пасту́х
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
пасту́х |
пастухі́ |
| Р. |
пастуха́ |
пастухо́ў |
| Д. |
пастуху́ |
пастуха́м |
| В. |
пастуха́ |
пастухо́ў |
| Т. |
пастухо́м |
пастуха́мі |
| М. |
пастуху́ |
пастуха́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
пасту́х, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.
Чалавек, які пасе статак.
|| памянш.-ласк. пастушо́к, -шка́, мн. -шкі́, -шко́ў, м.
|| ж. пасту́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак.
|| прым. пастухо́ўскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пасту́х пасту́х, -ха́ м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пасту́х, -ха́ м. пасту́х; (пасущий овец — ещё) чаба́н, ота́рщик
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пасту́х, ‑а, м.
Той, хто пасе статак. Рана пачалося самастойнае Іванава жыццё, жыццё падпаска, а пасля — панскага пастуха. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пасту́х м с.-г. Hirt m -en, -en
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Пасту́х ’той, хто пасе статак’ (ТСБМ, Яруш., Юрч., Шат., Касп., Бяльк., Сл. ПЗБ), ’статак’ (Юрч.). Укр., рус. пасту́х, польск. pastuch, чэш. pastuch(a) > балг. пастух ’пастух’; славен. pastúh ’каварны чалавек’; ’жарабец’, серб.-харв. па̀стух, макед. пастув, н.-луж. устар. pastuch ’тс’, ст.-слав. пастоухъ ’пастух, правадыр’. Прасл. pastuxъ утворана ад дзеяслова pasti ’пільнаваць, даглядаць скаціну на пашы’ і pasti ’coire (cum equa)’ пры дапамозе суфікса ‑uxъ, пашыранага экспрэсіўным якое паходзіць ад дзеясловаў на ‑tati, ‑ъtati, напрыклад, šepъtati ∼ рус. шепту́ха (Слаўскі, SP, 1, 74). Мсцісл. пасту́х, пусту́х ’статак’ звязваецца са значэннем ’жарабец (як самец, правадыр статку)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пастух / памочнік пастуха: падпасак / пасе коней: канапас / пасе коней на начлезе: начлежнік / пасе авечак: чабан / пасе свіней: свінапас; пастыр (абл.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
пасты́р, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м. (разм.).
Тое, што і пастух.
|| прым. пасты́рскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)