лю́стра 1, ‑а, н.
1. Адшліфаваная паверхня (шкла, металу), здольная даваць адбіткі тых прадметаў, якія знаходзяцца перад ёю, а таксама спецыяльна зроблены прадмет з такой паверхняй. Алёша спыніўся ў вестыбюлі перад вялікім люстрам і спачатку нават не пазнаў сябе. Васілевіч. // перан., чаго. Спакойная, гладкая паверхня вады. Нерухомае возера-старыца нібы застыла, ашклела, люстра яго з незвычайнай яскравасцю адбівала такія ж нерухомыя хмары і дубы. Шамякін.
2. перан.; чаго. Аб тым, што з’яўляецца адлюстраваннем якіх‑н. з’яў, працэсаў і пад.; адбітак. Паэзія, па думцы Купалы, павінна быць праўдзівым люстрам жыцця народа. Івашын.
3. Спец. Паверхня, плошча чаго‑н. Люстра гарэння. Люстра цыліндра.
лю́стра 2, ‑ы, ж.
Падвесны асвятляльны прыбор з некалькімі крыніцамі святла (электралямпамі ці свечкамі) і аздобленай арматурай. Вялікая люстра пад столлю запалілася мяккім рассеяным святлом. Васілёнак.
[Фр. lustre.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разваро́т, ‑у, М ‑роце, м.
1. Дзеянне і стан паводле дзеясл. развярнуць (у 4 знач.) і развярнуцца (у 2 знач.).
2. Паварот з мэтай змяніць напрамак руху. Падляцеўшы да рачулкі, .. [самалёт] крыху знізіўся і зрабіў разварот. Даніленка. Нечакана перад самым ровам танк зрабіў разварот на дзевяноста градусаў. М. Ткачоў. // Выгіб, паварот, які ўтвараецца чым‑н. (дарогай, вуліцай і пад.). Трамвайныя лініі рабілі разварот і перасякалі асфальт вуліцы ў двух месцах. Пташнікаў.
3. Дзве сумежныя старонкі разгорнутай кнігі, часопіса, сшытка і пад. Разварот газеты. □ Гэта была карта — карта на ўвесь разварот часопіса. Ракітны.
4. Разм. Шырыня, размах у развіцці, у праяўленні чаго‑н. Разварот падзей. // Магчымасць разгарнуцца, праявіць сябе, паказаць сябе. [Баравы:] — Вось і мая такая думка: трэба не даваць .. [варажбітцы] тут ніякага развароту. Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хімі́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да хіміі, звязаны з ёй. Хімічная формула метану.
2. Які мае адносіны да з’яў, што вывучаюцца хіміяй. Хімічныя элементы. Хімічны вопыт. Хімічная рэакцыя. Хімічны аналіз вады. Хімічны састаў крыві. // Прызначаны для заняткаў хіміяй. Хімічны посуд. Хімічная лабараторыя.
3. Звязаны з прымяненнем метадаў хіміі ў вытворчасці, у розных галінах гаспадаркі. Хімічныя прадукты. Хімічная чыстка адзення. Хімічная апрацоўка драўніны. Хімічная вытворчасць. □ Доўга расказваў [Шыпулька], які будзе наш горад і як тут усё зменіцца, калі хімічны камбінат пачне даваць мінералы. Кулакоўскі. // Атрыманы пры дапамозе метадаў і сродкаў хіміі. Хімічныя ўгнаенні.
4. Звязаны з прымяненнем прадуктаў хіміі ў ваенных мэтах. Хімічная вайна. Хімічная зброя.
•••
Хімічнае чарніла гл. чарніла.
Хімічны карандаш — карандаш з графітам, які пры змочванні піша, як чарніла.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
deposit
[dɪˈpɑ:zət]
1.
v.
1) кла́сьці (на стол, у банк)
2) дава́ць зада́так
3) адклада́ць, нано́сіць
The flood deposited a layer of mud — Паво́дка нане́сла пласт гра́зі
4) аддава́ць у схо́вішча
5) Geol., to be deposited — заляга́ць (пра соль, мінэра́лы)
6) адсто́йвацца; асяда́ць, дава́ць адсто́й, аса́дак
2.
n.
1) укла́д -у m. (у банк)
2) зада́так -ку m.; дэпазы́т -у m.; закла́д, зало́г -у m.
3) адкла́ды pl. only (пяску́, гра́зі); аса́дак -ку m.; аса́дкі pl.
4) Geol. пакла́ды, за́лежы pl.
deposits of coal — пакла́ды каме́ннага ву́галю
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
уро́к в разн. знач. уро́к, -ка м.;
уро́к иностра́нного языка́ уро́к заме́жнай мо́вы;
э́то послу́жит ему́ уро́ком гэ́та паслу́жыць (бу́дзе) яму́ ўро́кам;
брать уро́ки (чего-л. у кого-л.) браць уро́кі (чаго-небудзь у каго-небудзь);
дава́ть уро́ки (где-л., кому-л.) дава́ць уро́кі (дзе-небудзь, каму-небудзь).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
удвайне́ (разм), удвая́ прысл dóppelt; zwéifach, zwéimal;
удвайне́ больш dóppelt so viel (пра колькасць); zwéimal so groß (пра памер);
удвайне́ менш halb so viel (пра колькасць); halb so groß (пра памер);
больш чым удвайне́ mehr als das Dóppelte;
скла́сці [сагну́ць] удвайне́ dóppelt zusámmenfalten;
дава́ць удвайне́ бо́лей zwéimal [dóppelt] so viel gében*;
павялі́чыць удвайне́ auf das Zwéifache [das Dóppelte] vergrößern; verdóppeln vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
прыбы́так м эк, камерц Gewínn m -(e)s, -e, Profít m -(e)s, -e; Vórteil m -(e)s, -e; Nútzen m -s, -;
прыбы́так ад про́дажаў Veräußerungsprofit m;
прыбы́так ад рэкла́мы Wérbe¦einnahmen pl;
дава́ць прыбы́так Gewínn [Vórteil, Nútzen] bríngen*;
атрыма́ць прыбы́так Vórteil háben (ад чаго-н, von D), Vórteil zíehen* (ад чаго-н aus D), profitíeren (ад чаго-н an, von D)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
справазда́ча ж Berícht m -(e)s, -e; Réchenschaftsbericht m;
гадава́я справазда́ча Jáhresbericht m;
справазда́ча аб рабо́це Tätigkeitsbericht m, Geschäftsbericht m;
справазда́ча аб выкана́нні пла́на Plánbericht m, Berícht über die Plánerfüllung;
дава́ць справазда́чу каму-н аб чым-н j-m über etw. (A) Réchenschaft áblegen, j-m Réde (und Ántwort) stehen*;
прадстаўле́нне справазда́чы Beríchterstattung f -, -en; Réchnungslegung f -, -en
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
indulge
[ɪnˈdʌldʒ]
1.
v.t.
1) дазваля́ць сабе́ прые́мнасьць
2) патура́ць, пабла́жліва ста́віцца да каго́-чаго́
3)
а) дава́ць во́лю (сваі́м жада́ньням)
б) хава́ць, пе́сьціць у сэ́рцы (надзе́ю)
2.
v.i.
1) аддава́цца сваі́м прые́мнасьцям
2) дазваля́ць сабе́
He indulges in tobacco — Ён ку́рыць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
provide
[prəˈvaɪd]
1.
v.t.
забясьпе́чваць, дава́ць
Sheep provide us with wool — Аве́чкі даю́ць нам во́ўну
A father provides for his family — Ба́цька забясьпе́чвае сваю́ сям’ю́
2.
v.i.
1) забясьпе́чвацца
to provide for old age — забясьпе́чыцца матэрыя́льна на ста́расьць
2) ста́віць як умо́ву
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)