Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Unus vir nullus vir
Адзін чалавек ‒ ніякі чалавек/нічога не значыць.
Один человек ‒ никакой человек/ничего не значит.
бел. Адзін у полі не воін. Адзін дуб у полі ‒ то не лес.
рус. Один в поле не воин. Один солдат ‒ не полк. Один в море не рыбак. Одно дерево ‒ не тёмный лес. Один сын ‒ не сын, два сына ‒ полсына, три сына ‒ сын. Один и у каши загинешь. Один палец не кулак.
фр. Homme seul est viande à loup (Один человек ‒ это мясо для волка).
англ. Two heads are better than one (Две головы лучше одной).
нем. Ein Mann ist kein Mann (Один человек ‒ не человек). Einer ist keiner (Один ничего не значит).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Dáumen
m -s, -
1) вялі́кі па́лец (рукі)
◊ ~ dréhen — ло́дарнічаць
j-m (D) den ~ drücken — жада́ць по́спехаў каму́-н.
2) тэх.кула́к, па́лец
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
bállen
1.
vt
1) камячы́ць
2) сціска́ць (руку ў кула́к)
2.
(sich) згушча́цца; сціска́цца
(у камяк), зле́плівацца
die Wólken ~ sich — во́блакі згушча́юцца
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
свіста́цьнесов.
1.в разн. знач. свиста́ть, свисте́ть;
дрозд сві́шча — дрозд сви́щет;
на сенажа́ці сві́шчуць ко́сы — на лугу́ сви́щут ко́сы;
с. усі́х наве́рх — свиста́ть всех наве́рх;
2. (издавать свист с помощью прибора) свисте́ть;
параво́з сві́шча — парово́з свисти́т;
с. у ду́дку — свисте́ть в ду́дку;
3. (литься) свиста́ть, хлеста́ть;
кроў сві́шча з ра́ны — кровь сви́щет (хле́щет) из ра́ны;
◊ с. у кула́к — свисте́ть (свиста́ть) в кула́к;
ве́цер ~шча ў кішэ́нях — ве́тер свисти́т в карма́нах
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сці́снуты
1. zusámmengepresst, zusámmengedrückt;
сці́снуты кула́к gebállte Faust;
са сці́снутымі губа́мі mit (zusámmen)gepréssten Líppen;
сці́снутае паве́тра Drúckluft f -, Préssluft f, komprimíerte Luft;
сці́снуты газ Fláschengas n
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
уцэ́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак.
Страляючы, кідаючы або ўдараючы, папасці ў каго‑, што‑н. Каменне паляцела.. [Эльзе] наўздагон, і адзін камень уцэліў ёй у патыліцу.Чорны.// Паразіць якую‑н. цэль. Па сцягу толькі стралялі, стараючыся ўцэліць у дрэўка, каб перабіць яго і зваліць сцяг на зямлю.Шахавец.// Трапіць у што‑н. (пра бомбы, снарады). На самай ускраіне паляны былі машыны медсанбата, і туды ўцэліла некалькі бомбаў.Сабаленка.// Стукнуць, ударыць па чым‑н. У сківіцу, як жалезам, Мне ўцэліў яго кулак.Нядзведскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◊ er hat es ~ hínter den Óhren — яго́ не ашука́еш, ён быва́лы чалаве́к
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
гне́сці, гняту, гняцеш, гняце; гняцём, гнецяце; пр. гнеў, гняла, ‑ло; незак., каго-што і без дап.
1. Прыціскаць, душыць сваім цяжарам. Сырыя шынелі Гнятуць да сядла.Крапіва.
2. Даводзіць да цяжкага, прыгнечанага стану, выклікаць непрыемнае пачуццё. Злавесная цішыня зняла сваёй невядомасцю.Хомчанка.Цяжкія думкі гнялі жанчыну: паблажэла ў твары, стала нейкая задумлівая.Пальчэўскі.
3. Прыгнятаць, мучыць. Заводы стаяць, змоўкла песня гудкоў, Гняце азвярэлы кулак беднякоў.Хведаровіч.Максім, даведзены да роспачы, хоць і спакойна, выказвае ўжо пратэст: «З усіх бакоў гнятуць мужыка... Апошнія жылы цягнуць з яго...».«ЛіМ».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
1. Таптаць некаторы час. Патаптаць сена. □ Гюнтэр сашчапіў кулак і, узмахнуўшы рукою, з сілай бразнуў крыж аб падлогу. Не ўстаючы з крэсла, патаптаў яго абцасам свайго абшытага скурай валёнка.Дамашэвіч.
2. Топчучы, змяць, знішчыць, падушыць. Патаптаць траву. □ Патаптаў арол пракляты Сакаліных птушанят.Грахоўскі.Калі бегчы па градах, старая закрычыць, бо Сцёпка патопча ўвесь агурочнік.Хомчанка.Пасля агарадзіў [Лабановіч] гэту грушку.., каб не патаптала і не паламала яе жывёла.Колас.