3) про́рва f., прынцыпо́вае разыхо́джаньне; разры́ў -ву m. (сябро́ўства)
4) вір -у m.
2.
v.t.
1) глыта́ць, паглына́ць
2) заліва́ць, затапля́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
verschlíngen
*
I
vt праглына́ць, паглына́ць, глыта́ць (тс. кнігі)
j-n mit den Áugen ~ — е́сці каго́-н. вача́мі
2) разм. паглына́ць (многа грошай і г.д.)
II
1.
vt пераплята́ць, сплята́ць
2.
(sich) пераплята́цца; перавіва́цца
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
swallow
I[ˈswɑ:loʊ]1.
v.t.
1) глыта́ць
2) прыма́ць на ве́ру
He will swallow any story — Ён усяму́ паве́рыць
3) цярпе́ць
He had to swallow the insult — Ён му́сіў сьцярпе́ць зьнява́гу
2.
n.
1) глыто́к -ка́m.
2) гло́тка f.
•
- swallow up
- swallow words said in anger
II[ˈswɑ:loʊ]
n.
ла́стаўка f.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Музда́ць1 ’кілзаць’, муздзечка, муздэчка ’аброць’ (Нас., Грыг., Яруш., Др.-Падб., Гарэц., Бяльк., Юрч., Ян., Растарг.; бабр., Воўк-Лев.; мін., Шн. 2). Да вузда́ (гл.). Пачатковае м‑ замест в‑ пад уплывам літ.mãzgas ’вузел’. Аналагічна муздзі́ла ’цуглі’ (лудз., Сл. ПЗБ). Да вуздзіла (гл.).
Музда́ць2 ’моцна, балюча біць’ (Гарэц., Юрч.), муздану́ть ’ударыць, выцяць’ (Бяльк.), ’выцяць аброццю ці чым-небудзь іншым’ (Нас.) — тут можна назіраць уздзеянне народнай этымалогіі, параўн. музда́ць1; муздзануць ’зваліць, збіць’ (Сцяшк.). Рус.смал., бран., арл.музда́ть, муздану́ть ’біць, сцёбнуць’, маск., смал.мы́знуть ’ударыць, сцебануць’, смал., бран., кур.музда́ть ’жэрці, прагна глытаць’, каш.mužǯëc ’мяць, давіць, драбіць’. Да прасл.mug‑/muz‑/muzg‑/mỷzg‑ (Куркіна, Этимология–1972, 64–68). Магчыма, што некаторыя бел. формы на му‑ знаходзяцца пад уплывам літ.mùšti ’біць’, лат.mušīt ’выбіваць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Нажалопкацца ’наглытацца’ (гродз., Цых.), нажолупицца ’наглытацца не жаваўшы’ (ТС), нажлопацца ’напіцца гарэлкі, нахлябтацца’ (Сл. ПЗБ), рус.прыбалт.нажелубиться ’наесціся’, польск.nażłopać się ’нахлябтацца’. Экспрэсіўныя словы, у аснове якіх ляжыць каранёвы элемент *žlop‑ (параўн. польск.zlopać ’прагна піць’), які чаргуецца са *žlok‑ (параўн. жлокаць ’хлябтаць’, нажлокацца ’нахлябтацца’ (Нас.), што могуць узыходзіць да лопаць ’жэрці’, локаць ’хлябтаць’ з узмацненнем пры дапамозе пачатковага ж- (гл. жлокаць)). Звяртае на сябе ўвагу значнае падабенства ў семантыцы і фанетыцы літ.iluöbti ’жэрці, глытаць вялікімі кавалкамі’ да славянскіх форм, таксама як і паралелізм žluobti: iluöbas ’кармушка (для каровы)’ і адпаведных славянскіх форм і назоўніка жолаб (żłób) ’драўлянае карыта; кармушка’, што, улічыўшы кампактны арэал распаўсюджання экспрэсных слоў, магло б сведчыць аб запазычанні ці хутчэй аб агульным паходжанні названых слоў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Наха́лам ’нахабна, бесцырымонна’ (Сл. ПЗБ), ’нахабна, назойліва’ (ТС), сюды ж наха́льны ’вялікі, моцны’: дажджэ́ наха́льныя (Сл. ПЗБ), наха́лны ’нахабны’, наха́льніца ’празмерна цікаўная асоба, назола’ (ТС), рус.наха́л ’зб. няпрошаныя госці; нахабнік’, нахал делать ’паводзіць сябе нахабна’, нахальный ’нахабны; дармавы’; ’гвалтоўны’: нахальная смерть (смал., СРНГ). Значэнні і формы, прадстаўленыя ў рускіх і беларускіх словах, прымушаюць звязаць з рус.ха́лко ’хутка, паспешна; моцна’, халовой ’танны, дурны, недарэчны’, хал ’дарэмшчына’, ха́лкать ’прагна глытаць’, да якіх належаць таксама бел.аха́лкам ’не перажоўваючы, вялікімі кускамі (есці)’, ха́лкаць экспр. ’есці’, халькам ’абы-як’, што, відаць, гукапераймальнага паходжання. Развіццё значэнняў, як у на́глы (гл.), параўн. рус.нага́л ’заклік, крык ці песня ў такт працы’; у сувязі з гэтым наўрад ці звязана з *xoloto (параўн. Фасмер, 3, 50; з л-рай).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ríngen*
1.vi (mit D, um A) змага́цца (з кім-н., з чым-н. за што-н.); спарт. ду́жацца, барука́цца;
óffen ~ актыўна змага́цца
2.vt выкру́чваць; выціска́ць (бялізну);
die Hände ~ лама́ць ру́кі (ададчаю);
nach Átem ~ пра́гна глыта́ць паве́тра
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
паве́траср. во́здух м.;
на во́льным ~ры — на откры́том во́здухе;
панава́нне ў ~ры — госпо́дство в во́здухе;
◊ п.! — воен. во́здух!;
вісе́ць у ~ры — висе́ть в во́здухе;
лаві́ць рука́мі п. — лови́ть рука́ми во́здух;
паві́снуць у ~ры — пови́снуть в во́здухе;
узляце́ць у п. — взлете́ть на (в) во́здух;
падня́ць у п. — подня́ть на во́здух;
глыта́ць п. — глота́ть во́здух;
пусці́ць у п. — взорва́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
1.што і без дап.Глытаць якую‑н. вадкасць. Стол заслалі, прынеслі талеркі з вяндлінаю .. і селі піць чай.Колас.Цётка Тэкля піла маленькімі глыткамі, смакуючы.Корбан.Прыпарвала. Хлопцы знялі шапкі. Хацелася абаім піць.Гартны.// Убіраць у сябе, удыхаць. — Стыне сэрца ад захаплення... Паветра, як малако: п’еш і ўсё мала.Гартны.
2.без дап. Ужываць у вялікай колькасці спіртныя напіткі; праводзіць час, п’ючы гарэлку, віно. Сустракаючыся са сваякамі і знаёмымі, Міхась шмат піў — часта з раніцы да позняй ночы.Сіўцоў.
3.закаго-што. Выпіваць спіртныя напіткі ў гонар каго‑, чаго‑н. Кульнулі чарку за Мальвіну, Другую за гаспадара, І госцю выпала пара, Пілі за славу, за айчыну.Колас.
•••
Не з хараства ваду піць — не самае галоўнае хараство, прыгажосць.
Піць нагбом — піць з вялікай пасудзіны, нахіліўшы яе.
Як піць дацьгл. даць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пу́кас ’рыба альхоўка, Rhodeus sericeus amarus’ (Жук., Рыбы, 300), укр., рус.паўд.нукае ’тс’, польск.pūkas ’тс’, памянш. укр.нукаеш, рус.пугасіш. Паводле Герда (Лекс. балтызмы, 11), запазычанне з балтыйскіх моў, гл. таксама Лаўчутэ, Балтизмы, 20; у якасці крыніцы падаецца sm.pūkis, pūkys ’ёрш’. Сюды ж адносяць (відаць, беспадстаўна) і каш.рукой ’вугар’, што магло б сведчыць пра крыніцу ў нейкай заходнебалтыйскай мове (Лаўчутэ, там жа), адкуль слова трапіла і ў прускі дыялект нямецкай мовы — Pūkis ’ёрш’ (Клячкоўскі, RS, 5, 218). Аднак даволі шырокі арэал распаўсюджання назвы і аднясенне яе да розных відаў рыб пры-мушае сумнявацца ў балтыйскім паходжанні усіх пералічаных форм, частку якіх можна звязаць з гукапераймальным покаць ’глытаць паветра з паверхні вады’ або з пукаты ’тоўсты, надуты’, параўн. укр.пуката жаба, да суфіксацыі параўн. польск.grubas ’тоўсты чалавек’. Капаміец (Рыбы, 38; гл. таксама ЕСУМ, 4, 629) тлумачыць паходжанне назвы ад пукаты ’трэскацца’, бо такім шляхам выціскаюцца ўнутранасці ў рыбы.