уквапля́ць

‘утароплiваць што-небудзь (вочы)’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. уквапля́ю уквапля́ем
2-я ас. уквапля́еш уквапля́еце
3-я ас. уквапля́е уквапля́юць
Прошлы час
м. уквапля́ў уквапля́лі
ж. уквапля́ла
н. уквапля́ла
Загадны лад
2-я ас. уквапля́й уквапля́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час уквапля́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

вышчэ́льваць

‘вытарашчыць вочы; вышукваць што-небудзь (што ты тут вышчэльваеш?)’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. вышчэ́льваю вышчэ́льваем
2-я ас. вышчэ́льваеш вышчэ́льваеце
3-я ас. вышчэ́львае вышчэ́льваюць
Прошлы час
м. вышчэ́льваў вышчэ́львалі
ж. вышчэ́львала
н. вышчэ́львала
Загадны лад
2-я ас. вышчэ́львай вышчэ́львайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час вышчэ́льваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

зашво́рыць

‘пачаць шворыць - глядзець, углядацца, тарашчыць вочы

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. зашво́ру зашво́рым
2-я ас. зашво́рыш зашво́рыце
3-я ас. зашво́рыць зашво́раць
Прошлы час
м. зашво́рыў зашво́рылі
ж. зашво́рыла
н. зашво́рыла
Загадны лад
2-я ас. зашво́р зашво́рце
Дзеепрыслоўе
прош. час зашво́рыўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

адплю́шчыць, -лю́шчу, -лю́шчыш, -лю́шчыць; -лю́шчаны; зак., што.

Расплюшчыць, адкрыць (вочы).

|| незак. адплю́шчваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ма́сліцца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -ліцца; незак.

Блішчаць, ільсніцца (пра вочы, твар).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ма́тчын, -а.

1. Які належыць матцы.

Матчына хата.

Матчыны вочы ў сэрца глядзяць (прыказка).

2. Уласцівы матцы (у 1 знач.).

Матчына ласка.

3. Такі, як у маткі (у 1 знач.).

У Алесі матчыны вочы.

4. Родны; народны.

Матчына мова.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сплю́шчыцца¹, 1 і 2 ас. не ўжыв., -шчыцца; зак.

Пра вочы, павекі: заплюшчыцца.

|| незак. сплю́шчвацца, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сплю́шчыць¹, -шчу, -шчыш, -шчыць; -шчаны; зак., што.

Пра вочы, павекі: заплюшчыць.

|| незак. сплю́шчваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тара́шчыць, -шчу, -шчыш, -шчыць; незак., што (разм.).

Шырока раскрываць (вочы).

|| зак. вы́тарашчыць, -шчу, -шчыш, -шчыць; -шчаны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падале́іць

‘падалеіць што-небудзь (у т. л. у пераносным значэнні: падалеіць вочы)’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. падале́ю падале́ім
2-я ас. падале́іш падале́іце
3-я ас. падале́іць падале́яць
Прошлы час
м. падале́іў падале́ілі
ж. падале́іла
н. падале́іла
Загадны лад
2-я ас. падале́й падале́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час падале́іўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)