*Ляхі́, ляхе́ ’мэндлік, малая ўкладка снапоў на полі’ (іван., ДАБМ, к. 286). Да лях ’паляк’ > ’пан’ (гл.). Названа паводле пераносу значэння. Аналагічна ў чэш. і славац. panák < pán ’пан’. Параўн. яшчэ ляшок, ляшкі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Махна́шка, махну́ша, махнушка ’галавешка’ (Жд. 1; навагр., карэліц., З нар. сл.), смал. мохнышка. Да махна́ты (гл.). Параўн. аналагічна ўтвораныя рус. арх. мохнушка, мохнуша ’касмыль, пасма, жмут’, ’рукавіца з касматай скуры’, пск. ’кудлаты сабака’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Паўната́ ’таўшчыня, сытасць’, ’дастатковая ступень, колькасць чаго-н.’ (ТСБМ), ’поўня’ (Ян.). Укр. повно́та, рус. полнота́, балг. пълнота́. Са ст.-слав. плънота. Аналагічна ст.-в.-ням. fullida, ст.-інд. pūrṇatā ’тс’ (Фасмер, 3, 312).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сіве́ц ‘расліна Nardus L.’ (ТСБМ, Кіс., Касп., Гарэц., Ласт., Бяльк., Сл. ПЗБ, ЛА, 1). Да сівы (гл.), з-за светла-шэрага колеру расліны. Аналагічна сіве́ц, сіву́ха, сі́ўка — пра сівых мужчыну ці жанчыну (Барад.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ле́таваць ’праводзіць лета, жыць на працягу лета’ (ст.-дар., ганц., Сл. паўн.-зах., ТС, Др.-Падб., Гарэц.), ле́тываць, ле́тывацца (Яўс.), ля​етаваць ’тс’ (Мал.), ле̂товаць ’перажыць лета (аб пчолах)’ (Анох.). Да ле́та (гл.). Аналагічна зімаваць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мальчу́га ’дзяцюк’ (Нас.), мальчуга́ ’хлапчына’ (воран., Сл. ПЗБ), мальчуга́н ’даволі вялікі дзяцюк’ (Нас.), мальчу́жка ’хлопчык’ (Нас.) — запазычаны з рус. мовы (Даль, 2, 764). Аналагічна мальчы́шча ’вялікі дзяцюк’ (Нас.). Паўн. рус. наўг. (грэбл.) мальчи́ще ’падлетак, хлопчык’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прару́ха ’правал, падзенне’, (перан.) ’пагрэшнасць’; толькі ў прымаўцы: і на старуху бываіць праруха (Нас.). Аналагічна ў рус. мове: и на старуху бывает проруха. Адваротны дэрыват ад *праpyшыць з узнаўленнем першапачатковага зычнага ‑х‑. Гл. рух, рушыць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Слізґаві́ца ‘слізгата’ (Сл. ПЗБ, Скарбы), слізгаві́ца ‘галалёдзіца’ (Сцяшк. Сл.); параўн. польск. ślizgawica ‘тс’, макед. лизгавица ‘слізкая дарога, галалёдзіца’. Мяркуючы па націску і выбухным г, можа быць паланізмам. Аналагічна Астроўскі, ABSl, 29, 150. Да слізгаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лупавокі ’лупаты’, ’які часта лыпае павекамі’ (Нас. Доп.), лупавокій, луповокі ’вірлавокі’ (Мат. Маг., ТС), лупавокенькій ’тс’ (мсцісл., Нар. словатв.), смал. луповокий ’тс’. Аналагічна рус. варон. лупобе́льмый, цвяр., пск. лупогла́з ’тс’. Да лу́па3 і вока (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Троск ‘звязка нізак рыбы, звычайна 100 штук’, ‘нізка ўюноў на продаж’ (Крыв., ТС), тро́стка ‘тс’ (ТС). Апошняе сведчыць пра зыходнае трост (гл.) з распадабненнем ст > ск, аналагічна ўкр. троск ‘чарот’ з трость ‘тс’ (ЕСУМ, 5, 650).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)