эпапе́я

(гр. еророііа)

1) вялікі твор эпічнага жанру, у якім апісваюцца значныя гістарычныя падзеі;

2) перан. шэраг значных падзей, якія ўтвараюць адно цэлае (напр. э. партызанскай барацьбы).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

march

[mɑ:rtʃ]

1.

v.i.

1) маршырава́ць

2) ісьці́ пава́жнай хадо́ю

3) ісьці́ напе́рад

2.

v.t.

1) (off) адво́дзіць каго́

2) міна́ць, прахо́дзіць ма́ршам

3.

n.

1) марш -у m. (перахо́д во́йска пахо́дным пара́дкам)

2) марш -у m. (музы́чны твор)

3) разьвіцьцё n., хада́ f. (падзе́яў)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

ада́жыо

(іт. adagio = павольна)

1) муз. павольны тэмп, больш хуткі, чым ларга, але павольнейшы за андантэ;

2) музычны твор або яго частка ў такім тэмпе;

3) павольная частка сольнага або дуэтнага балетнага танца.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

баркаро́ла

(іт. barcarola, ад barca = лодка)

1) тое, што і гандальера 1;

2) вакальны або інструментальны твор у стылі песні венецыянскіх лодачнікаў (гандальераў) з лірычнай мелодыяй, музычным суправаджэннем, у якім чуецца плёскат хваляў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

каме́дыя

(лац. comoedia, ад гр. komodia)

1) драматычны твор з вясёлым, гумарыстычным або сатырычным зместам;

2) перан. прытворства, крывадушнае разыгрыванне якой-н. ролі з пэўнай мэтай (ламаць камедыю);

3) перан. смешнае здарэнне, прыгода.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

конча́я

1. деепр. канча́ючы, зака́нчваючы;

2. предлог с твор. канча́ючы (кім, чым);

не́бо окра́силось всевозмо́жными цвета́ми волше́бных кра́сок, начина́я от пу́рпура и конча́я лило́вой не́ба афарбава́лася ўсемагчы́мымі ко́лерамі чаро́ўных фа́рбаў, пачына́ючы ад пу́рпуру і канча́ючы ліло́вай.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

манта́ж, ‑у, м.

1. Зборка і ўстаноўка машын, збудаванняў з гатовых частак у адпаведнасці з планамі і чарцяжамі. Галя вельмі любіла ўвесь працэс наладкі лініі — ад мантажу станкоў да наладкі інструментаў на дэталі. Арабей. Сёння .. [Максім Сцяпанавіч] вырашыў пачаць абход з ліцейнага: трэба было праверыць, як ідзе мантаж новых, больш магутных вагранак. Карпаў.

2. Падбор і аб’яднанне асобных частак фільма, літаратурных або музычных твораў у адно цэлае ў мастацкіх і сэнсавых адносінах. // Фільм, літаратурны твор і пад., складзеныя такім чынам. Падрыхтаваць літаратурны мантаж. Фатаграфічны мантаж.

[Фр. montage.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стварэ́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. стварыць.

2. Тое, што створана кім‑н.; твор літаратуры, мастацтва. Я да мазалёў на пальцах і рабаціння ў вачах папакутаваў над уласным новым стварэннем [скрыпкай]. Кулакоўскі. Мне здаецца, што ў нас ёсць усе падставы іменна такім чынам, прачытаць сягоння геніяльнае стварэнне Шэкспіра. Лужанін.

3. з азначэннем. Жывая істота — чалавек, жывёліна. [Ніна:] — Здаецца, няма нічога прыгажэй і мілей за гэтае малое, харошае стварэнне, — прыціснула яна да сябе, цалуючы, Люду... Васілевіч. Птушка — стварэнне кволае, догляду асаблівага патрабуе. Даніленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фільм, ‑а, м.

1. Твор кінамастацтва для паказу на экране; тое, што і кінафільм. Гукавы фільм. Каляровы фільм. □ Асабліва.. [Зоя] любіла кінаартыстаў, запісвала новыя песні з апошніх фільмаў і адчувала сябе шчасліваю. Грахоўскі.

2. Тонкая празрыстая плёнка з нанесеным па яе святлоадчувальным слоем, якая ўжываецца для фатаграфічнай і кінематаграфічнай здымкі.

3. Тое, што і фільмакопія.

•••

Панарамны фільм — фільм, зняты пры дапамозе спецыяльнай апаратуры для дэманстрацыя на вялікім паўкруглым экране (кінапанарама) або на экранах, якія акружаюць гледача з усіх бакоў (кругавая кіпапанарама).

[Англ. film — абалонка, плёнка.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сабо́й и сабо́ю мест. возвр., в твор. п. собо́й, собо́ю; см. сябе́;

быць (астава́цца) самі́м сабо́й — быть (остава́ться) сами́м собо́й;

само́ сабо́й разуме́ецца — само́ собо́й разуме́ется;

вало́даць сабо́й — владе́ть собо́й;

сам (сама́, само́) сабо́й — сам (сама́, само́) собо́й

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)