пісьмо для сляпых, заснаванае на рэльефна-кропкавым шрыфце. Распрацаваў франц. тыфлапедагог Л.Брайль. У аснове Брайля пісьма ляжыць шрыфт Лана, складзены яшчэ ў сярэднія вякі на падставе 12 кропак. Брайль спрасціў гэтую сістэму, заснаваў свой шрыфт на камбінацыі 6 выпуклых кропак (для лічбаў — да 8). Брайля пісьмо дае магчымасць не толькі абазначаць літары, лічбы, знакі прыпынку, але і матэм., хім. і нават нотныя знакі. Першая кніга, надрукаваная Брайля пісьмом, — «Гісторыя Францыі» (1837). Брайля пісьмы прыняты ва ўсіх краінах свету.
Аддзяліць, выдзеліць з агульнага, цэлага; паставіць асобна, па-за сувяззю з іншымі. Адасобіць маладняк ад прадукцыйнай жывёлы. Адасобіць адзін працэс ад другога.// Выдзеліць які‑н. даданы член сказа ў гаворцы паўзамі і інтанацыяй, а на пісьме — знакамі прыпынку. Адасобіць акалічнасць, выражаную дзеепрыслоўным словазлучэннем.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эскадро́н, ‑а, м.
Падраздзяленне кавалерыйскага палка, якое адпавядае пяхотнай роце. [Каршукоў:] — Салдат у Гітлера не шмат. Б’е браніраваным кулаком, а тыл — дзіравы. Кінь ты сюды конніцы некалькі эскадронаў, дык да самога Берліна можна ісці без прыпынку...Асіпенка.З дзесятак старыцкіх хлопцаў-партызан зрабілі ў кустах за вёскай засаду і прымусілі ўцякаць у паніцы цэлы ўланскі эскадрон.Хадкевіч.
[Фр. escadron.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўзці́несов.
1.в разн. знач. ползти́, (медленно идти — ещё) плести́сь;
жук ~зе́ на зямлі́ — жук ползёт по земле́;
аўто́бус ~зе́ ад прыпы́нку да прыпы́нку — авто́бус ползёт от остано́вки к остано́вке;
чо́рныя хма́ры ~злі́ па не́бе — чёрные ту́чи ползли́ по не́бу;
грунт ~зе́ — грунт ползёт;
це́ста ~зе́ з дзяжы́ — те́сто ползёт из квашни́;
чу́ткі ~злі ва ўсе бакі́ — слу́хи ползли́ во все сто́роны;
2. (удаляться ползком) уполза́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ста́нцыя
(польск. stancja < іт. stanza, ад лац. statio = стаянка)
1) пункт прыпынку транспартных сродкаў, якія курсіруюць па пэўным маршруце, са спецыяльна абсталяваным будынкам;
2) спецыяльная ўстанова, якая абслугоўвае пэўную тэрыторыю, вядзе сістэматычныя назіранні ў пэўнай галіне (напр. тэлефонная с., метэаралагічная с.).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
зле́зці, ‑зу, ‑зеш, ‑зе; зак.
1. Прытрымліваючыся рукамі, нагамі, спусціцца адкуль‑н. Злезці з дрэва. □ Пятрусь выпусціў з рук вяроўку і злез са званіцы.Колас.// Устаць або сысці адкуль‑н. (звычайна з цяжкасцю). [Аграном] ціха злез з ложка.Бядуля.Вэня пусціў каня паволі, злез з саней і дастаў з кішэні партабак.Чорны.
2.Разм. Выйсці, даехаўшы да якога‑н. месца, прыпынку (пра пасажыра). Кіламетраў за шэсць ад дома яму трэба было злезці з фурманкі.Чорны.На апошнім прыпынку хлопчыкі злезлі, пагулялі трохі, пакуль прыйшоў другі аўтобус, і першымі ўвайшлі ў яго.Пальчэўскі.
3.(1і2ас.неўжыв.). Адстаць, адваліцца, пакінуўшы пашкоджанае або аголенае месца на чым‑н. Фарба злезла. Ногаць злез. □ — Гнойныя струпы ніколі з мяне не злезуць, хоць бы я быў здаровы і хадзіў у блішчастай манішцы.Чорны.
4.Разм. Зняцца (пра адзенне, абутак). Бот злез з нагі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
штаты́ў, ‑тыва, м.
1. Падстаўка або падпорка для замацавання розных прыбораў, хімічнага посуду і пад. Штатыў мікраскопа. □ За шклом шафы, замацаваныя на штатывах, паблісквалі пузатымі бакамі тры колбы.Шыловіч.
2. Складны трыножак, на якім устанаўліваецца і замацоўваецца кінакамера, фотаапарат, тэадаліт і пад. Раптам бачу: стаіць ля тралейбуснага прыпынку знаёмая мне светла-карычневая скураная куртка. І раменьчык ад фотаапарата праз плячо, і штатыў пад пахай.Аношкін.
[Ням. Stativ.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыва́л, ‑у, м.
1. Прыпынак у дарозе для адпачынку ў час паходу, перамяшчэння і пад. Салдату досыць дзесяціхвіліннага прывалу, каб ён, паспеў не толькі заснуць, але трохі і выспацца.Шахавец.Калі скончыўся прывал, полк рушыў далей.Лынькоў.// Месца для такога прыпынку. Над ракою на прывале Неяк мы заначавалі.Нядзведскі.Я люблю Дым кастроў на начлежных прывалах.Кірэенка.
2.Дзеяннепаводледзеясл. прывальваць 1 — прываліць 1 (у 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расстано́ўка, ‑і, ДМ ‑ноўцы, ж.
1.Дзеяннепаводлезнач.дзеясл. расставіць.
2.Рмн.‑новак. Парадак, паслядоўнасць у размяшчэнні чаго‑н. Расстаноўка знакаў прыпынку. □ Самой расстаноўкай вершаў у нізцы Багдановіч нібы паказвае гісторыю ўзаемаадносін чалавека і прыроды.Лойка.
3.Рмн.‑новак. Кароткія перапынкі пры размове, пры выкананні чаго‑н. Хабібулін узняў на нас нейкія чужыя вочы і, адвёўшы погляд, з расстаноўкай прагаварыў: — Няма Цімчанкі. Згарэў...Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кальцо́н. Ring m -(e)s, -e; Reif m -(e)s, -e;
гадаво́е кальцо́ (дрэва) Jáhresring m;
кальцо́ на ключы́ Schlüsselring m;
гімнасты́чныя ко́льцыспарт. Ringe pl;
трамва́й ро́біць кальцо́ (на канцавы́м прыпы́нку) die Stráßenbahn macht (an der Éndhaltestelle) éine Schléife
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)