шэ́сце, ‑я, н.

1. Рух, паход куды‑н. паводле якога‑н. звычаю, урачыстасці і пад. [Людзі], не звяртаючы на нас увагі, прадаўжалі сваё шэсце. Няхай. Нарэшце паказаліся гордыя бела-блакітныя сцягі і раўнюткія рады фізкультурнікаў, якія замыкалі святочнае шэсце. Карпаў. Моладзь наладзіла факельнае шэсце да Дзвіны. Хадкевіч. Па насыпу.. рухаецца нечаканае шэсце. Жанчыну ў стракатым плацці кожны пазнае адразу.. Следам за ёю шыбуюць Грушаль і сяржант міліцыі. Савіцкі. Захарчанка ехаў конна з левага боку атары. Замыкалі шэсце Паўлік і Мікешка. Беразняк. / у перан. ужыв. Сонца толькі пачынае сваё шэсце, яно ўжо недзе купаецца прам[я]нямі далёка ў росным лесе. Пестрак.

2. перан. Развіццё чаго‑н. Пераможнае шэсце нафтахіміі стала магчыма дзякуючы .. павелічэнню вырабу высакаякаснага бензіну. «Полымя». Камунізм пачаў сваё пераможнае шэсце ва ўсіх сферах людскіх адносін. «ЛіМ».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абры́с

(ням. Abriß)

1) лінія, якая ачэрчвае знешнюю форму прадмета; контур;

2) перан. агульная характарыстыка, беглы агляд чаго-н.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

бо́нза

(яп. bond-zu = літар. добры настаўнік)

1) будыйскі святар, манах у краінах Азіі;

2) перан. надзьмуты, ганарысты чыноўнік.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

бу́фана́да

(іт. buffonata)

1) сцэнічнае прадстаўленне або манера акцёрскай ігры з камічным перабольшаннем;

2) перан. недарэчнае, недасціпнае, грубае штукарства.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

гастралёр

(ад ням. Gastrolle = гастролі)

1) артыст, які прыехаў на гастролі;

2) перан. чалавек, які часта мяняе месца работы.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

і́дал

(гр. eidolon = малюнак, падабенства)

1) фігура, статуя, якой пакланяліся язычнікі як богу;

2) перан. прадмет абажання або нізкапаклонства.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

інфанты́льны

(лац. infantilis = дзіцячы)

1) уласцівы дзіцячаму ўзросту, недаразвіты (напр. і. выгляд);

2) перан. бестурботны, легкадумны (напр. і. чалавек).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

кампа́ктны

(лац. compactus)

1) сціснуты шчыльна, без прамежкаў (напр. к-ая маса);

2) перан. кароткі, сціслы (напр. к. выклад).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

канібалі́зм

(фр. cannibalisme, ад ісп. canibal = канібал < caribal = караіб)

1) людаедства;

2) перан. лютасць, жорсткасць, варварства (напр. к. нораваў).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

каніце́ль

(фр. cannetille)

1) вельмі тонкая металічная нітка для вышывання;

2) перан. нудная, зацяжная справа, валакіта (напр. разводзіць к.).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)