Verbum

анлайнавы слоўнік

guard

[gɑ:rd]

v.t.

1) ахо́ўваць, сьцерагчы́, вартава́ць

2) пільнава́ць

3) Archaic суправаджа́ць

v.i.

сьцерагчы́ся, асьцерага́цца

to guard against errors — сьцерагчы́ся, асьцерага́цца памы́лак

1) ва́рта, ахо́ва, абаро́на f.

2) вартавы́ -о́га m.

3) асьцяро́га, пі́льнасьць f.

4) Brit. канду́ктар -а m. (у цягніку́, трамва́і)

•

- guards

- off one’s guard

- on guard

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

Пра́ца ’працэс уздзеяння чалавека на прыроду, чалавечая дзейнасць’, ’работа’ (ТСБМ, Нас., Шат., Касп., Гарэц., Мік., Шпіл., Мядз., Сл. ПЗБ, ТС). Ст.-бел. праца, працовати і інш. вытворныя ад назоўніка адзначаюцца ў канцы XVI ст. (Булыка, Запазыч., 257), укр. пра́ця, рус. дыял. пра́ца ’тс’. Запазычанне праз польск. praca пры ст.-польск. proca з чэш. práce (Карскі, Белорусы, 156; Фасмер, 3, 355; Цвяткоў, Запіскі, 1, 74; Кюнэ, Poln., 89). Прасл. дыял. *portja ўзнаўляецца пры параўнанні з серб.-харв. пра̏тити ’суправаджаць’, славен. prátiti ’тс’, prátiti se ’збірацца ў дарогу’ (Міклашыч, 261; Брукнер, 434). Трубачоў (Фасмер, 3, 356) параўноўвае *portja яшчэ з серб.-харв. пра̏тити ’пасылаць’ і балг. пра́тя ’паслаць’ і канстатуе семантычную эвалюцыю ’пасылаць’ > ’праца, справа’, якая прадстаўлена таксама ў серб.-харв. по̏сао ’справа, праца’ < *posъlъ; параўн. прасл. *posъlati (гл. паслаць). Аб апошняй групе дзеясловаў гл. яшчэ Куркіна, Этимология–1975, 19 і наст. Іншыя параўнанні (напр., Голуб-Копечны, 290) з грэч. πράσσω, πράττω ’раблю’ лічацца непрымальнымі (гл. Фасмер, 3, 355). Таксама з польск. pracować бел. працаваць. Гл. таксама Шустар-Шэўц, 2, 1157–1159; ЕСУМ, 4, 557; SEK, 4, 113–114. Інакш і непераканаўча Банькоўскі, 2, 757 (з с.-в.-ням. — суч. бавар. pratze ’лапа, нага (хворая)’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

gallant

[ˈgælənt]

adj.

1) высакаро́дны, му́жны; адва́жны

2) ве́лічны; урачы́сты

3) прыго́жы, пы́шны

4) [gəˈlænt] галя́нтны, даліка́тны; любо́ўны

gallant adventures — любо́ўныя прыго́ды

1) адва́жны, му́жны чалаве́к

2) фарсу́н -а́ m., франт -а m.

3) кавале́р -а m.

4) залётнік -а m.

to play the gallant — фліртава́ць; заляца́цца

v.t.

1) заляца́цца

2) суправаджа́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

asystować

незак.

1. komu, przy czym суправаджаць каго; прысутнічаць пры чым;

2. komu przy czym дапамагаць каму ў чым; асісціраваць каму ў чым;

3. komu старацца заваяваць чыю прыхільнасць; заляцацца да каго;

asystować kobiecie — аказваць знакі ўвагі жанчыне

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

ве́сці, вяду́, вядзе́ш, вядзе́; вядзём, ведзяце́, вяду́ць; вёў, вяла́, вяло́; вядзі́; незак.

1. каго. Памагаць ісці, суправаджаць.

В. хворага пад руку.

2. каго-што. Накіроўваць чый-н. рух; ісці на чале.

В. войска ў бой.

В. каня за повад.

В. самалёт.

Добра вядзе машыну.

3. што. Пракладваць у пэўным напрамку.

В. шашу на Полацк.

В. тэлеграфную лінію цераз раку.

4. чым па чым. Рухаць чым-н. па паверхні чаго-н.

В. ўказкай па карце.

В. смыкам па струнах.

5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Мець той або іншы напрамак, служыць шляхам куды-н.

Дарога вяла ў лес.

6. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан., да чаго. Мець сваім вынікам, цягнуць за сабой.

Гэта да дабра не вядзе.

7. што. Рабіць, выконваць, ажыццяўляць, падтрымліваць.

В. падлікі.

В. назіранне.

В. агонь (страляць). В. размову.

8. што. Кіраваць, загадваць чым-н.

В. хатнія справы.

Гаспадарку в. — не барадой трэсці (прыказка). В. гурток.

В. сход (старшынстваваць).

◊

Весці (размову, гутарку) да чаго-н. — гаворачы (або робячы) што-н., мець на мэце што-н.

Весці рэй (разм.) — быць завадатарам, верхаводзіць.

|| наз. вядзе́нне, -я, н. (да 1—4 і 8 знач.).

У парадку вядзення (сходу, пасяджэння: па ходу, у сувязі з правядзеннем).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

usher

[ˈʌʃər]

1) швэйца́р -а m. (у гатэ́лі, рэстара́не)

2) білецёр -а m., білецёрка f. (у тэа́тры, кіно́, музэ́і)

3) дру́жка -і m. (на вясе́льлі)

v.t.

1) суправаджа́ць, уво́дзіць, право́дзіць

He ushered the visitors to the door — Ён правёў гасьце́й да дзьвярэ́й

2) папярэ́днічаць што каму́-чаму́; апавяшча́ць прыхо́д каго́

to usher in — адкрыва́ць, пачына́ць; папераджа́ць

People get together to usher in the New Year — Лю́дзі зьбіра́юцца ра́зам, каб сустрэ́ць Но́вы Год

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

По́лаз ₁ ’дэталь саней, полаз’ (ТСБМ, ТС), полозінец ’след ад палазоў’ (Сл. Брэс.), палазо́к ’дэталь плуга, якая слізгаюць па зямлі’ (Сл. ЦРБ). Укр. по́лоз ’полаз’, рус. по́лоз ’полаз’, ’санны след’, польск. płoza ’полаз’, płóz ’частка плуга, якая слізгаюць па зямлі’, чэш. plaz ’тс’, славен. plaz, серб.-харв. плаз ’частка плуга’, балг. плаз ’полаз; частка плуга’. Прасл. *polzъ, і.-е. корань *polgʼ‑ (Чарных, 2, 53). Фасмер (3, 314) прыводзіць роднаснае англа-сакс. fealg ’вобад, барана’, ст.-в.-ням. fëlga ’тс’. Анікін (Этимология–1980, 44, 48) выключае магчымасць сваяцтва з герм. *felgō ’вобад’, і, зыходзячы з семантыкі ’след’, якая развілася з першапачатковага значэння ’паўзці’, прапануе іншыя адпаведнікі: герм. *fulg‑ ’рухацца ўслед’, англ.-сакс. folgian, fylgan ’рухацца ўслед, ззаду’, follow ’ісці ўслед, суправаджаць’, ням. folgen ’тс’; рэканструяваныя і.-е. *pelgʼh‑/*polgʼh са значэннем ’паўзці, слізгаць’ з далейшым развіццём семантыкі ў асобных індаеўрапейскіх мовах (’паўзці, слізгаць’ > след’ > ’ісці па следзе’ > ’рухацца ўслед’), якія маюць надзейную паралель у сям’і слоў, што групуюцца вакол і.-е. кораня *(s)leigh‑/*(s)loidh‑/*(s)lidh‑ ’слізгаць’, параўн. прасл. *slědъ, *slěditi, *slědovati. Гл. яшчэ паўзці.

По́лаз ₂ ’крыло брадніка’ (КЭС), палазэ ’рыбалоўная крыга’ (ЛА, 1). Называецца так паводле падабенства: прылада складаецца з двух палазоў, за якія яе цягнуць па дне, параўн. іншую назву гэтай прылады — сані (ЛА, 1). Да полаз ₁ (гл.).

По́лаз ₃ ’неядавітая змяя сямейства вужоў’ (ТСБМ), ’капрызная асоба’ (Юрч. СНС). Укр. по́лоз, плазу́н, рус. по́лоз ’тс’; польск. płaz ’земнаводнае’. Банькоўскі (2, 621) лічыць біблейскім багемізмам са ст.-чэш. plaz, чэш., славац. plaz ’тс’. Прасл. *polzъ, ідэнтыфікуецца з полаз ₁ (гл.), Фасмер, 3, 314.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

attend [əˈtend] v.

1. прысу́тнічаць, быць; наве́дваць (пра мітынг, канцэрт, сход, цырымонію і да т.n.);

The meeting will be well attended. На сходзе будзе шмат людзей;

Our children attend the same school. Нашы дзеці ходзяць у адну школу.

2. (to) fml быць ува́жлівым;

He hadn’t been attending during the lesson. Ён не быў уважлівым на ўроку.

3. (to) ру́піцца, дбаць;

attend to the education of one’s children дбаць пра адука́цыю сваі́х дзяце́й

4. дагляда́ць (хворага);

Two nurses attended to his needs constantly. Дзве медсястры ўвесь час даглядалі яго.

5. fml суправаджа́ць;

The President was attended by several members of the staff. Прэзідэнта суправаджалі некалькі чалавек з яго каманды.

6. (on/upon; to) прыслуго́ўваць; абслуго́ўваць (пакупніка, кліента)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

attend

[əˈtend]

v.t.

1) быць прысу́тным; наве́дваць

to attend school — хадзі́ць у шко́лу, наве́дваць шко́лу

2) суправаджа́ць, асыстава́ць

to attend the queen — асыстава́ць карале́ве

3) дагляда́ць (хво́рага), прыслуго́ўваць каму́

4) дагляда́ць, дапільно́ўваць

Your orders will be attended to — Ва́шыя зага́ды бу́дуць вы́кананыя

v.i.

1) прыклада́цца да чаго́

to attend to one’s work — быць стара́нным у пра́цы

2) быць прысу́тным (на ле́кцыі)

3) быць ува́жным

Attend to my story — Слу́хайце ўва́жліва, што я вам раскажу́

to attend to someone’s need — быць ува́жным да не́чыіх патрэ́баў

4) ру́піцца; дба́ць; пільнава́ць

to attend to the education of one’s children — дбаць пра адука́цыю сваі́х дзяце́й

5) прыслуго́ўваць, абслуго́ўваць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

back³ [bæk] v.

1. ру́хацца ў адваро́тным напра́мку;

back a car дава́ць за́дні ход машы́не

2. падтры́мліваць (план, рэзалюцыю і да т.п.);

They backed her in the choice of career. Яны падтрымалі яе выбар прафесіі.

3. субсідзі́раваць, фінансава́ць

4. пакрыва́ць (чым-н.);

back a book перапле́сці кні́гу;

a coat backed with fur паліто́ з фу́травай падшэ́ўкай

5. прымыка́ць (зза́ду);

The house is backed by a hill. Дом стаіць ля падножжа ўзгорка.

back away [ˌbækəˈweɪ] phr. v. ад’язджа́ць; адступа́ць

back off [ˌbækˈɒf] phr. v. адступа́ць, адступа́цца; адрака́цца; адмаўля́цца; біць адбо́й;

Back off! slang Адстань!/Адчапіся!

back out [ˌbækˈaʊt] phr. v. (of) ухіля́цца (ад чаго-н.);

back out of the promise не стрыма́ць абяца́нне

back up [ˌbækˈʌp] phr. v.

1. падтры́мліваць;

back up words with deeds падмацо́ўваць сло́вы спра́вамі;

back up a theory with facts падмацо́ўваць тэо́рыю фа́ктамі

2. дава́ць за́дні ход (пра машыну)

3. суправаджа́ць му́зыкай

4. comput. зрабі́ць дадатко́вы/рэзерво́вы экзэмпля́р

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)