degradacja

ж.

1. разжалаванне; паніжэнне ў пасадзе;

2. перан. дэградацыя; заняпад

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

дэкадэ́нцтва

(фр. décadence = заняпад)

агульная назва крызісных, упадніцкіх з’яў у культуры канца 19 — пач. 20 ст., што праяўляліся ў выражэнні безнадзейнасці, непрымання жыцця, індывідуалізму.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

decadence

[ˈdekədəns]

n.

1) заняпа́д -у m.

2) паго́ршаньне n.

3) дэкадэ́нцтва n., дэкада́нс -у m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

nadir [ˈneɪdɪə] n.

1. astron. надзі́р

2. fml са́мы ні́зкі ўзро́вень, кра́йні заняпа́д; кра́йняя дэпрэ́сія

♦

be at the nadir of one’s hope тра́ціць усяля́кую надзе́ю

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

паміра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. Незак. да памерці.

2. перан. Прыходзіць у заняпад. — Памірае мястэчка, — скардзіўся рабін у сваіх казаннях. Бядуля. // Адыходзіць у мінулае, адміраць — аб грамадскіх з’явах і пад. Чапляючыся за жыццё, памірае адсталае, старое, тое, што аджыла свой век; нараджаецца і дужэе новае, перадавое. Кудраўцаў.

•••

Паміраць (лопацца) са смеху — знемагаць ад смеху.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

blight

[blaɪt]

1.

n.

1) по́шасьць, хваро́ба, шко́днік (расьлі́наў)

2) Figur. расчарава́ньне n., уда́р -у m.

3) занепада́ньне n., заняпа́д -у m.

urban blight — гарадзкі́ заняпа́д

2.

v.t.

1) выкліка́ць хваро́бу расьлі́наў; шко́дзіць

2) разьбіва́ць, руйнава́ць (надзе́ю, пля́ны)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

comedown

[ˈkʌmdaʊn]

n.

1) informal заняпа́д -у m., зьбядне́ньне n.

2) стра́та стано́вішча або́ ра́нгу, дэграда́цыя f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

decline​2 [dɪˈklaɪn] v.

1. занепада́ць, прыхо́дзіць у заняпа́д, пагарша́цца

2. адмаўля́цца; адхіля́ць

3. ling. скланя́ць

♦

smb.’s declining years lit. апо́шнія гады́ чыйго́-н. жыцця́

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

шво, -а, мн. -ы, -оў, н.

1. Месца злучэння сшытых кавалкаў тканіны, скуры.

Парвацца ў шве.

Накладаць швы (сшываць, змацоўваць краі раны, парэзу).

2. Месца злучэння частак чаго-н. (спец.).

Швы чэрапа.

Ш. цаглянай кладкі.

3. Спосаб шыцця, вышыўкі.

Няроўнае ш.

Сцябліністае ш.

◊

Рукі па швах — пра рукі, выцягнутыя ўніз удоўж тулава.

Трашчыць па ўсіх швах — прыходзіць у поўны заняпад, развальвацца; разм.).

|| прым. шыўны́, -а́я, -о́е (да 1 знач.; спец.).

Ш. матэрыял (у хірургіі).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

*Про́пад, про́падам у выразе прападзі ты пропадам! (ТСБМ). Параўн. рус. пропади ты про́падом, укр. про́па́д, про́падом ’тс’, польск. przepad ’страта залогу, закладу’, чэш. propad ’люк; правал’, серб.-харв. propȁd, славен. propàd ’заняпад, упадак’. Аддзеяслоўны дэрыват ад *propadǫ, *propasti. Гл. прапасці. Параўн. пропадзь, пропасць (гл.). Відаць, у спецыяльных значэннях незалежныя ўтварэнні ў розных славянскіх мовах (гл. Фасмер, 3, 376; ЕСУМ, 4, 599; Банькоўскі, 2, 883); Сной₂, 584 (рэканструюе *propadъ ’падзенне, ухіл’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)