панпсіхі́зм

(ад пан- + гр. psyche = душа)

ідэалістычнае ўяўленне аб усеагульнай адушаўлёнасці прыроды.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Па́ніч 1 ’малады пан, панскі сын’. Укр. пани́ч ’тс’. Ад пан з патранімічным суфіксам ‑ičь (Фасмер, 3, 198).

Пані́ч 2 ’падасінавік’ (Сцяшк. Сл.). Да паніч 1; назва, мабыць, дадзена з-за яркай шапачкі. Параўн. рус. солдат ’тс’.

Паніч 3 ’чорт’ (Інстр. II), ’вадзянік’ (Маш.). Укр. пани́ч ’тс’. Метафарычны перанос паніч 1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

знато́к, ‑така, м.

Тое, што і знавец. Знаток вайсковай справы. □ Пан Крулеўскі лічыў сябе знатаком сялянскай псіхалогіі. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вяльмо́жны, ‑ая, ‑ае.

Уст. Які мае адносіны да вяльможы. // Які належыць да кола вяльмож; знатны. Вяльможны пан, чыноўнік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

скры́ва, прысл.

Разм. Тое, што і скоса. Глядзеў адзін пан Богут скрыва, Як воўк, уткнуўшыся ў паркан. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Несувіру́тны: «Для ўзмацнення адмоўнай якасці да слоў гультай, абібок, лодыр дадаюцца прыметнікі несусветны, несувірутны (неверагодны, якога не бачыў свет)» (ушац., Пан. дыс.), параўн. невіру́тны ’неверагодны’ (докш., Янк. Мат.). Гл. вяру́тны ’сапраўдны’, і на месцы я звязана з дыялектным вымаўленнем ці з ад’ідэацыяй да вір, параўн. вірутнік («як з віру», Пан. дыс., 220).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сухапа́ны ’кмен пясчаны’ (Шмярко). Гл. сухазелле ’тс’; другая частка складанай назвы да пан (панны?, параўн. панна 2, гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

панспермі́я

(ад пан- + сперма)

гіпотэза аб паўсюдным распаўсюджванні ў Сусвеце зародкаў жывых істот.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

mecenas

м. мецэнат;

pan (pani) mecenas — пан (пані) мецэнат (ветлівы зварот да адваката)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

пані́ч м.

1. (сын пана, малады пан) уст. Júnker m -s, -; júnger Herr;

2. разм. (беларучка) árbeitsscheuer Mensch, Árbeitsscheue (sub) m -n, -n

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)