гіпаста́з
(ад гіпа- + -стаз)
застой крыві ў ніжніх частках цела, які назіраецца ў хворых з аслабленай сардэчнай дзейнасцю.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
гомадынамі́я
(ад гома- + гр. dynamis = сіла)
падобнасць органаў або іх частак, размешчаных паслядоўна па падоўжанай восі цела жывёл.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
skręt, ~u
м.
1. паварот;
zakaz ~u w lewo — паварот улева забаронены;
2. выгін;
skręt ciała — выгін цела;
skręt jelit (kiszek) мед. заварот кішак
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
свабо́дны в разн. знач. свобо́дный;
с. грамадзя́нін — свобо́дный граждани́н;
с. до́ступ — свобо́дный до́ступ;
с. ваго́н — свобо́дный ваго́н;
~ная рука́ — свобо́дная рука́;
с. вадаро́д — свобо́дный водоро́д;
~ныя радыка́лы — свобо́дные радика́лы;
~нае падзе́нне це́ла — физ. свобо́дное паде́ние те́ла
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
зад м
1. (задняя частка чаго-н) Hínterteil n, m -(e)s, -e, Hínterseite f -, -n;
2. (частка цела) Híntern m -s, -; Gesäß n -es, -e;
◊ стаць [павярну́цца] да каго-н задам j-m den Rücken (zú)kéhren [zúdrehen, zúwenden*]
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
расце́рці
1. (раздрабніць) zerréiben* vt, verréiben* vt; zermáhlen vt, zerstóßen* vt; (у ступцы);
2. (размазаць) verschmíeren vt, verwíschen vt;
3. (цела) éinreiben* vt; ábreiben* vt, frottíeren vt;
◊ расце́рці ў парашо́к каго-н j-n zu Brei schlágen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
во́бласць, -і, мн. -і, абласце́й, ж.
1. Частка якой-н. тэрыторыі, край.
В. экватара.
2. Буйная адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў былым СССР, а цяпер у краінах СНД.
Віцебская в.
Прыехаць з вобласці.
3. чаго або якая. Межы, у якіх распаўсюджана якая-н. з’ява, зона, пояс.
В. вечнай мерзлаты.
Азёрная в.
4. чаго або якая. Асобная частка арганізма, участак цела.
В. сэрца.
У грудной вобласці.
Абследаваць в. ранення.
|| прым. абласны́, -а́я, -о́е (да 2 знач.).
А. цэнтр.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
абце́рці, абатру́, абатрэ́ш, абатрэ́; абатро́м, абатраце́, абатру́ць; абцёр, -це́рла; абатры́; абцёрты; зак.
1. каго-што. Выцерці, зрабіць сухім, чыстым.
А. рукі.
А. твар.
2. што. Зняць, сцерці верхні слой чаго-н.
А. старую фарбу.
|| незак. абціра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| звар. абце́рціся, абатру́ся, абатрэ́шся, абатрэ́цца; абатро́мся, абатраце́ся, абатру́цца; абцёрся, -це́рлася; абатры́ся; незак. абціра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. абціра́нне, -я, н. і абці́рка, -і, ДМ -рцы, ж.
Халоднае абціранне (масаж цела мокрым ручніком). Анучка для абціркі станка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
спа́сці, 1 і 2 ас. не ўжыв., спадзе́; спаў, спа́ла; зак.
1. Упасці ўніз, аддзяліўшыся ад чаго-н., не ўтрымаўшыся на чым-н.
Абруч спаў з кадушкі.
2. Пайсці на спад, панізіцца ва ўзроўні (пасля паводкі).
Пасля паводкі вада спала.
3. Стаць меншым у сіле праяўлення, аслабець; меншаючы, знікнуць.
К вечару тэмпература ў дзіцяці спала.
Пухліна на руцэ спала.
◊
Спасці з цела (твару) (разм.) — схуднець.
|| незак. спада́ць, -а́е.
|| наз. спад, -у, М -дзе, м. (да 2 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
змярцве́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
1. Страціць адчувальнасць, стаць мёртвым (пра клеткі, тканкі, часткі цела); здранцвець. [Міхась (устаючы):] А сапраўды, у мяне ўжо змярцвела адна нага. Козел.
2. перан. Стаць нерухомым пад уплывам чаго‑н.; анямець. Змярцвець ад страху. Змярцвець ад нечаканасці. // Апусцець, заціхнуць. І палёў змярцвелі гоні, Снег, бы посцілка, ляжыць. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)