ко́тик

1. уменьш.-ласк. като́к, -тка́ м.; ко́цік, -ка м.;

2. зоол. ко́цік, -а м.;

морско́й ко́тик зоол. марскі́ ко́цік;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прасі́цца, прашу́ся, про́сішся, про́сіцца; незак.

1. Прасіць аб дазволе зрабіць што-н., адправіцца куды-н.

П. на каток.

2. Пра дзяцей: прасіць дазволу адправіць натуральную патрэбу.

П. на гаршчок.

3. Прасіць прабачэння, спагады, дапамогі і пад. (разм.) —

Адпусціце мяне, не мучце! — просіцца хлопчык.

4. перан. Быць гатовым да чаго-н., вельмі прыдатным для чаго-н. (разм.).

Пейзаж так і просіцца на палатно.

|| наз. папрасі́цца, -рашу́ся, -ро́сішся, -ро́сіцца (да 1—3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

slide1 [slaɪd] n.

1. слі́зганне, слізгаце́нне, ко́ўзанне;

have a slide on the ice ко́ўзацца, ката́цца на лёдзе

2. като́к, ледзяна́я го́рка; ко́ўзанка

3. слайд, дыяпазіты́ў

4. geol. апо́ўзень

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

мітусня́, ‑і, ж.

1. Хуткі і бесперапынны рух у розных напрамках. З маленства .. [Алесь] любіў каток і тую мітусню, што панавала на ім. Шыцік.

2. Паспешнае, неспакойнае перамяшчэнне з месца на месца. У вагоне пачалася мітусня, якая звычайна бывае перад апошняй станцыяй. Васілёнак.

3. Бязладнае мільганне перад вачыма. Адкрыеш вочы, і зноў пачынаецца мітусня зданнёвых прывідаў, незразумелая галюцынацыя. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

отпусти́ть сов.

1. в разн. знач. адпусці́ць, мног. паадпуска́ць;

отпусти́ть дете́й на като́к адпусці́ць дзяце́й на като́к;

отпусти́ть реме́нь адпусці́ць рэ́мень;

отпусти́ть това́р адпусці́ць тава́р;

отпусти́ть бо́роду адпусці́ць бараду́;

отпусти́ть сре́дства адпусці́ць сро́дкі;

отпусти́ть шу́тку адпусці́ць жарт;

2. (простить) уст. адпусці́ць, дарава́ць;

отпусти́ть грехи́ рел. адпусці́ць (дарава́ць) грахі́;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пацяша́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго.

1. Весяліць, забаўляць. Бывала, калі мы ішлі са школы, Антось да самага броду пацяшаў нас рознымі выдумкамі. Чарнышэвіч.

2. Разм. Суцяшаць, супакойваць, абнадзейваць. — Гэты пан лепшы, дасць вопратку, — пацяшаў бацька, хоць сам у гэта ні кропелькі не верыў. Пальчэўскі. «Нічога, каток, — пацяшае .. [бабка], — бывае яшчэ і горш...» Брыль.

•••

Пацяшаць вока — тое, што і цешыць вока гл. цешыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

праро́к, ‑а, м.

1. Паводле некаторых рэлігійных вераванняў — праведнік волі бога, пасланы богам. [Арцём:] — А сынок ты мой! Скажы мне, каток, які гэта прарок сядзеў у пустыні і крумкачы насілі яму мяса? Колас.

2. Прадказальнік будучыні, вяшчун. Запанавала цішыня, але Малец чамусьці ўспомніў перарваную ўжо каторы раз размову, спытаўся ў Ярошкі: — Слухай, прарок, а чаму ты мне не пагадаў наконт грошай? Дамашэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Eis

n -es

1) лёд

aufs ~ ghen* — ісці́ на като́к

2) маро́жанае

fossles ~ — геал. ве́чная мерзлата́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

буркава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; незак.

Утвараць характэрныя для галубоў гукі. Саша сумна сядзела на лаўцы каля бальнічных варот і бяздумна сачыла, як на даху дома, што насупраць, буркуюць галубы. Шамякін. // перан. Жарт. Лагодна і пяшчотна размаўляць. З усімі.. [Ліза] гаварыла ласкава і мякка. Ну проста не гаварыла, а мурлыкала, як каток, ці буркавала, як галубка. Арабей. Сядзела на лаўцы Пад фрэнчам хлапечым І ўсё буркавала Каханку аб нечым. Гілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Каўзе́лькаток на лёдзе’ (Касп., Нас., Бяльк., Сл. паўн.-зах., 2). Відавочнае ўтварэнне ад дзеяслова тыпу *kъlzati () пры дапамозе суф. *‑elь. Параўн. словаўтваральную варыятыўнасць у вытворных ад гэтага дзеяслова: каўзе́ль, каўза́нка, каўзе́нька, ко́ўзалка. Зыходны дзеяслоў каўза́цца мае адпаведнасці ў рус. дыял. ко́лзать(ся), ко́вза́ться ’катацца на лёдзе’, укр. ко́взати(ся), чэш. klouzati, польск. kielłac, чэш. kluzkú ’слізкі, коўзкі’ і г. д. Гл. Фасмер, 2, 290; Слаўскі, 2, 147–148.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)