Verbum

Тапне́ць ’змяншацца’: стог тапне́ў (Сцяшк.), тапне́е ’растае’ (воран., ЛА, 2). Дзеяслоў з польск. topnieć ’плавіцца, таяць’, перан. ’змяншацца, убываць’, роднасны да тапі́ць ₂, гл.

Зашыпу́ліць ’засмеціць’ (воран., Сл. паўн.-зах.). Суфіксальна-прэфіксальны дзеяслоў, утвораны ў сувязі з асновай шыпул запазычанай з літ. šipulỹs ’трэска’ (Сл. паўн.-зах., 2, 273).

Махля́к ’намоклыя дровы’ (воран., Сл. ПЗБ). Паводле Грынавяцкене (там жа, 3, 15), з літ. maklė́kas ’вымаклае палена’. Аб пераходзе к > х гл. Карскі, 1, 373.

◎ На́більніца ’дэталь у кроснах’ (Сцяшк., пух., З нар. сл.), набільніцы ’рамкі, у якіх замацоўваюцца бёрды’ (Тарнацкі, Studia; Сцяц.), набільніцы, на́быльніцы (воран., бяроз., Шатал.). Гл. набілка.

◎ Намы́знік ’наморднік’ (воран., Сцяшк. Сл., Сл. ПЗБ), ’скураная палоска ў аброці’ (маст., Шатал.; Маслен.), намырзнік ’вуздэчка’ (шчуч., Сл. ПЗБ). А мша, мырза ’морда, пыса’ (гл.).

◎ Пастакава́ць ’пасціць’ (воран., Сцяшк. Сл.). З польск. postnikować ’тс’, якое з postnik ’хто трымае пост’, але бел. лексема ўтворана ад пост з суфіксам польск. слові.

◎ Ланава́цца ’ленавацца’ (воран., Сл. паўн.-зах.). Да лень, лянота (гл.). Супастаўленне л — лʼ на бел. моўнай тэрыторыі з’яўляецца характэрным: клуня — клюня, лаушэнь — леу‑ шня, логма — лёгма.

◎ Плоўт, плоўтэс ’прадаўгаватая дошка, якой закрываюць бакавы ўваход у калодачны вулей’ (воран., Сл. ПЗБ; ЛА, 1). Паводле Грынавяцкене (Сл. ПЗБ, 4, 15), з літ. plautas ’тс’.

Раду́шкі ’лісічкі’ (воран., Сл. ПЗБ). Назва ўтворана ад руду́шкі ’тс’ (астрав., іўеў., там жа), якое ў сваю чаргу з’яўляецца запазычаннем з літ. ruduškà ’лісічка’ (там жа).

Мале́начкі, мале́нечкі, мале́нячкі ’вельмі маленькі’ (Кліх, Ян.; дзярж., Нар. сл.; мсцісл., Нар. словатв.; Сл. ПЗБ), шальч., астр., воран., гродз. ’малалетні’ (Сл. ПЗБ). Укр. маленечкий, рус. смал., бран., кур. маленечкий, маленечкий, польск. malenieczki ’тс’. Магчыма, паланізм (і ва ўкр. мове таксама). Форма маленачкі ўзыходзіць да маленкі (смарг., трак., вільн., воран., дзятл., Сл. ПЗБ), у якім ‑н‑ цвёрдае: вытрымана заканамернасць памякчэння зычнага перад мяккім, апрача г, к, х. Не выключаны таксама і ўплыў фанетыкі суседніх літоўскіх гаворак.