Мазня́ ’няўмела намаляваная карціна, неахайна напісаны тэкст; дрэнная, няўмелая работа’, ’лёгкія ўдары’, ’няўмелая, з промахамі стральба’ (ТСБМ, Нас.). Відаць запазычана з рус.мазня́ ’тс’. Да ма́заць (гл.). Аб суфіксе гл. Сцяцко (Афікс. наз., 58–59).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Табло́ ’шчыт са светлавымі сігналамі або надпісамі’ (ТСБМ). Праз рускую мову з франц.tableau ’карціна, выява; табліца, дошка’, якое з’яўляецца памяншальнай формай ад table ’дошка, табліца’ < лац.tabula ’тс’ (ЕСУМ, 5, 500; Голуб-Ліер, 475).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
нацюрмо́рт, ‑а, М ‑рце, м.
У выяўленчым мастацтве — малюнак або карціна, на якіх паказаны неадушаўлёныя прадметы ў пэўных суадносінах (кветкі, садавіна, дзічына і пад.). Сцены майстэрні былі скрозь увешаны карцінамі — пейзажамі, нацюрмортамі.Машара.
[Фр. nature morte — мёртвая прырода.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
nativity[nəˈtɪvəti]n.relig.
1. the Nativity Нараджэ́нне Хрыста́, Нараджэ́нне Хрысто́ва
2.карці́на або гру́па фігу́рак, які́я адлюстроўваюць нараджэ́нне Хрыста́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
песімі́зм, ‑у, м.
Светаадчуванне, прасякнутае нявер’ем у лепшае будучае, схільнасцю бачыць ва ўсім толькі адмоўнае; проціл. аптымізм. Карціна вельмі цікавая па сваёй задуме, выкананню, аднак уся яна прасякнута глыбокім пачуццём безвыходнасці і песімізмам.«Звязда».
[Ад лац. pessimus — найгоршы.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гуа́шж. (гатунак фарбы і карціна, выкананая гэтай фарбай) Guásch f -, -en, Gouache [gwa(:)ʃ] f -, -n [gwa(:)ʃn]
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Гардзі́на1 (БРС). Рус.гарди́на ’тс’, укр.гарди́на. Запазычанне з ням.Gardine ’тс’ (франц.courtine). Гл. Фасмер, 1, 393. Шанскі (1, Г, 29) удакладняе, што ў рус. мове гэта слова (у форме гордина) было ўжо ў Пятроўскую эпоху і вядома, прынамсі, з 1709 г. Можна меркаваць, што бел. слова (як і ўкр.) запазычана непасрэдна з рус. мовы.
Гардзі́на2 ’карціна, малюнак’ (Бяльк.). Азванчэннем зычных к і ц узнікла з карціна; пры гэтым, магчыма, пэўны ўплыў мела, здаецца, і асацыяцыя са словам тыпу рус.гарди́на (асацыяцыя, так сказаць, «па функцыі» або лепш «па месцу»: тое, што вісіць на сцяне).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
canvas[ˈkænvəs]n.
1. парусі́на; палатно́; брызе́нт
2.карці́на (алеем)
3. канва́ (для вышывання)
♦
under canvas у пала́тцы; пад па́русам
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
рэпраду́кцыя, -і, ж.
1. Узнаўленне карцін, малюнкаў чарцяжоў шляхам фатаграфіі, клішэ (спец.).
2.мн. -і, -цый. Перадрукаваны малюнак, карціна ці фотаздымак.
Яркія рэпрадукцыі.
3. Узнаўленне, размнажэнне племянной жывёлы ці гатунковага насення (спец.).
Высокая р. насення пшаніцы.
|| прым.рэпрадукты́ўны, -ая, -ае (да 3 знач.; спец.) ірэпрадукцы́йны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)