Пігмей ’карлік’, ’прадстаўнік карлікавых плямёнаў Афрыкі, Азіі і Акіяніі’ (ТСБМ), ст.-бел. пигмей ’карлік’ (XVII ст.) са ст.-польск. Pigmej, якое з лац. pygmaeus < ст.-грэч. πυγμαῑος ’велічынёй з кулак’ (Булыка, Лекс. запазыч., 126; Фасмер, 3, 259).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

свіста́ць, свішчу́, сві́шчаш, сві́шча; свішчы́; незак.

1. Утвараць свіст.

С. у свісток.

С. у пальцы.

Свішча паравоз.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Ліцца з сілаю (пра вадкасць).

З крана свішча вада.

3. перан. Не працаваць, гультаяваць (разм.).

Цэлы месяц свістала, а грады травой зараслі.

◊

Вецер свішча ў кішэнях (разм., жарт.) — няма грошай.

Свістаць у кулак (разм., жарт.) — растраціўшыся, сядзець без грошай.

|| аднакр. сві́снуць, -ну, -неш, -не; -ні (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

скамячы́ць сов.

1. ско́мкать; смять; измя́ть;

с. папе́ру — ско́мкать (смять) бума́гу;

с. суке́нку — смять (измя́ть) пла́тье;

2. обл. (кулак) сжать

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зае́здзіць ​1, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., каго.

Знясіліць частай і працяглай яздой, работай. Заездзіць каня. // перан. Разм. Змучыць непасільнай работай. Кулак Лукаш на цагельні гэтак заездзіў парабка Івана Заіку, што той не пікне. Сабаленка.

зае́здзіць ​2, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак.

Пачаць ездзіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ку́кіш, ‑а, м.

Разм. Складзеная ў кулак рука з прасунутым вялікім пальцам паміж указальным і сярэднім як грубы жэст у знак здзеку, пагардлівай адмовы; фіга.

•••

Кукіш з’есці гл. з’есці.

Кукіш з маслам — зусім нічога (не даць, не зарабіць, не атрымаць і пад.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пі́снуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

1. Аднакр. да пішчаць. Хоць бы птушка дзе піснула, — Ані знаку, ні следу. Лужанін.

2. Разм. Тое, што і пікнуць (у 2 знач.). [Яўхім:] — Я б іх так ліхадзеяў гэтых у кулак узяў, што і не піснулі б... Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разжа́ть сов.

1. (кулак) расці́снуць, раскамячы́ць, разня́ць;

2. (зубы) расшчапі́ць, разня́ць; (губы) растулі́ць;

3. (пружину и т. п.) распусці́ць, адпусці́ць, пасла́біць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разжима́ть несов.

1. (кулак) расціска́ць, раскаме́чваць, разніма́ць;

2. (зубы) расшчэ́пліваць, разніма́ць; (губы) расту́льваць;

3. (пружину и т. п.) распуска́ць, адпуска́ць, паслабля́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кастэ́т

(фр. casse-tête, ад casser = разбіваць + tête = галава)

халодная зброя ў выглядзе металічнай пласціны з адтулінамі; надзяваецца на пальцы і заціскаецца ў кулак, каб узмацніць удар.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

сжать​I сов.

1. в разн. знач. сці́снуць, мног. пасціска́ць;

сжать чью-л. ру́ку сці́снуць чыю́-не́будзь руку́;

сжать кого́-л. в объя́тиях сці́снуць каго́-не́будзь у абды́мках;

сжать кула́к сці́снуць кула́к;

сжать гу́бы сці́снуць гу́бы;

2. перен. (сократить) сці́снуць, скараці́ць;

сжать сро́ки сці́снуць (скараці́ць) тэ́рміны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)