС, ТСБМ, ТС, Сл. ПЗБ), ночны́ субст. ’начны дэман’ (ТС). Прасл. *noktьnъjь (Трубачоў, Проспект, 65), да ноч (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ма́рля
(фр. marli)
тонкая баваўняная тканіна з рэдка пераплеценых нітак; выкарыстоўваецца ў медыцыне, швейнай вытворчасці і інш.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
бяздо́мнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Бадзяцца, не маючы свайго жылля, сям’і. // Рэдка бываць дома, з сям’ёй. — Рыта, ты да мяне несправядлівая, — пярэчыць Барыс. — Хто-хто, а ты не можаш паскардзіцца, што я бяздомнічаю. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самаса́д, ‑у, М ‑дзе, м.
Тытунь свайго пасеву і хатняй апрацоўкі. — Мой тытунь рэдка хто вытрымлівае, — сказаў.. [Хама], пілі я закашляўся, пацягнуўшы самасаду. Сергіевіч. — Давай перакурым, — прапанаваў Клім. — Сёлета ў мяне самасад на славу ўдаўся. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Селёзка рэдка ‘рыба чахонь, Pelecus cultratus (L.)’ (Жук.). Maбыць, з рус. селёдка < сельдь ‘селядзец’, паколькі сустракаецца ва ўсходніх раёнах (гом., маг.). Перанос назвы на чахонь адбыўся з прычыны знешняга падабенства.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
АРХЕАЦЫЯ́ТЫ
(Archaeocyatha),
тып вымерлых прымітыўных беспазваночных жывёл. Больш за 1 тыс. відаў. Жылі ва ўсіх морах ранняга кембрыю на глыб. да 100 м.
Даўж. 1—10 см (рэдка 40—150 см), дыям. 1—10 см (рэдка 40—80 см). Вапнавы порысты шкілет меў форму кубка або рога (грэч. kýathos кубак, адсюль назва). Адзіночныя, радзей каланіяльныя формы. Вялі прымацаваны спосаб жыцця, зрэдку стваралі першыя стараж. рыфы. Рэшткі археацытаў з’яўляюцца вызначальнымі выкапнямі для кембрыйскіх адкладаў.
т. 1, с. 524
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
малае́зджаны, ‑ая, ‑ае.
1. На якім мала ездзілі. Малаезджаны конь. Малаезджаныя калёсы.
2. Па якім рэдка, мала ездзяць. Дарога тут была малаезджаная, глухая. Чорны. Без святла, без асаблівага грукату [машына] паціху падалася па малаезджанай камяністай дарозе. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)