нака́т, -у, Ма́це, м.

1. гл. накатаць.

2. Рад бярвён, жэрдак і пад., насланых наверх або пад нізам чаго-н.; насціл.

Бліндажу тры накаты.

3. Слой фарбы на прыладзе для атрымання адбітку на якой-н. паверхні (на сцяне, паперы і інш.), а таксама ўзор на сценах.

Прыгожы н.

|| прым. нака́тны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

hump2 [hʌmp] v. BrE узвалі́ць на спі́ну і не́сці;

I had to hump the bag of coal upstairs myself. Я быў вымушаны сам цягнуць наверх мяшок вугалю.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

На́плестка ’вузкая планка, якая накладаецца на капылы паверх намаразняў’ (свісл., Шатал.). Магчыма, з на́калеска ’тс’ (гл.), збліжанае з плясці або з пляскаць, параўн. рус. внахлёст ’зверху, наверх (прыбіць)’ ад хлестать ’сцябаць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

старча́к, ‑а, м.

1. Палка, тонкі кол, уваткнутыя ў зямлю. Узбіцца на старчак.

2. Прадмет, які стаіць старчма. З возера — чым далей, тым больш — паказваюцца наверх нейкія чорныя старчакі. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трухлі́на, ‑ы, ж.

Абл.

1. Пацяруха. Ногі правальваліся [глыбока], да калень, і выцягвалі наверх сухую жоўтую .. трухліну, што гнілое пілавінне. Пташнікаў.

2. Струхлелая будыніна. Гэтая трухліна [хата] гатова была ўпасці на .. [людзей]. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

экс-

(лац. ех = з, ад)

першая састаўная частка складаных слоў, якая абазначае рух знутры наверх або адпавядае паняццю «былы».

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

узвалака́ць несов., разг.

1. (волоча, поднимать наверх) взвола́кивать, вста́скивать, вта́скивать;

2. с трудо́м надева́ть, напя́ливать

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

узвалачы́ сов., разг.

1. (волоча, поднять наверх) взволо́чь, встащи́ть, втащи́ть;

2. с трудо́м наде́ть, напя́лить

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

намясі́ць, ‑мяшу, ‑месіш, ‑месіць; зак., чаго.

Месячы, прыгатаваць нейкую колькасць чаго‑н. Толькі ўпраўляйся наварыць свінням, каровам, авечкам, нарэзаць, намясіць, занесці ўсім, накарміць такую пражору. Мележ. Сам [бацька Віці] злез, намясіў гліны, занёс наверх. Місько.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ускара́бкацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Карабкаючыся, узлезці, залезці наверх. Зрушваючы абломкі цэглы, баец ускарабкаўся на кучу друзу. Быкаў. [Адам] далей кідаў каменем, мог ускарабкацца на самы высокі слуп, добра свістаў у два пальцы. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)