1. Які безупынна выдзяляе слёзы. Слёзатачывыя вочы.
2. Які выклікае моцнае выдзяленне слёз. Паліцэйскія пачалі страляць у людзей, ранілі двух чалавек і, крыху адступіўшы, кінулі слёзатачывыя шашкі.Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
удержа́ться
1. утрыма́цца;
удержа́ться на нога́х утрыма́цца на нага́х;
войска́ удержа́лись на ста́рых пози́циях во́йскі ўтрыма́ліся на стары́х пазі́цыях;
2.(от чего-л.) утрыма́цца, стрыма́цца;
удержа́ться от безрассу́дного посту́пка утрыма́цца (стрыма́цца) ад безразва́жнага ўчы́нку;
удержа́ться от сме́ха, слёз утрыма́цца ад сме́ху, слёз.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
расчу́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., каго-што.
Выклікаць пачуццё ўсхваляванасці, замілавання, жалю. Клопаты сына так расчулілі маці, што яна ажно заплакала.Сіняўскі.Маркотная думка адгукнулася ў грудзях вострым болем, расчуліла да слёз.Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Wéinen
n -s плач
j-n zum ~ bríngen* — даве́сці каго́-н. да слёз
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Сура́гі ’рагі (пацёкі на вокнах)’ (ст.-дар., Сл. ПЗБ), суру́гі ’тс’ (слуц., Сл. ПЗБ), суро́гі ’рагі поту’ (люб., Жыв. НС), сурагі́ ’сляды поту, слёз на твары’ (ЛА, 3). З літ.srúogos ’тс’ (Сл. ПЗБ, там жа). Пра іншыя варыянты тлумачэння паходжання слова гл. рага.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пато́ка, ‑і, ДМ ‑тоцы; ж.
Уст. Паток. І скрозь па асфальце, куды б мы ні ехалі, Пшаніцы і жыта патока плыла.Лужанін.І скрозь патоку слёз, перарываючы голас, Якім кляўся, прысягаў, прасіў.Нікановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
упе́рыцца, ‑руся, ‑рышся, ‑рыцца; зак.
Абл. Утаропіцца. Дзед з цікаўнасцю ўперыўся на ўнука.Шынклер.[Мікола] глядзеў на .. [маці] ўпаўшымі, зашклёнымі ад слёз вачыма, а пасля павярнуўся на спіну, уперыўся зрокам у столь і нешта думаў...Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
утрыма́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.
1. Захаваць пэўнае становішча, не ўпасці.
У. на нагах.
У. за планку.
У. на кані.
2. Застацца на месцы; не адступіць.
Ён доўга не ўтрымаўся на пасадзе дырэктара.
У. на сваіх пазіцыях.
3.ад чаго. Стрымаць сябе ад якога-н. учынку, дзеяння, не даць праявіцца чаму-н. (разм.).
У. ад слёз.
Утрымаўся ад спакусы.
|| незак.утры́млівацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
утрыма́ццасов., в разн. знач. удержа́ться;
у. на нага́х — удержа́ться на нога́х;
у. на сваі́х пазі́цыях — удержа́ться на свои́х пози́циях;
ён до́ўга не ўтрыма́ўся ў ро́лі дырэ́ктара — он до́лго не удержа́лся в ро́ли дире́ктора;
у. ад слёз (ад сме́ху) — удержа́ться от слёз (от сме́ха)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Пу́цікі ’пацёкі, рагі (поту, слёз, дажджу і пад.)’ (Бяльк., Шымк. Собр., Касп.; рас., Шатал.; круп., шуміл., Сл. ПЗБ; ЛА, 3), ’ледзяшы’ (ЛА, 3; ушац., Нар. лекс.). Ад *пуцік ’дарожка’, памянш. да пуць ’шлях, дарога’, параўн. укр., рус.пу́тик ’дарожка’, в.-луж.pućik ’дарожка, сцежка’ і пад.