2. Назва розных прыбораў і прыстасаванняў звычайна цыліндрычнай формы.
Рэнтгенаўская т.
3. У біялогіі і анатоміі: назва розных полых органаў цыліндрычнай формы.
Дыхальная т.
4. Частка тэлефоннага апарата з прыладай для слухання і мікрафонам.
Зняць трубку.
5. Рулон, скрутак якога-н. матэрыялу ў форме вузкай трубы.
Т. палатна.
|| памянш.тру́бачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
|| прым.тру́бачны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.) ітру́бкавы, -ая, -ае (да 1 знач.).
Трубачны завод.
Трубачныя рыштаванні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
серпанці́н
(фр. serpentin, ад лац. serpens, -ntis = змяя)
1) скрутак доўгай вузкай каляровай папяровай стужкі, якую кідаюць у публіку на балях, карнавалах, маскарадах;
2) перан. участкі звілістай горнай дарогі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
coil
[kɔɪl]1.
n.
1) скру́так -ка m., віто́к -ка́m.
2) драцяна́я сьпіра́ль
3) Electr. шпу́ля, шпу́лька f.
2.
v.t.
скру́чваць вітка́мі, сьпіра́лямі
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
enroll
[ɪnˈroʊl]
v.t., (-ll-)
1) зано́сіць у сьпіс
2) заліча́ць у шко́лу
3) прызыва́ць на вайско́вую слу́жбу
4) рэгістрава́ць
5) скру́чваць тру́бкай (у скру́так)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
◎ Капу́ша ’звязка лістоў тытуню’ (хойн.Мат. Гом.). Да папуша < папужа ’скрутак лісця’. Балтызм. Параўн. літ.papūža ’пачак, стос’ (Грынавецкене. Сл. паўн.-зах., 3, 405). Не выключана кантамінацыя з рус.пампу́ша ’тс’ (гл. Фасмер, 3, 195).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
рол
(ням. Rolle = каток)
1) цыліндр, вал, каток, які круціцца;
2) машына для размолу валакністых матэрыялаў, якія служаць для вырабу паперы, кардону;
3) скрутак цыліндрычнай формы з якога-н. матэрыялу.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Сучо́к1 ’маленькі сук’ (Сцяшк.), ’тонкая галінка’ (ЛА, 1), ’дзірка ў дошцы, з якой выпаў сучок’ (Сержп. Прымхі). Да сук1, гл.
Сучо́к2 ’скрутак на крутой нітцы’ (ТС), ’вузлік’ (Сл. Брэс.). Да сук2, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
тру́бкаж.
1. тру́бка, -кі ж.;
2.(свёрток)скру́так, -тка м., тру́бка, -кі ж.; (полотна) суво́й, -во́я м., свой, род. сво́я м.;
3.(для курения) лю́лька, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
серпанці́н, ‑у, м.
1.Скрутак доўгай вузкай стужкі з каляровай паперы, які кідаюць у публіку на балях, карнавалах і пад. Зайграў школьны духавы аркестр, моладзь пайшла танцаваць... Раптам веерам узляцела канфеці, абсыпаючы танцораў, пайшоў у ход серпанцін.Гурскі.
2.перан. Участкі звілістай горнай дарогі. Адхон, зарослы векавымі дрэвамі, цягнуўся з левага боку. У адным месцы на яго ўзбягалі звілістым серпанцінам мармуровыя сходы з шырокімі прыступкамі.Караткевіч.
[Фр. serpentin ад serpent — змяя.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
За́ткала ’затычка’ (ТСБМ), ’мех з саломаю ці скрутак ануч, якім затыкалі дзірку для дыму ў курнай хаце’ (Янк. II). Укр.дыял.уст.заткало ’тс’ (Грынч., Жэлях.). Ад дзеяслова *заткаць (заткнуць, гл. тыкаць) з суфіксам ‑ла. Параўн. затка, затвералы.