дыскваліфіка́цыя
(ад дыс + кваліфікацыя)
пазбаўленне кваліфікацыі, права займаць якую-н. пасаду, выконваць абавязкі, удзельнічаць у спартыўных спаборніцтвах і г. д. з-за неадпаведнасці прафесіянальным умовам або правілам (параўн. дэкваліфікацыя).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
дысфаты́чны
(ад дыс- + гр. photos = святло);
д-ая зона — адна з зон Сусветнага акіяна, якая ахоплівае тоўшчу вады ад 200 да 1500 м, куды пранікае нязначная колькасць сонечных прамянёў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Адкла́дня ’назва жалезнай часткі плуга, якая адвальвае скібу’ (Тарнацкі, Studia), откладыця ’тс’ (Выг. дыс.) да адкладваць. Гл. класці.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Марга́йка, маргойка ’стракатая свойская жывёла’ (Вяржбоўскі, дыс.). Літуанізм. Параўн. літ. margóji ’тс’ (там жа, 510; Лаўчутэ, Балтизмы, 80).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Матру́шкі ’маточкі нітак, якія выкарыстоўваюцца замест чаўнака пры тканні выкладаннем’ (Бір. дыс.; капыл., Жыв. сл.; слуц., КЭС), мотру́шкі ’каляровыя маточкі ўтоку пры ўзорным тканні’ (нараўл., Уладз.), матру́ха ’прылада, на якую навіваюць ніткі, матавіла’ (Бір. дыс.; шчуч., Сцяшк. Сл.), капыл. матру́шка ’невялікі скрутак лык’. Пад уплывам дзеяслова матаць з вяртуха, вяртушка (Сл. ПЗБ). Параўн. таксама мату́шка (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ажагі́ ’зборная, агульная назва ўсіх прылад, неабходных пры печы (вілкі, качарга, чапяла і інш.)’, ожаг (Бір. дыс.). Гл. вожаг.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Асцяжа́рак ’хмызняк, салома’ (Выг. дыс.). Утворана з цыркумфіксам з‑ — ‑ак (< о‑ — ‑ъкъ) ад сцяжар (гл.), стежар (Выг.). Гл. стажарʼе.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Агрэ́х ’прапушчаная баразна’ (БРС, Шат., Гарэц., КЭС) кантамінаваная форма арэх (< араць) і агрэх (< грэх) (Выг. дыс.). Словаўтваральная мадэль застаецца няяснай.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Анэ́гды ’на днях’ (Касп.). З польск. onegdy (Мар. дыс., 63), утворанага тым жа шляхам, што анагдысь і інш. (Брукнер, 379).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Астро́ў ’востраў’ (Касп.), гл. востраў. Ад гэтага ж слова і астравок ’невялікі ўчастак апрацаванага поля’ (Выг. дыс., 7), астравінка (Яшкін).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)