уквапля́ць
‘утароплiваць што-небудзь (вочы)’
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
уквапля́ю |
уквапля́ем |
| 2-я ас. |
уквапля́еш |
уквапля́еце |
| 3-я ас. |
уквапля́е |
уквапля́юць |
| Прошлы час |
| м. |
уквапля́ў |
уквапля́лі |
| ж. |
уквапля́ла |
| н. |
уквапля́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
уквапля́й |
уквапля́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
уквапля́ючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
вышчэ́льваць
‘вытарашчыць вочы; вышукваць што-небудзь (што ты тут вышчэльваеш?)’
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
вышчэ́льваю |
вышчэ́льваем |
| 2-я ас. |
вышчэ́льваеш |
вышчэ́льваеце |
| 3-я ас. |
вышчэ́львае |
вышчэ́льваюць |
| Прошлы час |
| м. |
вышчэ́льваў |
вышчэ́львалі |
| ж. |
вышчэ́львала |
| н. |
вышчэ́львала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
вышчэ́львай |
вышчэ́львайце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
вышчэ́льваючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
зашво́рыць
‘пачаць шворыць - глядзець, углядацца, тарашчыць вочы’
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
зашво́ру |
зашво́рым |
| 2-я ас. |
зашво́рыш |
зашво́рыце |
| 3-я ас. |
зашво́рыць |
зашво́раць |
| Прошлы час |
| м. |
зашво́рыў |
зашво́рылі |
| ж. |
зашво́рыла |
| н. |
зашво́рыла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
зашво́р |
зашво́рце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
зашво́рыўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
адплю́шчыць, -лю́шчу, -лю́шчыш, -лю́шчыць; -лю́шчаны; зак., што.
Расплюшчыць, адкрыць (вочы).
|| незак. адплю́шчваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ма́сліцца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -ліцца; незак.
Блішчаць, ільсніцца (пра вочы, твар).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ма́тчын, -а.
1. Які належыць матцы.
Матчына хата.
Матчыны вочы ў сэрца глядзяць (прыказка).
2. Уласцівы матцы (у 1 знач.).
Матчына ласка.
3. Такі, як у маткі (у 1 знач.).
У Алесі матчыны вочы.
4. Родны; народны.
Матчына мова.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сплю́шчыцца¹, 1 і 2 ас. не ўжыв., -шчыцца; зак.
Пра вочы, павекі: заплюшчыцца.
|| незак. сплю́шчвацца, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сплю́шчыць¹, -шчу, -шчыш, -шчыць; -шчаны; зак., што.
Пра вочы, павекі: заплюшчыць.
|| незак. сплю́шчваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тара́шчыць, -шчу, -шчыш, -шчыць; незак., што (разм.).
Шырока раскрываць (вочы).
|| зак. вы́тарашчыць, -шчу, -шчыш, -шчыць; -шчаны.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падале́іць
‘падалеіць што-небудзь (у т. л. у пераносным значэнні: падалеіць вочы)’
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
падале́ю |
падале́ім |
| 2-я ас. |
падале́іш |
падале́іце |
| 3-я ас. |
падале́іць |
падале́яць |
| Прошлы час |
| м. |
падале́іў |
падале́ілі |
| ж. |
падале́іла |
| н. |
падале́іла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
падале́й |
падале́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
падале́іўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)