аглабі́на, ‑ы, ж.
Біла, якім мацуюцца лёсткі ў драбінах. Шэя трошкі падбег, узяўшыся за лейцы, потым ёмка ўскочыў на кончык восі і прысеў перш на аглабіне, потым перамясціўся ў перадок. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэвака́цыя, ‑і, ж.
Спец.
1. Адкліканне дыпламатычнага прадстаўніка ці ўпаўнаважанай асобы дзяржавай ці арганізацыяй, якая пасылала іх.
2. Адмена перш дадзенага распараджэння, даручэння.
3. Прапанова таго, хто выдаў чэк, ануляваць яго.
[Ад лац. revocatio — адазванне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
се́ймік, ‑а, м.
Гіст. Сход шляхты павета або ваяводства ў Вялікім княстве Літоўскім. На слонімскі сеймік павінны былі збірацца ўсе дэпутаты Вялікага княства, перш чым адправіцца на агульны сейм у Варшаву. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ка́верза, ‑ы, ж.
Разм. Інтрыга, падкопы. — Сёй-той імкнуўся націснуць на ваш калгас, даўшы палёгку другім, вы думаеце выпадкова? — Для мяне важней было перш уладкаваць неадкладныя справы ў калгасе, чым заняцца каверзамі. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
nim
перш як; перш чым; пакуль;
nim się człowiek obejrzy ... — не паспееш азірнуцца, як …;
nim słońce wzejdzie, rosa oczy wyje прык. пакуль сонца ўзыдзе, раса вочы выесць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
прыла́знік, ‑а, м.
Памяшканне ў лазні, дзе распранаюцца і апранаюцца. Калі [Каетан] адчыняў дзверы з прылазніка ў лазню, не трапляў зуб на зуб. Броўка. Перш было вырашана пабудаваць лазню. З прылазнікам, дзе можна будзе адпачыць. Шашкоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пулю́к ’птушачка’ (вілен., ABSl, 22, 127). Грынавяцкене (там жа) лічыць запазычаннем з літ. puliukas ’тс’, перш за ўсё паводле словаўтваральнага крытэрыя, параўн. цялюк ’цяля’ і пад., параўн. таксама пуляня ’тс’ (гл.), укр. пуляк ’індык’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
перацалава́цца, ‑луюся, ‑луешся, ‑луецца; зак.
Пацалавацца з усімі, многімі, пацалаваць адзін другога — пра ўсіх, многіх. Як Васіль, так і Хлор з Янкам пасля благаслаўлення перш пацалаваліся з Тадосяй, потым перацалаваліся паміж сабою і выйшлі з хаты. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
плённасць, ‑і, ж.
Уласцівасць плённага. А на ліры звонкай струны гімн звінелі Пра красу і плённасць нашае зямлі. Гурло. Плённасць маладнякоўскага ўплыву на творчасць Змітрака Бядулі відаць перш за ўсё ў шырокім жыццёвым дыяпазоне яго паэзіі. Каваленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
first
[fɜ:rst]
1.
adj.
1) пе́ршы
2) найвышэ́йшы (го́лас у му́зыцы)
in the first place — перш, найпе́рш; перш-на́перш, спача́тку, у пе́ршую чаргу́
(the) first thing — як мага́ ране́й
first thing in the morning — як мага́ ране́й
2.
adv.
1) перш; ране́й, найпе́рш
First bring (me) the coffee — Пе́рш прынясі́ мне ка́ву
2) упершыню́, пе́ршы раз
3) хутчэ́й, баржджэ́й
3.
n.
1) пе́ршы -ага m., пе́ршая f., pl. пе́ршыя
2) пе́ршае ме́сца ў спабо́рніцтве або́ ко́нкурсе
3) пача́так -ку m.
the first of storm — пача́так навальні́цы
4) найвышэ́йшы го́лас або́ інструмэ́нт, які́ бярэ́ гэ́ты го́лас
at first or at the first — спача́тку
from first to last — ад пе́ршага да апо́шняга
from the first — ад са́мага пача́тку
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)