Раптоўнае вялікае бедства, падзея з трагічнымі вынікамі. Аўтамабільная катастрофа. Авіяцыйная катастрофа. □ — І вось тады, калі на моры здарылася з намі катастрофа, — працягваў Федзя, — мне было сорамна і крыўдна, да жудасці не хацелася гінуць такой бязглуздай, нікчэмнай смерцю.Каваль.// Значная змена, якая цягне за сабой рэзкі пералом у грамадскім або асабістым жыцці. Нацыянальная катастрофа. Сямейная катастрофа.
[Ад грэч. katastrophē — паварот; знішчэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
здарэ́нне, ‑я, н.
1. Тое, што здарылася; падзея, выпадак (звычайна нечаканыя, непрадугледжаныя). Цікавае здарэнне. Здарэнне ў лесе. □ У жыцці чалавека бывае адзін такі выпадак, адно здарэнне, якое магчыма цягнецца ўсяго некалькі хвілін, але помніш аб ім усё жыццё.Шамякін.
2. Спрыяльны збег акалічнасцей, зручны момант. І калі бацька каго стрэне, Не прапускае ўжо здарэння Спытаць, праведаць аб зямельцы.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзе́яж.
1. (падзея) Hándlung f -, -en;
2. (частка драматычнага твора) Áufzug m -(e)s, -züge; Akt m -(e)s, -e;
п’е́са на тры дзе́і Theáterstück in drei Áufzügen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
хэ́пенінг
(англ. happening = выпадак, падзея)
1) від сцэнічнага дзеяння, для якога характэрны парадаксальнасць і намераная бязмэтнасць, разлік на шырокую імправізацыю;
2) здарэнне.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Зняна́цку ’раптоўна’. Рус.бранск.изненачку. Укр.знена́цька, польск.znienacka, чэш.znenadaja, znenadajky ’нечакана’, славац.znenazdajky ’зразу’, славен.iznenâda, iznenâde, серб.-харв.и̏зненāтке̄, и̏зненāда, изнѐнањено ’нечакана’, балг.изнена̀да ’нечаканая падзея, пачуццё’, макед.изненада ’тс’. Паводле Мартынава–Міхневіча (Маладосць, 1970, 3, 145), Брукнера (665), бел. (і ўкр.) з польск., дзе на месцы *dě‑ (параўн. надзея) фанетычна выступае с. Не выключана і запазычанне ў польск. з укр., бел.Прасл.дыял.jьz‑ne‑na‑dě‑j‑ьk‑y (аддзеяслоўны назоўнік *naděja > nadějьka, гл. надзея).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
акт
(лац. actus)
1) аднаразовае праяўленне якой-н. дзейнасці, учынак, падзея (напр. гістарычны а., тэрарыстычны а.);
2) афіцыйны дакумент, які пацвярджае што-н.;
3) закончаная частка п’есы;
4) урачысты сход у навучальных установах.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
rare
I[rer]
adj.
1) рэ́дкі
a rare book — рэ́дкая кні́га
2) рэ́дкі, незвыча́йны, выклю́чны
a rare event — незвыча́йная падзе́я
3) рэ́дкі, негусты́
II[rer]
adj.
сырава́ты, недапе́чаны
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
event
[ɪˈvent]
n.
1) ва́жная падзе́я; здарэ́ньне n., вы́падак -ку m.
2) вы́нік -у m.
3) ну́мар у спарто́вых спабо́рніцтвах
•
- in any event
- in the event of
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
алю́зія
(лац. allusio = жарт, намёк)
стылістычны прыём, калі падзея, якая апісваецца або адбываецца, суадносіцца намёкам з вядомым гістарычным, міфалагічным, літаратурным фактам, напр. цяжкія да знясілення, але марныя намаганні каго-н. характарызуюцца выразам «Сізіфава праца».
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)