Асаві́к ’грыб падасінавік, Leccinum (Boletus) aurantiacum, Leccinum testaceo-scabrum = Boletus rufescens’. Ад аса ’асіна’ (гл. асіна) праз прыметнік асовы з дапамогай суф. ‑ік паводле месца, дзе расце.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вухла́сты ’з вялікімі вушамі’ (Нас., Гарэц., Др.-Падб., Байк. і Некр.). Адназоўнікавы прыметнік; параўн. галава́сты, спіча́сты (ад галава, спіца) з характэрнай суфіксацыяй; ад незафіксаванага *вухлы экспр. ’вушы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трайча́сты ’які складаецца з трох аднародных частак ці прадметаў’ (ТСБМ). Прыметнік утвораны ў выніку кантамінацыі польск. troisty і рус. тройчатый. Параўн. укр. троїстий, тройча́стий, тройча́тий, тройчи́стий ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трусо́вы: на тым белым камені́ трусова перʼе (маладз., Песні сямі вёсак). Відаць, прыметнік, утвораны ад назвы страуса (гл. страус), параўн. ст.-бел. струсъ ‘страус’ са стратай пачатковага с.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
АЗНАЧЭННЕ ў граматыцы, даданы член сказа, які паясняе словы з прадметнымі значэннямі, называючы прыкмету прадмета (яго якасць, форму, памер, матэрыял, адносіны да інш. прадметаў і г.д.). У бел. мове азначэнні падзяляюцца на дапасаваныя (сінтаксічная сувязь — дапасаванне, сродкі выражэння — прыметнік, дзеепрыметнік, займеннік, лічэбнік: «зялёная ялінка», «бацькава парада», «неадасланае пісьмо», «нашы сябры», «трэці год») і недапасаваныя (сінтаксічная сувязь — прымыканне, сродкі выражэння — назоўнік ва ўскосных склонах часам з прыназоўнікам, займеннік, інфінітыў, прыслоўе, а таксама словазлучэнні розных тыпаў: «дом восем», «дарога бацькоў», «дзяўчынка з бантам», «яе клопат», «імкненне вучыцца», «паварот налева», «стары высокага росту»). Асобная форма азначэнняў — прыдатак.
А.Я.Міхневіч.
т. 1, с. 170
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Вяці́сты ’галінасты’ (КСТ, ТСБМ, петрык., Шатал.). Укр. вітистий (Грынч.), рус. ветистый (СРНГ). Прыметнік ад вець, суф. ‑іст‑; гл. яшчэ вецце і вець. Бел., магчыма, незалежна ад асновы вет‑ (< ветка).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Аты́лы ’тоўсты’ (Нас.). З польск. otyły ’тс’, утворанага як аддзеяслоўны прыметнік (ці дзеепрыметнік) з суфіксам ł ад дзеяслова otyć ’патаўсцець’. Корань *ty‑ прадстаўлены таксама ў дзеяслове утыць (Нас.). Гл. тыл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Гало́дны. Прасл. *goldьnъ ’галодны’ — прыметнік, утвораны ад *goldъ ’голад’ яшчэ ў прасл. часы і вядомы ва ўсіх слав. мовах з найдаўнейшых часоў. Агляд форм гл. Трубачоў, Эт. сл., 6, 200.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ду́шны ’душны’. Рус. ду́шный, укр. душни́й, балг. ду́шен і г. д. Прасл. dušьnъ, прыметнік да *duxъ і іншых роднасных слоў гэтага гнязда. Агляд гл. у Трубачова, Эт. сл., 5, 165–166.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Зрэдзь, зрэць ’зрэдку’ (Сл. паўн.-зах.). Рус. цвяр. изредь ’тс’. З jьzrědь (параўн. у Міклашыча, Lex. palaeosl.: извѣсть, изобиль, изрѫчь, издрѫчь, изрѧдь, нескланяльны прыметнік исплънь) са стратай пачатковага jь‑ (гл. з).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)