слупяне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.

Разм. Траціць здольнасць рухацца; заміраць, нямець ад моцнага ўзрушэння, хвалявання і пад. Усе адразу слупянеюць — у руках хлопчыка чалавечы чэрап. Асіпенка. Рукі ўгору! — камандуе Сяргей і, выхапіўшы з кішэні новенькі наган, цэліцца ў акно. Хлопцы слупянеюць. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сму́глы, ‑ая, ‑ае.

З больш цёмнай афарбоўкай (у параўнанні са звычайным колерам скуры людзей белай расы). Смуглы твар. Смуглыя рукі. Смуглае цела. □ Шчокі смуглыя дзяўчат красуюць без чадры. Броўка. // Са скурай такой афарбоўкі. [Сашка] і быў выліты бацька: чорнагаловы, смуглы, з поўнымі губамі. Ермаловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

страка́ціць, ‑качу, ‑каціш, ‑каціць; незак., што.

1. Рабіць стракатым, надаваць стракаты выгляд. Скрозь лісце бярозы, пад якой сядзела Зоя, прасочвалася мяккае святло і стракаціла зямлю, лаўку, Зоіны рукі, сукенку. Пальчэўскі.

2. перан. Устаўляючы, уводзячы што‑н. у вялікай колькасці, рабіць неаднародным па саставу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узурпа́тар, ‑а, м.

Той, хто незаконна захапіў у свае рукі ўладу або прысвоіў сабе чужое права, паўнамоцтва. Слова Міцкевіча было заўсёды блізкае для тых, хто змагаўся і не скараў ганебна галавы перад узурпатарам. Лойка. // Прыгнятальнік. Рабочыя і салдаты паўсталі супраць гнёту ўзурпатараў. «Полымя».

[Лац. usurpator.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хва́ткі, ‑ая, ‑ае.

Разм. Які спрытна, учэпіста хапае, схоплівае што‑н. Хваткія рукі. / у перан. ужыв. Зрэдку сустракаліся нізкарослыя дубкі, кучаравілася хваткая шыпшына, расшытая аранжавымі ягадамі. Караткевіч. // перан. Спрытны, кемлівы. Кожны з нас бадзёры, упарты, хваткі, Мы яшчэ не зведалі тугі. Прануза.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

яндо́ўка, ‑і, ДМ ‑доўцы; Р мн. ‑довак; ж.

1. У старажытнай Русі — вялікая медная пасуда для віна, піва, мёду.

2. Лаянк. Пра вялікі нос. — Гультай ты!.. Табе ж цяжка рукі завярнуць, каб табе нечага гэту яндоўку тваю на патыліцу звярнула. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Schäfchen

n -s, -

1) аве́чка

2) pl бара́нчыкі (пра воблакі, хвалі)

sein ~ schren*, sein ~ ins Trckne brngen*разм. нагрэ́ць ру́кі, пажыві́цца, нажы́цца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Dumen

m -s, -

1) вялі́кі па́лец (рукі)

◊ ~ drhen — ло́дарнічаць

j-m (D) den ~ drücken — жада́ць по́спехаў каму́-н.

2) тэх. кула́к, па́лец

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

zerrbeiten

vt скрышы́ць [зні́шчыць] у працэ́се рабо́ты

zerrbeitete Hände — спрацава́ныя [мазо́лістыя] ру́кі

◊ sich (D) den Kopf über etw. (A) ~ — лама́ць галаву́ над чым-н.

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Gallinam dat, ut taurum recipiat

Лае курыцу, каб атрымаць быка.

Даёт курицу, чтобы получить быка.

бел. Дае тры капейкі, а здачы патрабуе рубель. Даць ‒ рукі кароткія, узяць ‒ рот вялікі.

рус. Дать лычко, чтобы получить ремешок. Мало дать, много взять.

фр. Donner un œuf pour avoir un boeuf (Дать яйцо, чтобы получить вола).

англ. Give a lark to catch a kite (Дать жаворонка, чтобы получить коршуна).

нем. Man soll nicht mit der Wurst nach dem Schinken werfen (Не нужно бросать колбасой в ветчину).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)