Тэ́хкацца экспр. ‘марудна рабіць што-небудзь’ (віл., Нар. сл.). Гукаперайманне, параўн. тохкаць ‘тахкаць, торгаць, стукаць’ (гл.), магчыма, з экспрэсіўнай зменай галоснага.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ты́кать​I несов.

1. ты́каць; то́ркаць; (втыкать) утыка́ць; уто́ркваць;

ты́кать па́лкой в зе́млю ты́каць (то́ркаць) па́лкай у зямлю́;

2. (совать) со́ваць, ты́цкаць;

поросёнок ты́чет нос в коры́то парася́ ты́цкае лыч у кары́та;

ты́кать па́льцем на кого́-л. ты́цкаць па́льцам на каго́-не́будзь;

◊

ты́кать в нос (кому-л.) со́ваць (ты́цкаць) у нос (каму-небудзь).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

вы́йграць сов., в разн. знач. вы́играть;

в. не́калькі рублёў — вы́играть не́сколько рубле́й;

в. па́ртыю ў ша́хматы — вы́играть па́ртию в ша́хматы;

в. у чыі́х-не́будзь вача́х — вы́играть в чьих-л. глаза́х

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

апраўда́ць сов., в разн. знач. оправда́ть;

а. падсу́днага — оправда́ть подсуди́мого;

а. неразу́мны ўчы́нак маладо́сцю — оправда́ть неразу́мный посту́пок мо́лодостью;

а. чые́-не́будзь надзе́і — оправда́ть чьи́-л. наде́жды;

а. расхо́ды — оправда́ть расхо́ды

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

паня́цце ср., в разн. знач. поня́тие;

п. прыба́вачнай ва́ртасці — поня́тие приба́вочной сто́имости;

п. трохвуго́льніка — поня́тие треуго́льника;

малаакрэ́сленае п. — растяжи́мое поня́тие;

мець п. аб чым-не́будзь — име́ть поня́тие о чём-л.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

уразуме́ць сов.

1. уразуме́ть, поня́ть, пости́чь;

у. і́сціну — уразуме́ть (поня́ть, пости́чь) и́стину;

2. уясни́ть;

у. сэнс чаго́-не́будзь — уясни́ть смысл чего́-л.;

3. осозна́ть;

у. свае́ памы́лкі — осозна́ть свои́ оши́бки

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

усчапі́цца сов.

1. (на каго, што) пови́снуть (на ком, чём);

у. на шы́ю — пови́снуть на ше́е;

2. разг. (на што-небудзь) взлезть, взобра́ться;

у. на дрэ́ва — взлезть (взобра́ться) на де́рево

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

Папіка́ць ’выказваць каму-небудзь незадавальненне, дакор; папракаць’ (ТСБМ, Нас., Грыг., Янк. 3., Сцяшк. МГ), папі́ка ’папрок’ (Нас., Гарэц., Др.-Падб.). Гл. упіка́ць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Мы́чыцца ’круціцца, мільгаць каля чаго-небудзь’ (Нас.). Інтэнсіў ад імчицца (гл.). Роднаснае да рус. мыкаться. Параўн. рус. уладз. мычкаться ’мучыцца, гараваць, пакутаваць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Нака́з ’запрашэнне’, ’паведамленне, апавяшчэнне’, ’наказ’ (Яруш., Гарэц.; валож., Жыв. сл.; Яўс.). Ад наказа́ць ’паведаміць праз каго-небудзь (запрашэнне, вестку)’, да казаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)