со́чны, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і сакавіты. Растуць, цвітуць сады і вінаграды, У сонцы спеюць сочныя плады. Купала. І сонца узышло! Трубі, трубі, пастух! Склікай кароў сваім вясёлым клічам. Травою сочнаю іх пачастуе луг, Напоіць рэчка іх вадой крынічнай. Панчанка. З-за тоўстых сочных губ паказваліся вялікія конскія зубы. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Bonus dux bonum reddit comitem
Пры добрым правадніку ‒ добры спадарожнік.
При хорошем проводнике ‒ хороший спутник.
бел. Які поп, такі і прыход. Які пастух, такое і стада.
рус. Каков барин, таков и крестьянин. Каков пастырь, таковы и овцы. Каков пастух, таково и стадо. Каков хозяин, таков и слуга. Каков поп, таков и приход.
фр. Tel curé telle paroisse (Каков кюре/поп, таков и приход).
англ. Like priest, like people (Каков поп, таков и приход).
нем. Wie das Haupt, so die Glieder (Какова голова, таковы и конечности). Der Deckel ist würdig des Deckels (Крышка достойна крышки). Wie der Kopf, so der Hut (Какова голова, такова и шляпа). Wie das Fleisch, so die Suppe (Каково мясо, таков и суп).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
галія́ф
(гр. Goliaph = імя біблейскага волата, якога перамог пастух Давід)
1) бясхвостая земнаводная жывёліна сям. жаб, якая зрэдку трапляецца ў Цэнтр. Афрыцы;
2) жук сям. пласцініставусых, пашыраны ў лясах трапічнай Афрыкі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
калы́м, ‑у, м.
1. Выкуп, які ўносіцца жаніхом бацькам нявесты (у некаторых народаў Усходу, што захоўваюць перажыткі радавога быту). Пастух дзяўчыну пакахаў, А даць не мог калым багаты. Пысін.
2. Разм. Лёгкі пабочны заробак. — Цэлы вечар толькі і гаворкі — дзе тут больш зарабляюць, куды б гэта ўлезці, каб калым быў.., — пагардліва крывіў губы Грыша. Місько.
[Цюрк.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лысу́ха, ‑і, ДМ ‑сусе, ж.
1. Вадаплаўная птушка атрада пастушковых з шаравата-чорным апярэннем і голым ярка-белым участкам скуры на лбе.
2. Разм. З белай плямай на лбе (пра карову, цяля і інш.). На вуліцы працяжна і зычна зайграў у свой берасцяны рог пастух Даніла; яму дружна адгукнуліся рагулі і лысухі. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адагна́цца сов.
1. отби́ться;
ад мух не а. — от мух не отби́ться;
2. (з кім, чым ад каго, чаго или з кім, чым куды) отдали́ться (с кем, чем от кого, чего), удали́ться (с кем, чем куда); угна́ть (кого, что от кого, чего или кого, что куда);
пасту́х ~гна́ўся са ста́ткам на два кіламе́тры ад вёскі — пасту́х угна́л ста́до на два киломе́тра от дере́вни
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
губе́рня, ‑і; Р мн. ‑рань; ж.
Асноўная адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў дарэвалюцыйнай Расіі з пачатку 18 ст. і ў СССР да 1924–29 гг. // Уст. Губернскі горад. Стаіць [гарадавы], як той пастух над статкам, І наглядае за парадкам — На тое ж горад і губерня. Колас.
•••
І пайшла пісаць губерня (жарт. уст.) — усё прыйшло ў рух, пачаўся перапалох.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дамо́ў, прысл.
На сваю кватэру, у сваю хату, у сваю сям’ю. — Можа б ты распранулася хаця, Стася? Ты ж прыйшла дамоў, у сваю хату. Зарэцкі. Хлопцы кончылі сваю работу і пайшлі дамоў. Колас. // На радзіму. [Мелех:] Я шосты год ваюю і нязручна Пабітаму варочацца дамоў. Глебка. // У двор, у хлеў. Ужо дамоў пастух скаціну гнаў. А. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ГО́МАНАЎ Леанід Уладзіміравіч
(н. 20.6.1958, Мінск),
бел. жывапісец. Сын У.К.Гоманава. Скончыў Бел. тэатр.-маст. ін-т (1982). З 1989 выкладае ў Мінскім маст. вучылішчы. Сярод твораў: тэматычныя карціны «Пралескі» (1985), «Чайная на ферме», «Смутак» (1986), «Пастух» (1987), «Праз стагоддзі. Ф.Скарына» (1990); партрэт даяркі С.М.Сузько (1978); пейзажы «Стары Мазыр» (1978), «Від горада Сянно» (1990), «Бездарожжа» (1992), «Маўчанне птушак» (1995), нацюрморт з гармонікам (1989) і інш.
Л.Ф.Салавей.
т. 5, с. 330
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
га́уча
(ісп. gaucho)
1) этнічная група, якая склалася ў 16—17 ст. ад шлюбаў іспанцаў з індзейскімі жанчынамі Аргенціны;
2) наёмны пастух у некаторых краінах Лац. Амерыкі ў 18 ст.;
3) песня аргенцінскіх сялян-жывёлаводаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)