захму́раны, ‑ая, ‑ае.
Нахмураны, пахмурны. Максіму кінуўся ў вочы.. несамавіты выгляд [Сцяпана]: казацкія вусы неяк бездапаможна павіслі на захмураным твары. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пры́са, пры́за, мн. л. пры́сы, пры́зы, пры́скі ’непакрытая шэрсцю частка пысы ў каровы, каня’ (ТС; брэсц., малар., драг., пін., лельч., хойн., ЛА, 1), пры́сы ’вусы; вусы ў жывёл’ (Клім., Сл. Брэс.). Кантамінацыя пыса і *прыск < польск. prysk ’пыса ў каня’. Апошняе ад pryskać ’пырскаць’ (Брукнер, 440). Прасл. *prys‑ ’морда’ (ЕСУМ, 5, 576) роднаснае літ. prusnà (звычайна мн. л. prùsnos) ’морда (каровы, каня, авечкі)’, лат. prusnas ’губы, рот’, прус. Р. скл. адз. л. prusnas ’твар’, звязанымі чаргаваннем з літ. prausti ’мыць, умываць’ (Непакупны, Связи, 46–47).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Жарла́ты ’абжорлівы’ (Сцяшк. МГ). Мадэль з суфіксам ‑ат‑ указвае на словаўтваральную суадноснасць з жарло́ (гл.). Жарло < жерло < жьрло ’горла’, ’рот’, а жарлаты ’той, хто мае (вялікі) рот’, як вусаты ’той хто мае вусы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падхрабры́цца, ‑руся, ‑рышся, ‑рыцца; зак.
Паддаць сабе храбрасці, духу; падбадзёрыць. Салдат падхрабрыўся, падкруціў вусы і пачаў прабірацца бліжэй да палаца. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
згалі́ць, згалю, зголіш, зголіць; зак., што.
Зрэзаць брытвай (валасы); збрыць. [Міронаў] узяў кавалачак люстэрка, брытву.. і згаліў свае заліхвацкія чорныя вусы. Гарбук.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пападкру́чваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Разм. Падкруціць усё, многае. Госці ўсе апрануліся па-святочнаму, пагаліліся, «пападкручвалі вусы», як даўней казалі. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абстры́гчы, ‑стрыгу, ‑стрыжэш, ‑стрыжэ; ‑стрыжом, ‑стрыжаце, ‑стрыгуць; зак., каго-што.
Тое, што і астрыгчы. Абстрыгчы вусы. // Абразаючы, зрабіць роўным што‑н., падраўнаваць. Абстрыгчы кусты. Абстрыгчы ліпы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пазакру́чваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.
1. што. Закруціць, завіць (валасы); замацаваць, завязаць усё, многае.
П. вусы.
П. дротам дачныя брамкі.
2. што. Абвязаць, абматаць чым-н. усё, многае.
П. бінтам пальцы.
3. каго-што. Загарнуць у што-н. усіх, многіх або ўсё, многае.
П. дзяцей у коўдры.
4. што. Круцячы, закрыць, завінціць усё, многае.
П. краны.
П. гайкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
эспаньёлка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.
Кароткая і вузкая клінападобная бародка. Загаварыў [Р. Р. Шырма] ў віслыя вусы і сівую эспаньёлку рэчы, якія адразу зачаравалі нас. Караткевіч.
[Ад фр. espagnol — іспанскі.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прышчыпну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., што.
Спец. Адшчыпнуць вяршок парастка для спынення яго росту і ўзмацнення прытоку пажыўных рэчываў да іншых органаў расліны. Прышчыпнуць вусы агуркоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)