2.узнач.прым. Завостраны. [Кастравіцкі] адчуваў у сабе гатоўнасць хоць зараз жа сесці за стол, узяць у рукі заточаны аловак, аркуш паперы, патануць у знаёмай стыхіі думкі.Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сто́раж, ‑а, м.
1. Чалавек, які ахоўвае што‑н.; вартаўнік. [Аканом] пад’ехаў конна да ратушы, здаў каня на рукі сторажу і сам знік у ка[лі]доры.Чорны.
2.Разм. Прыстасаванне для малака, каб не набегла праз край пры кіпячэнні.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трупяне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
Разм. Траціць рухомасць ад моцнага перажывання, узрушэння, холаду (пра цела, рукі і пад.). Бацька пазнае яе і трупянее: вопратка сынава!Карпюк.Ганя толькі пакутліва адчувае, як у холадзе трупянее ўсё цела.Грамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
я́гадзіна, ‑ы, ж.
Разм. Адна ягада. Маці дастане з гары мерзлых журавін і пакладзе іх — па ягадзіне — ёй, Тані, у вушы.Пташнікаў.Шэмет палажыў ягадзіну назад у вазу, узяў у рукі другую, патрымаў і яе палажыў.Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Gladium facere culcitam
Зрабіць падушку з мяча (г. зн. пакончыць з сабою).
Сделать подушку из меча (т. е. покончить с собой).
бел. Налажыць/накласці на сябе рукі. Скараціць сабе век.
рус. Наложить на себя руки. Покончить с собой.
фр. Se donner la mort (Принести себе смерть).
англ. To commit suicide (Совершить самоубийство).
нем. Hand an sich legen (Руку на себя наложить). Sich den Tod geben (Покончить с собой).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Hándschlag
m -(e)s, -schläge
1) уда́р руко́й
2) по́ціск рукі́
j-n durch ~ verpflíchten — узя́ць з каго́-н. абяца́нне
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
zaświerzbieć
zaświerzbi|eć
зак. зачасацца; засвярбець;
~ały go ręce — у яго засвярбелі рукі;
język go ~ał — за язык пацягнула
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
zbierać
незак. збіраць;
zbierać grzyby — збіраць грыбы;
zbierać plon — збіраць ураджай;
zbierać nogi — браць ногі ў рукі, кідацца наўцёкі
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
БРАНЗАЛЕ́Т
(ад франц. brancelet запясце),
упрыгожанне для рук (у некаторых народаў і ног) пераважка кольцападобнай формы. З глыбокай старажытнасці бранзалет выкарыстоўвалі як амулет, упрыгожанне, узнагароду; баявыя бранзалеты засцерагалі рукі ад халоднай зброі. Выраблялі з розных металаў, косці, бурштыну, каменю. На Беларусі вядомы касцяныя і рагавыя бранзалеты эпохі неаліту, бронзавыя і медныя бронзавага веку, сярэбраныя, бронзавыя, медныя і жалезныя багата арнаментаваныя жал. веку мясц. вытв-сці. З развіццём гарадоў бранзалеты выраблялі з каштоўных металаў, аздаблялі эмалямі, чарненнем, філігранню, зярненнем, каштоўнымі камянямі, інкрустацыяй; з 11 ст. з’яўляюцца рознакаляровыя шкляныя бранзалеты. Сучасныя бранзалеты вырабляюць з металаў, дрэва, скуры, саломкі, пластмасы, часта паводле стараж. узораў.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АМЁБІЯЗ, амёбная дызентэрыя,
хвароба чалавека, якая выклікаецца паразітаваннем у яго арганізме дызентэрыйнай амёбы (Entamoeda histolytica) і характарызуецца язвавым пашкоджаннем тоўстага кішэчніка. Цысты ўзбуджальніка выдзяляюцца ў навакольнае асяроддзе з калам, у вадзе могуць захоўваць жыццяздольнасць да 8 месяцаў; трапляюць у арганізм праз брудныя рукі, прадметы ўжытку, забруджаную агародніну, ваду. Інкубацыйны перыяд да 1,5 месяца. Хвароба пачынаецца слабасцю, зніжэннем апетыту, болямі ў жываце. Надворак пачашчаецца да 5—15 разоў за суткі, вадкі, са сліззю і крывёй. Развіваюцца з’явы інтаксікацыі. Без лячэння магчымы пераход у хранічную форму з ускладненнямі (разрывы кішак і абсцэсы ў печані і мозгу). Лячэнне толькі ў стацыянары з наступным наглядам урача.