вы́шугнуць
‘рынуцца куды-небудзь; выліць, высыпаць, патраціць што-небудзь; прагнаць каго-небудзь, што-небудзь; зрабіць што-небудзь у хуткім тэмпе’
дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
вы́шугну |
вы́шугнем |
| 2-я ас. |
вы́шугнеш |
вы́шугнеце |
| 3-я ас. |
вы́шугне |
вы́шугнуць |
| Прошлы час |
| м. |
вы́шугнуў |
вы́шугнулі |
| ж. |
вы́шугнула |
| н. |
вы́шугнула |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
вы́шугні |
вы́шугніце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
вы́шугнуўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
цалява́ць
‘меціць куды-небудзь, накіроўваць што-небудзь (цаляваць што-небудзь і без прамога дапаўнення); рабіць цэлае з частак (цаляваць што-небудзь)’
дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
цалю́ю |
цалю́ем |
| 2-я ас. |
цалю́еш |
цалю́еце |
| 3-я ас. |
цалю́е |
цалю́юць |
| Прошлы час |
| м. |
цалява́ў |
цалява́лі |
| ж. |
цалява́ла |
| н. |
цалява́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
цалю́й |
цалю́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
цалю́ючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
паступле́нне, -я, н.
1. гл. паступіць.
2. Тое, што паступіла (у 3 знач.) куды-н. (грашовая сума, матэрыялы, якія паступілі куды-н.; афіц.).
Грашовыя паступленні.
Выстаўка новых паступленняў у бібліятэцы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зае́зджы, -ая, -ае.
Які заехаў куды-н. мімаходам, ненадоўга.
Заезджыя акцёры.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нязва́ны, -ая, -ае.
Які з’явіўся куды-н. без запрашэння.
Н. госць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
АФОТАБІЯСФЕ́РА,
частка біясферы, куды не трапляюць сонечныя прамяні (у межах гідрасферы і літасферы).
т. 2, с. 136
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
хадо́к, хадака́, мн. хадакі́, хадако́ў, м.
1. Той, хто ходзіць пехатой.
У каго сілы хапае, той і х. добры.
2. Выбраная асоба, якая пасылаецца куды-н. з хадайніцтвам, даручэннем.
Сялянскія хадакі.
◊
Не хадок хто куды (разм.) — пра таго, хто больш не можа ці не хоча хадзіць куды-н.
Я туды больш не хадок.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
залётны¹, -ая, -ае.
Які выпадкова або ненадоўга заляцеў куды-н.
Залётная птушка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
няпро́шаны, -ая, -ае.
Які з’явіўся куды-н. без запрашэння, нечаканы.
Н. госць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
запаўзці́, -зу́, -зе́ш, -зе́; -зём, -зяце́, -зу́ць; запо́ўз, -паўзла́, -ло́; -зі́; зак.
1. Забрацца куды-н. паўзком.
З. пад канапу.
2. Адпаўзціся куды-н. далёка.
З. ў лес.
|| незак. запаўза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)