Сват ‘асоба, якая сватае жаніху нявесту ці нявесце жаніха’, ‘бацька мужа ў адносінах да жончыных бацькоў ці наадварот’ (ТСБМ, Шат., Бяльк., Сцяшк., З нар. сл., Бір. дыс., Сл. ПЗБ, ТС, Байк. і Некр.), ‘на вяселлі родзіч з боку маладога’ (Сл. ПЗБ), ‘адзін з удзельнікаў вясельнай дружыны’ (віл., З нар. сл.), сваты́ ‘бацькі маладых і ўсе родныя госці’ (“якіх называюць сватамі”, Сержп. Прымхі), свато́ве ‘тс’ (Нас., Касп.). Укр., рус. сват, ст.-рус. сватъ, польск. swat, н.-луж. svat ‘шафер, дружка’, ‘усякі сваяк заручанай пары’, чэш. svat, славац. svat ‘бацька зяця або нявесткі’, серб.-харв. сва̏т ‘сват’, славен. svȃt ‘сват, дружка’, балг., макед. сват ‘сват’, дыял. ‘сваяк’. Прасл. *svatъ, дэрыват ад кораня *swo‑ ‘свой’, з і.-е. *su̯a‑tō (*swō‑t‑), дзе ‑t‑ вытворнае ад займеннікавага кораня (гл. той), першапачаткова ‘свой, блізкі чалавек, суродзіч’; значэнне ‘чалавек, які сватае’ з’явілася пазней пад уплывам дзеяслова *svatati (гл. Трубачоў, История терм., 142–143). Паралелі ў літ. svẽcias, svẽtis ‘госць (чужынец)’, грэч. (Ϝ)έτης ‘родзіч, прыяцель’, гоц. swēs ‘уласны’, ст.-інд. svás ‘свой’. Махэк₂ (594) на аснове чэш. svatví * < *svatvьji адносіць слова да асновы на ‑u‑ і параўноўвае з авест. xvaētu‑, што адвяргаецца па фанетычных прычынах. Гл. Фасмер, 3, 570; Борысь, 589; Шустар-Шэўц, 1384; БЕР, 6, 534–535; Сной₂, 713; Глухак, 597 (збліжае з *xvatati, гл. хватаць); Шаўр, Etymologie, 45 (дапускае незалежнае ад славянскіх развіццё балтыйскіх і грэчаскай формаў).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

радня́, ‑і, ж.

1. зб. Родныя, сваякі. Да палкоўніка адразу прыехала радня: родная сястра, жонка, нейкі яшчэ малады чалавек. Чорны. Абапал маладых садзяцца шафёры і шаферкі. Потым сваты і свацці, а далей ужо блізкая і далёкая радня. Асіпенка.

2. Разм. Родны (родная), сваяк (сваячка). Здавалася, нібы ўсе яны [людзі і малпы] адчувалі, што даводзяцца адзін аднаму раднёй. Маўр. Можа, ён быў яму нейкая радня, а можа і што-небудзь іншае звязвала іх, але гэты бялявы хлопец быў для оберста не толькі дзеншчыком. Шахавец. // перан. Аб кім‑, чым‑н. падобным у якіх‑н. адносінах. Я ў Новай Рызе — зусім як дома, бо з новым Мінскам яна радня. А. Вольскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

relation

[rɪˈleɪʃən]

n.

1) су́вязь f., дачыне́ньне n.; адно́сіны pl.

The relation of mother and child is the closest in the world — Су́вязь паміж ма́ці й дзі́цем найцясьне́йшая ў сьве́це

2) свая́к -а́ m., свая́чка f.; радня́ f.

3) раска́з, апо́вед -у m., апавяда́ньне n.

•

- relations

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

connection

[kəˈnekʃən]

Brit. connexion

n.

1) су́вязь f.; прынале́жнасьць f.

to have connection with — мець су́вязь з чым

connection with the church — прынале́жнасьць да царквы́

2) дачыне́ньне n.

3)

а) свая́к -а́ m., свая́чка f.

б) свая́цтва n.

4) спалучэ́ньне цягніко́м

•

- connections

- in connection with

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

ubogi

ubog|i

убогі, бедны;

~ie mieszkanie — бедная кватэра;

~a wyobraźnia — убогая фантазія;

posiłek ~i w witaminy — ежа, бедная на вітаміны; ubogi krewny кніжн. бедны сваяк

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Прыя́цель, пры́яцель ’блізка знаёмы чалавек, з якім устанавіліся добрыя, прыязныя адносіны’ (ТСБМ, Байк. і Некр., Бяльк.; ваўк., ганц., Сл. ПЗБ; ТС, ЛА, 3), прыя́цяль, прые́цель, прыя́ціл ’тс’ (Сл. ПЗБ, ЛА, 3), прыя́цельства ’таварыскія адносіны; сяброўства’ (Нас., Ласт., ТСБМ), ст.-бел. приятель, приатель, приетель ’тс’ (Сл. Скарыны). Укр. прия́тель, рус. прия́тель, польск. przyjaciel, в.-луж. přećel, н.-луж. pśijaśel, чэш. přítel, славац. priateľ, серб.-харв. при̏јатељ, славен. prijȃlelj, балг. прия́тел ’прыяцель’, макед. пријател ’тс’. Прасл. *prijatelь ’прыяцель, добразычлівец, сваяк, родны’, дэрыват ад *prijati (гл. прыяць) з суфіксам nomina agentis ‑telʼь (Слаўскі, SP, 1, 52; Махэк₂, 494). Праславянскае слова роднаснае ст.-в.-ням. fruidil, с.-в.-ням. vriedel ’любімы; жаніх, муж’, ням. Freund ’прыяцель’, ст.-ісл. friill ’каханы, палюбоўнік’. Гл. Траўтман, 231; Брукнер, 445; БЕР, 5, 749; Фасмер, 3, 369; Бязлай, 3, 121; Сной₂, 575; Банькоўскі, 2, 935; ЕСУМ, 4, 586 (прияти). Параўн. прэ́цель (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

далёкі

1. (находящийся на большом расстоянии; имеющий большое протяжение) далёкий, да́льний; отдалённый;

2. (о родстве) да́льний;

д. свая́к — да́льний ро́дственник;

3. (ад каго, чаго) перен. (имеющий мало общего с кем; чем-л.) далёкий, чу́ждый (кому, чему);

д. ад наву́кі чалаве́к — далёкий от нау́ки челове́к;

4. в др. знач. далёкий; отдалённый;

~кія часы́ — далёкие (отдалённые) времена́;

~кае падабе́нства — отдалённое схо́дство

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

bliski

блізкі;

bliski krewny — блізкі сваяк;

bliski łez — блізкі да слёз; блізкі да плачу;

być ~m śmiechu — ледзь утрымлівацца ад смеху; bliższa koszula ciala niż sukmana прык. свая кашуля бліжэй да цела

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

блі́зкі

1. (недалёкі) nah; nah gelégen;

на блі́зкай адле́гласці in nächster Nähe (знаходзіцца); aus nächster Nähe (глядзець і г. д.);

2. (падобны) nah, ähnlich;

3. (пра адносіны) nah, intím;

блі́зкі свая́к ein náher Verwándter;

блі́зкі да паліты́чных ко́лаў éine den polítischen Kréisen náhe stéhende Persönlichkeit;

блі́зкія адно́сіны énge Bezíehungen;

4.

Блі́зкі Усход der Náhe Ósten, Nahóst;

краі́ны Блі́зкага Усхо́ду die Nahóststaaten

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Concolores aves facillime congregantur

Птушкі аднаго колеру лёгка сыходзяцца.

Птицы одного цвета легко сходятся.

бел. Свой свайго пазнаў ды на пачостку пазваў. Роўны роўнага шукае. Чорт чорта пазнаў і на вячэру пазваў. Сваяк сваяка бачыць здаляка. Роўны з роўнага цешыцца. Дудар дудару дарма грае. Гаршчок аб гаршчок і то цярнецца. Свой свайму паняволі брат. Конь з канем, вол з валом, а свіння з вуглом. Свіння каля свінні пройдзе і то зарохкае.

рус. Ворон ворону глаза не выклюет. Конь до коня, а молодец до молодца. Свой своему поневоле брат. Рыбак рыбака видит издалека. Равный обычай ‒ крепкая любовь. Чешися конь с конём, вол с волом, а свинья с углом. Вяжись лычко с лычком, а ремешок с ремешком. Масть к масти подбирается. Свой своего ищет.

фр. Qui se ressemble s’assemble (Кто похож друг на друга, собираются вместе). Les oiseaux de même plumage s’assemblent sur même rivage (Птицы с одинаковым оперением собираются на одном и том же побережье).

англ. Birds of a feather flock together (Птицы одного оперениятся в стаи). Like draws to like (Сходное тянется к сходному). Like loves like (Подобному нравится подобное).

нем. Eine Krähe sitzt gern neben der anderen (Одна ворона сидит охотно рядом с другой). Ein Wolf kennt den anderen wohl (Один волк знает, конечно, другого). Topf und Holz sind gern beisammen (Горшок и дрова всегда охотно вместе). Jeder sucht seinesgleichen (Каждый ищет себе равного). Gleich sucht sich, gleich findet sich (Похожее/подобное ищется, похожее/подобное находится).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)