Сця́гры ’цуглі’ (Ласт.). Відаць, да сцягнуць (гл.) з рэдкай суфіксацыяй; рэальнасць слова Ластоўскі ілюструе цытатай з невядомай крыніцы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сыро́шнік ’урочнік, Carlina vulgaris L.’ (Касп.). Ад урочнік, першапачаткова, відаць, *сурочнік ад сурокі (гл.), збліжанае да сыры, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трутні́ць ‘спаць’ (Рэг. сл. Віц.). Няясна, відаць, ад труцень (гл.), аднак, магчыма, першапачаткова звязана з трухнуць ‘спаць’, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Абія́к, абіякі ’абутак на драўлянай падэшве’ (Сцяшк., Жд.), відаць, да а‑бій‑ак, гл. біць. Параўн., аднак, Чэкман, Baltistica, VIII (2), 1972, 151–152, які бачыць тут кальку з літ. apmuštìniai, apmuštìnes ’клумпы, драўляны абутак, абабіты скурай’. Даслоўны пераклад літоўскага слова ’абабітыя’. Гэта версія, відаць, больш верагодная. У яе карысць сведчыць лінгвагеаграфія. Польскі адпаведнік obijaki, obijańce толькі на Аўгустоўшчыне.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Жа́брыца ’расліна Seseli L.’ (Кіс.). Рус. жа́брица, укр. жа́бриця, польск. żebrzyca. Відаць, ад жа́бры (гл.) па знешняму выгляду парасона.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Заніце́ць ’стаць тонкім, кволым (пра расліны)’ (Сл. паўн.-зах.). Відаць, з ніць (гл.) ’стаць тонкім, як ніць’ (параўн. ніткаваты).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
За́шчыт ’франтон’ (Сл. паўн.-зах.). Параўн. ст.-польск. zaszczyt ’заслона’. Бел. рэгіянальнае слова, відаць, з польск. Корань гл. шчыт.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Куўсця́к ’жмут сена’ (Сл. паўн.-зах.). Параўн. kuokštas ’тс’. Бел. слова, відаць, змяніла сваю першасную форму пад уплывам касцяк.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ліме́ніць Чеці (пра моцны дождж)’ (Ян.). Можна, відаць, супаставіць з літ. lementi ’лепятаць, барматаць’ (лепятанне, (Зарматанне нагадвае шум дажджу).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Маказоб, моказо́б ’вельмі дробныя мошкі’ (ТС). Відаць, балтызм. Параўн. літ. makataĩ ’машкара’, žė́béti ’прагна есці губамі’. Утварэнне накшталт ⁺мошкаедзь.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)