Verbum

анлайнавы слоўнік

paw

[pɔ]

ла́па f.

1) дакрана́цца, хапа́ць або́ біць ла́пай

2) біць капыто́м у зямлю́ (пра каня́)

3) ца́паць, ма́цаць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

take the bit in one’s teeth

а) ісьці́ напрало́м, дзе́йнічаць без агля́дкі, ні з чым ня лі́чачыся

б) (пра каня́) закусі́ць цу́глі, занату́рыцца

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

агло́блі, аглабель, Д аглоблям; адз. аглобля, ‑і, ж.

Пара жардзін, прымацаваных канцамі да пярэдняй восі воза, у якія запрагаюць каня.

•••

(Быць) у аглоблях — выконваць якія‑н. цяжкія абавязкі.

Запрэгчы ў аглоблі гл. запрэгчы.

Ні па кані ні па аглоблях гл. конь.

Павярнуць (завярнуць) аглоблі гл. павярнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папя́цца, ‑пнуся, ‑пнешся, ‑пнецца; ‑пнёмся, ‑пняцеся; зак.

Разм.

1. Напружыць усе сілы, напружыцца. Для таго, каб знадворку адчыніць дзверы чайной, трэба было добра папяцца. Сабаленка. [Варановіч] упёрся нагою ў сцяну, плячом — у каня каля спіны і папяўся. Конь .. пачаў паднімацца. Чорны.

2. перан. Намагчыся зрабіць што‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шпат ¹, ‑у, М шпаце, м.

Спец. Устарэлая назва мінералу, які пры ўдары расколваецца на кавалкі правільнай, геаметрычнай формы.

•••

Палявы шпат — мінерал з групы сілікатаў.

Плавіковы шпат — тое, што і плавік.

[Ням. Spat.]

шпат ², ‑у, М шпаце, м.

Спец. Хранічнае запаленне скакальнага сустава ў каня ці рабочага вала.

[Ням. Spat.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запрэ́гчы сов.

1. впрячь, запря́чь; заложи́ть;

з. каня́ — впрячь (запря́чь, заложи́ть) ло́шадь;

з. экіпа́ж — заложи́ть (запря́чь) экипа́ж;

2. перен., разг. запря́чь, впрячь;

з. ў рабо́ту — запря́чь (впрячь) в рабо́ту

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

припусти́ть сов., в разн. знач. прыпусці́ць;

припусти́ть телёнка к коро́ве прыпусці́ць цяля́ да каро́вы;

припусти́ть коня́ к сто́гу прыпусці́ць каня́ да сто́га;

припусти́ть пла́тье в подо́ле прыпусці́ць суке́нку ў падо́ле;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

Трэ́пнуць ‘нечакана ўдарыць, брыкнуць нагой (пра каня, карову)’ (Шат., Варл., Сцяшк. Сл.), ‘стукнуць’ (Мат. Гом.), трэпну́ць ‘тс’ (ТС), трі́пнуты ‘страпянуцца, уздрыгануцца’ (кам., ЖНС), трэпну́цца ‘тс’ (ТС). Аднакратныя дзеясловы да тро́паць, трэ́паць, трапа́ць, гл. таксама выклічнікі трэп‑трэп ‘брык-брык’ (шчуч., Сл. ПЗБ), ‘стук-стук (пра сэрца)’ (ашм., Сл. ПЗБ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Milvo volanti ungues resecare posse

Быць здатным каршуну на ляту абрэзаць кіпцюры.

Быть способным коршуну на лету обрезать когти.

бел. На хаду падноскі адарве. 3 ветру вяроўку саўе. І Бога ашукае, і ў чорта адхопіць. 3-пад бягучага каня адарве падковы.

рус. На ходу подмётки отрывать.

фр. Être capable de tout (Быть способным на всё).

англ. To have quicksilver in one’s veins (Иметь в венах ртуть).

нем. Die Knöpfe von den Hosen stehlen (Украсть пуговицы от брюк).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

champ

[tʃæmp]

1) ча́ўкаць, чвя́каць, го́ласна жава́ць

2) куса́ць ке́лзы (пра каня́)

чвя́каньне n.

[tʃæmp]

n, informal

чэмпіён -а m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)