лю́стра 1, ‑а, н.

1. Адшліфаваная паверхня (шкла, металу), здольная даваць адбіткі тых прадметаў, якія знаходзяцца перад ёю, а таксама спецыяльна зроблены прадмет з такой паверхняй. Алёша спыніўся ў вестыбюлі перад вялікім люстрам і спачатку нават не пазнаў сябе. Васілевіч. // перан., чаго. Спакойная, гладкая паверхня вады. Нерухомае возера-старыца нібы застыла, ашклела, люстра яго з незвычайнай яскравасцю адбівала такія ж нерухомыя хмары і дубы. Шамякін.

2. перан.; чаго. Аб тым, што з’яўляецца адлюстраваннем якіх‑н. з’яў, працэсаў і пад.; адбітак. Паэзія, па думцы Купалы, павінна быць праўдзівым люстрам жыцця народа. Івашын.

3. Спец. Паверхня, плошча чаго‑н. Люстра гарэння. Люстра цыліндра.

лю́стра 2, ‑ы, ж.

Падвесны асвятляльны прыбор з некалькімі крыніцамі святла (электралямпамі ці свечкамі) і аздобленай арматурай. Вялікая люстра пад столлю запалілася мяккім рассеяным святлом. Васілёнак.

[Фр. lustre.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разваро́т, ‑у, М ‑роце, м.

1. Дзеянне і стан паводле дзеясл. развярнуць (у 4 знач.) і развярнуцца (у 2 знач.).

2. Паварот з мэтай змяніць напрамак руху. Падляцеўшы да рачулкі, .. [самалёт] крыху знізіўся і зрабіў разварот. Даніленка. Нечакана перад самым ровам танк зрабіў разварот на дзевяноста градусаў. М. Ткачоў. // Выгіб, паварот, які ўтвараецца чым‑н. (дарогай, вуліцай і пад.). Трамвайныя лініі рабілі разварот і перасякалі асфальт вуліцы ў двух месцах. Пташнікаў.

3. Дзве сумежныя старонкі разгорнутай кнігі, часопіса, сшытка і пад. Разварот газеты. □ Гэта была карта — карта на ўвесь разварот часопіса. Ракітны.

4. Разм. Шырыня, размах у развіцці, у праяўленні чаго‑н. Разварот падзей. // Магчымасць разгарнуцца, праявіць сябе, паказаць сябе. [Баравы:] — Вось і мая такая думка: трэба не даваць .. [варажбітцы] тут ніякага развароту. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хімі́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да хіміі, звязаны з ёй. Хімічная формула метану.

2. Які мае адносіны да з’яў, што вывучаюцца хіміяй. Хімічныя элементы. Хімічны вопыт. Хімічная рэакцыя. Хімічны аналіз вады. Хімічны састаў крыві. // Прызначаны для заняткаў хіміяй. Хімічны посуд. Хімічная лабараторыя.

3. Звязаны з прымяненнем метадаў хіміі ў вытворчасці, у розных галінах гаспадаркі. Хімічныя прадукты. Хімічная чыстка адзення. Хімічная апрацоўка драўніны. Хімічная вытворчасць. □ Доўга расказваў [Шыпулька], які будзе наш горад і як тут усё зменіцца, калі хімічны камбінат пачне даваць мінералы. Кулакоўскі. // Атрыманы пры дапамозе метадаў і сродкаў хіміі. Хімічныя ўгнаенні.

4. Звязаны з прымяненнем прадуктаў хіміі ў ваенных мэтах. Хімічная вайна. Хімічная зброя.

•••

Хімічнае чарніла гл. чарніла.

Хімічны карандаш — карандаш з графітам, які пры змочванні піша, як чарніла.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

deposit

[dɪˈpɑ:zət]

1.

v.

1) кла́сьці (на стол, у банк)

2) дава́ць зада́так

3) адклада́ць, нано́сіць

The flood deposited a layer of mud — Паво́дка нане́сла пласт гра́зі

4) аддава́ць у схо́вішча

5) Geol., to be deposited — заляга́ць (пра соль, мінэра́лы)

6) адсто́йвацца; асяда́ць, дава́ць адсто́й, аса́дак

2.

n.

1) укла́д -у m. (у банк)

2) зада́так -ку m.; дэпазы́т -у m.; закла́д, зало́г -у m.

3) адкла́ды pl. only (пяску́, гра́зі); аса́дак -ку m.; аса́дкі pl.

4) Geol. пакла́ды, за́лежы pl.

deposits of coal — пакла́ды каме́ннага ву́галю

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

уро́к в разн. знач. уро́к, -ка м.;

уро́к иностра́нного языка́ уро́к заме́жнай мо́вы;

э́то послу́жит ему́ уро́ком гэ́та паслу́жыць (бу́дзе) яму́ ўро́кам;

брать уро́ки (чего-л. у кого-л.) браць уро́кі (чаго-небудзь у каго-небудзь);

дава́ть уро́ки (где-л., кому-л.) дава́ць уро́кі (дзе-небудзь, каму-небудзь).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

удвайне́ (разм), удвая́ прысл dppelt; zwifach, zwimal;

удвайне́ больш dppelt so viel (пра колькасць); zwimal so groß (пра памер);

удвайне́ менш halb so viel (пра колькасць); halb so groß (пра памер);

больш чым удвайне́ mehr als das Dppelte;

скла́сці [сагну́ць] удвайне́ dppelt zusmmenfalten;

дава́ць удвайне́ бо́лей zwimal [dppelt] so viel gben*;

павялі́чыць удвайне́ auf das Zwifache [das Dppelte] vergrößern; verdppeln vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

прыбы́так м эк, камерц Gewnn m -(e)s, -e, Proft m -(e)s, -e; Vrteil m -(e)s, -e; Ntzen m -s, -;

прыбы́так ад про́дажаў Veräußerungsprofit m;

прыбы́так ад рэкла́мы Wrbe¦einnahmen pl;

дава́ць прыбы́так Gewnn [Vrteil, Ntzen] brngen*;

атрыма́ць прыбы́так Vrteil hben (ад чаго, von D), Vrteil zehen* (ад чаго aus D), profiteren (ад чаго an, von D)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

справазда́ча ж Bercht m -(e)s, -e; Rchenschaftsbericht m;

гадава́я справазда́ча Jhresbericht m;

справазда́ча аб рабо́це Tätigkeitsbericht m, Geschäftsbericht m;

справазда́ча аб выкана́нні пла́на Plnbericht m, Bercht über die Plnerfüllung;

дава́ць справазда́чу каму аб чым j-m über etw. (A) Rchenschaft blegen, j-m Rde (und ntwort) stehen*;

прадстаўле́нне справазда́чы Berchterstattung f -, -en; Rchnungslegung f -, -en

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

indulge

[ɪnˈdʌldʒ]

1.

v.t.

1) дазваля́ць сабе́ прые́мнасьць

2) патура́ць, пабла́жліва ста́віцца да каго́-чаго́

3)

а) дава́ць во́лю (сваі́м жада́ньням)

б) хава́ць, пе́сьціць у сэ́рцы (надзе́ю)

2.

v.i.

1) аддава́цца сваі́м прые́мнасьцям

2) дазваля́ць сабе́

He indulges in tobacco — Ён ку́рыць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

provide

[prəˈvaɪd]

1.

v.t.

забясьпе́чваць, дава́ць

Sheep provide us with wool — Аве́чкі даю́ць нам во́ўну

A father provides for his family — Ба́цька забясьпе́чвае сваю́ сям’ю́

2.

v.i.

1) забясьпе́чвацца

to provide for old age — забясьпе́чыцца матэрыя́льна на ста́расьць

2) ста́віць як умо́ву

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)