Verbum

анлайнавы слоўнік

arch³ [ɑ:tʃ] v. выгіна́ць дуго́й;

The cat arched its back and hissed. Кот выгнуў спіну дугою і зашыпеў.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Ко́шка ₁ ’касільна’ (Маш.). Гл. кошка ₂.

Ко́шка ₂ ’прыстасаванне ў выглядзе якара для падымання прадметаў з вады’ (ТСБМ, Нар. словатв., Ян.). Да кошка ’самка ката’. Гл. кот ₁.

Ко́шка ₃ ’вілы для гною, бусак’ (Мат. Гом.), ’матыка’ (Мат. Маг.). Гл. кошка ₂.

Ко́шка ₄ ’народная назва грыба пеўнік стракаты’ (Жыв. сл.). Гл. кот ₂.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

абле́злы, -ая, -ае (разм.).

1. Той (такі), у каго (якім) вылезлі валасы або поўсць ці пер’е.

А. кот.

2. З выцвілай фарбай, з абабітым тынкам, палінялы.

Аблезлыя сцены.

Аблезлая сукенка.

3. Які пачаў мяняць скуру, згарэўшы на сонцы.

А. твар.

|| наз. абле́зласць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

◎ Ко́ткі ₁ ’канюшына пашавая’ (Нар. лекс.). Да кот©. Гл. коцікі, коцы.

◎ Ко́ткі ₂ ’матавіла’ (Сцяшк.)· Да котг (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Нася́ра ’вялікі нос’. (Цых.). Экспрэсіўнае ўтварэнне ад нос з рэдкім суфіксам ‑яр(а), параўн. пехцяра (ад кот) і пад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

я́ўканне, ‑я, н.

Разм. Дзеянне паводле знач. дзеясл. яўкаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. — Кот, відаць, увіваўся каля некага і бесперапынным яўканнем вымагаў спажыву. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Káter

m -s, - кот

der Gestíefelte Káter — Кот у бо́тах (у казцы)

m -s, - пахме́лле, перапо́й

er hat éinen ~ — у яго́ галава́ трашчы́ць з перапо́ю

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

вы́нюхаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Знайсці па паху. Кот вынюхаў мышэй.

2. перан. Разм. груб. Вызнаць, выведаць; высачыць. Вынюхаць чужыя намеры. Вынюхаць навіну.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

szkodny

шкадлівы; гарэзлівы;

szkodny kot (pies) — шкадлівы кот (сабака)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

◎ *Нехля, нэхля ’неахайная жанчына’ (брас., Нар. лекс.). Відаць экспрэсіўная форма ад няхлюя, ’тс’ ці пад., утвораная паводле мадэлі коця (< кот, коцік) і інш.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)