абві́ць, абаўю́, абаўе́ш, абаўе́; абаўём, абаўяце́, абаўю́ць; абві́ў, -віла́, -ло́; -ві́; -ві́ты; зак.

1. што. Абматаць што-н. чым-н. або што-н. вакол чаго-н., апаясаць.

А. провад ізаляцыйнай стужкай.

А. косы вакол галавы.

2. каго-што. Аплесці галінамі (пра расліны).

Хмель абвіў слупы паркана.

3. Ахутаць, абвалачы, ахапіць з усіх бакоў (пра дым, туман і пад.).

4. перан. Авалодаць, ахапіць, паланіць (пра пачуцці, жаданні, перажыванні).

5. Абхапіць, абняць рукамі.

Хлопчык абвіў бацькаву шыю.

|| незак. абвіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. абві́ўка, -і, ДМ -ві́ўцы, ж. (да 1 знач.) і абвіва́нне, -я, н. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

успа́сці, -паду́, -падзе́ш, -падзе́; -падзём, -падзяце́, -паду́ць; -па́ў, -па́ла; -падзі́; зак. (разм.).

1. на каго-што. Напасці з мэтай захопу, грабяжу, забойства і пад.

Разбойнікі ўспалі на падарожнага.

2. на каго (што). Накінуцца на каго-н. з лаянкай, папрокамі.

У. на неслуха.

3. каго-што. Выпадкова трапіць, набрысці на каго-, што-н.

У. на след.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.), на каго (што). Нечакана авалодаць кім-н., ахапіць каго-н. (пра якое-н. пачуццё).

На яго ўспала лень.

◊

Успасці на думку каму (разм.) — прыйсці, з’явіцца ў думках.

Позна мне гэта ўспала на думку.

|| незак. успада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

überwä́ltigen

vt

1) (пера)адо́льваць, браць верх (над кім-н.)

2) адо́лець (пра сон, зморанасць); авало́даць, ахапі́ць (пра пачуцці)

3) узру́шваць, хвалява́ць (пра відовішча)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

апанава́ць

1. (ахапіць, авалодаць) ergréifen* vt, überkómmen* vt, befállen* vt, pácken vt, (er)fássen vt;

страх апанава́ў мяне́ Angst befíel [páckte, überkám] mich;

2. (напасці, акружыць зусіх бакоў) überfállen* vt; hérfallen* vi (s) (на каго-н., што-н. über A)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

забра́ць, -бяру́, -бярэ́ш, -бярэ́; -бяро́м, -бераце́, -бяру́ць; -бяры́; -бра́ны; зак.

1. каго-што. Узяць, захапіць.

З. з сабой рэчы.

З. у палон.

З. грошы.

2. што. Адняць, прымусіць патраціць.

Работа забрала многа часу.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан., каго. Авалодаць кім-н., падпарадкаваць сабе (разм.).

Мяне забраў страх.

З. за жывое.

4. што. Увабраць, засунуць (пра адзенне) або зменшыць у шырыні або даўжыні пры шыцці.

З. штаны ў боты.

З. рукаў.

|| незак. забіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. забіра́нне, -я, н. (да 1, 2 і 4 знач.) і забо́р, -у, м. (да 1 знач.; спец.).

Забор вады.

Забор пробы.

|| прым. забо́рны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

Заборная канструкцыя.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

méistern

vi

1) майстрава́ць, вырабля́ць

2) авало́дваць (чым-н.)

Schwíerigkeiten ~ — пераадо́льваць ця́жкасці

sein Fach ~ — авало́даць спецыя́льнасцю

séine Zúnge ~ — разм. трыма́ць язы́к за зуба́мі, прыкусі́ць язы́к

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

pick up

а) падыма́ць

б) зае́хаць па каго́, забра́ць што

to pick up a coat at the cleaner’s — забра́ць паліто́ з чы́сткі

в) дада́ць сі́лы, адва́гі; падсілкава́ць, падбадзёрыць

г) навучы́цца, авало́даць чым-н.

д) злаві́ць (радыёпрагра́му)

е) паскара́ць (крок, хаду́)

ж) прыбра́ць, спара́дкаваць (пако́й)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

здо́лець

1. (быць у стане зрабіць што-н.) können* vt; imstánde [im Stánde] sein (+ inf);

2. (атрымаць магчымасць) die Möglichkeit háben (+inf);

3. (адолець, здужаць) fértig bríngen*, zustánde [zu Stánde] bríngen*, bewältigen vt, überwínden* vt (перашкоду і г. д.);

4. разм. (авалодаць) bewältigen vt, méistern vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

éinnehmen

* vt

1) атры́мліваць (даход)

2) займа́ць (пасаду)

3) прыма́ць (лякарства)

4) (für A) заціка́віць (каго-н. чым-н.)

5) вайск. браць, захо́пліваць, авало́даць

in Sturm ~ — браць шту́рмам

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

захапі́ць, -хаплю́, -хо́піш, -хо́піць; -хо́плены; зак.

1. каго-што. Хапаючы, узяць, забраць, схапіць.

З. жменю зерня.

2. каго-што. Сілай авалодаць кім-, чым-н.

З. чужую тэрыторыю.

З. у палон.

З. ініцыятыву (перан.).

3. каго-што і чаго. Узяць з сабой.

З. плашч.

З. з сабой яды.

4. перан., каго (што). Вельмі зацікавіць, прымусіць поўнасцю аддацца якой-н. справе.

Новая ідэя захапіла яго.

5. перан., каго (што). Завалодаць увагай, зачараваць.

З. гледачоў ігрой.

6. каго (што). Раптоўна застаць.

З. каго-н. дома.

Навальніца захапіла нас у полі.

7. каго-што. Панесці з сабой, захапіўшы, падхапіўшы.

Цячэнне захапіла лодку.

|| незак. захо́пліваць, -аю, -аеш, -ае і захапля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е (да 4 і 5 знач.).

|| наз. захо́п, -у, м. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)