1.каго-што і вакол каго-чаго. Праляцець вакол або збоку, абмінуўшы каго-, што-н.
А. вакол Зямлі.
2.каго-што. Лётаючы, пабываць у многіх месцах.
А. усю краіну.
3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан., што. Хутка распаўсюдзіцца, зрабіцца ўсім вядомым (пра навіны, чуткі і пад.).
Горад абляцелі чуткі.
4. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Апасці, абсыпацца (пра лісце, пялёсткі кветак і пад.).
Ліпавы цвет абляцеў.
5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Адваліцца, адпасці.
Тынк са сцен абляцеў.
|| незак.аблята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е іаблётваць, -аю, -аеш, -ае (да 1, 2, 4 і 5 знач.).
|| наз.аблёт, -у, М -лёце, м. (да 1 знач.).
|| прым.аблётны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пране́сціся
1. (праімчаць) vorbéisausen vi (s) vorbéirasen vi (s), vorbéifliegen*, vorǘberstürmen vi (s) (мімачаго-н, мімакаго-н an D);
пране́сціся пе́рад вача́мі an den Áugen vorüberziehen* [vorüberjagen];
2. (прачуткі, навіны) sich wie im Láuffeuer verbréiten
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
reaction[riˈækʃn]n.
1. (to) рэа́кцыя, рэагава́нне;
What was Jeff’s reaction to the news? Якая была рэакцыя Джэфа на навіны?
2. (against) процідзе́янне, супрацьдзе́янне
3.chem., phys. рэа́кцыя;
a chain reaction ланцуго́вая рэа́кцыя
4. рэакцы́йнасць;
forces of reaction рэакцы́йныя сі́лы
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
terrible[ˈterəbl]adj.
1. жу́дасны, жахлі́вы;
terrible news жахлі́выя наві́ны
2. страшэ́нны; незвыча́йны, кашма́рны;
a terrible frost страшэ́нны маро́з;
He is a terrible bore. Ён невыносны зануда.
3.infml ве́льмі, надзвы́чай ке́пскі;
I’m terrible at tennis. Я вельмі кепскі тэнісіст.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ugly[ˈʌgli]adj.
1. непрыго́жы, бры́дкі;
grow ugly пабрыдчэ́ць
2. непрые́мны; агі́дны, пачва́рны, мярзо́тны;
ugly news ке́пскія наві́ны
♦
ugly as sin страшэ́нны як смяро́тны грэх;
an ugly customerinfml паску́дны тып;
an ugly duckling га́дкае качаня́ (якое вырасла і стала лебедзем)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Néue
subn -n но́вае, навіна́
was gibt's ~s? — што но́вага?
weißt du schon das ~ste? — ці чуў ты апо́шнюю навіну́?
das ~ste aus der Spórtwelt — наві́ны спо́рту
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
«БА́ЦЬКАЎШЧЫНА»,
бел. эміграцыйная газета. Выдавалася з 31.10.1947 да снеж. 1966 у Мюнхене на бел. мове. З 1955 бел. тыднёвік палітыкі, культуры і грамадскага жыцця. Выдавец У.Бортнік (з 1955). Асн. задачай лічыла развіццё і паглыбленне патрыятызму ў эмігранцкім асяроддзі. Друкавала інфармацыю пра міжнар. жыццё, навіны, карэспандэнцыі пра паліт. становішча на Беларусі, матэрыялы па гісторыі, культуры, мастацтве. Выдавала дадаткі: дзіцячы «Каласкі», літ., жаночы. Пры «Бацькаўшчыне» дзейнічала выдавецтва, якое выпусціла творы Я.Купалы, Я.Коласа, Л.Калюгі, К.Чорнага і інш. Мела прадстаўніцтвы і распаўсюджвалася ў ЗША, Канадзе, Вялікабрытаніі, Францыі, Аўстраліі, Аргенціне і інш. краінах.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АГУ́ЛЬНАЯ А́ФРА-МАЎРЫКІ́ЙСКАЯ АРГАНІЗА́ЦЫЯ
(Organisation Commune Africaine et Mauricienne; ОКАМ),
аб’яднанне афрыканскіх дзяржаў. Створана на базе Афра-малагасійскага саюза (засн. ў 1961; з 1964 Афра-малагасійскі саюз эканам. супрацоўніцтва, у 1965—74 Агульная афра-малагасійская і маўрыкійская арг-цыя). Уваходзяць (1994): Бенін, Буркіна-Фасо, Кот-д’Івуар, Маўрыкій, Нігер, Руанда, Сенегал, Сейшэльскія Астравы, Тога, Цэнтральнаафрыканская Рэспубліка (ЦАР). Гал. мэта — умацаванне эканам., сац., тэхн. і культ. супрацоўніцтва краін-удзельніц. Вышэйшы орган — канферэнцыя кіраўнікоў дзяржаў і ўрадаў. Штабкватэра ў г. Бангі (ЦАР). Друкаваны орган час. «Nations Nouvelles» («Нацыянальныя навіны»).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
дзіва́цтва, ‑а, н.
1. Незвычайнасць у схільнасцях, звычках, паводзінах. — Ха-ха! Дзіўна! І не пратэставаць і не маўчаць! Ха-ха. Вось гэта і ёсць дзівацтва.Галавач.[А. Гурло] быў чалавек надзвычай сціплы, і гэта сціпласць даходзіла часам да дзівацтва.Хведаровіч.
2. Дзівацкі ўчынак, жаданне; капрыз. Раман Дзянісавіч расказваў пра навіны на трактарным заводзе, куды ён перайшоў гады два назад са станкабудаўнічага. Пераход гэты Марынка лічыла проста дзівацтвам: станкабудаўнічы завод быў амаль побач, бацька працаваў на ім майстрам-слесарам.Хадкевіч.Невялічкую падробку пад Пушкіна я заўважаў і раней, але глядзеў на яе, як на маладое дзівацтва.Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
экра́н
(фр. écran)
1) заслона, якая засцерагае ад уздзеяння шкодных прамянёў, магнітнага поля, гарачыні, святла і інш. (напр. радыяцыйны э.);
2) паверхня для ўзнаўлення светлавых адбіткаў (напр. э. тэлевізара);
3) нацягнутая на раму белая тканіна для дэманстрацыі фільмаў, дыяпазітываў і інш.;
4) перан. кінамастацтва (напр.навіны экрана).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)