адсо́хнуць, ‑сохне; пр. адсох, ‑ла; зак.
1. Адмерці, засохнуць.
2. Разм. Страціць здольнасць рухацца, дзейнічаць. [Драпеза:] — У твайго, кажу, бацькі адсохла б рука, каб яго хто прымусіў так рабіць. Паслядовіч. Адсохні тая рука, што на бацьку падымаецца. Прыказка.
•••
Каб табе язык (мазгі, рукі) адсох(лі) гл. язык.
Хай адсохнуць (у мяне) рукі і ногі — клятва ў тым, што я зраблю, зрабіў і пад. што‑н. або што не зраблю, не зрабіў і пад. чаго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пруцяне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
Станавіцца нягнуткім, нерухомым; карчанець. Пруцянець ад холаду. □ Млелі рукі, пруцянелі ў каленях ногі, замірала сэрца, а Юля ўсё лезла і лезла, стараючыся не глядзець уніз. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пары́ўчаты, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і парывісты. Чалавек браў маленькую ручку, прыслухаўся да пульса, прагным вухам лавіў ледзь чутнае, парыўчатае дыханне. Лынькоў. Таццяна парыўчатым рухам рукі адказала на яго поціск. Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
брас 1, ‑а, м.
Снасць на марскім судне, якая прывязваецца да рэяў для вярчэння іх у гарызантальнай плоскасці.
[Гал. bras.]
брас 2, ‑у, м.
Асобы стыль плавання, пры якім рукі рухаюцца пад вадой.
[Фр. brasse.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
крывава́ты, ‑ая, ‑ае.
Злёгку пакрыўлены, крывы. Крываватае дрэва. □ Сухарэўскі падняўся на крываватыя ногі, доўга стаяў, пазіраючы з-пад рукі на шырокія палеткі жыта. Асіпенка. Пазок быў глыбокі і крываваты — дужкай. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ла́да, ‑ы, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑дзе, Т ‑ай (‑аю), ж.
Уст. Каханы (каханая), любы (любая), мілы (мілая). Яраслаўна, тужачы па ладу, заламала рукі на сцяне. Вялюгін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
малацьбі́т, ‑а, М ‑біце, м.
Той, хто малоціць. — Ты адзін цупаеш цэпам, і рукі дранцвеюць, падымацца не хочуць. А стануць чатыры малацьбіты ды як жарнуць — адкуль яно што і возьмецца. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зале́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
Разм. Мерзнуць, калець, стыць. Залеюць рукі на халодным ветры. □ Чатыры гады Залеў я на вёрстах дарог, Гарэлі сады, І дым іх на сэрца мне лёг. Кірэенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
замачы́цца, ‑мачуся, ‑мочышся, ‑мочыцца; зак.
Замачыць сябе, сваю вопратку. Зося, палажыўшы серп на плячо, вышэй падаткнуўшы спадніцу, каб не замачыцца ў вячэрнюю расу,.. падбегла да Міхаські, узяла яго на рукі. Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
здабрава́ць,
У выразе: не здабраваць каму-чаму — не мінаваць бяды, спагнання. «Як добра, што аддала ў надзейныя рукі шапірограф, а так і сястры не здабраваць было б!» — падумала Алаіза. С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)