шква́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які з’яўляецца шквалам, са шкваламі (у 1 знач.). Шквальны вецер. □ Надыходзіла ноч, шквальная, ліўневая. Шыцік.

2. Моцны, масіраваны (пра стрэльбу). Выбрацца з акопа нельга было пад такім шквальным агнём. Марціновіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дух

1. Прасечаная пелька ў лёдзе ракі для лоўлі рыбы (Нас. АУ). Тое ж ду́хі (Рэч.).

2. Цёплы летні вецер (бел. азбукоўнікі XVI—XVII стст. Судн. 307, Слаўг.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

Malum vas non frangitur

Дрэнная пасудзіна не б’ецца.

Плохой сосуд не разбивается.

бел. Скрыпучае права не ломіцца/доўга жыве. Пахілае дрэва вецер не ломіць. Пустая галава не сівее.

рус. Скрипучая берёза дольше стоит. Скрипучее дерево два века живёт. Дуплистое дерево скрипит, да стоит, а крепкое валится. Битая посуда два века живёт.

фр. Les pots fêlés sont ceux qui durent le plus (Треснувшие горшки держатся больше всего).

англ. A creaking gate hangs long on its hinges (Скрипящие ворота долго висят на петлях).

нем. Der Baum, der oft knarrt, bricht nicht leicht (Дерево, которое часто скрипит, ломается нелегко).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

searching

[ˈsɜ:rtʃɪŋ]

adj.

1) дапы́тлівы

a searching gaze — дапы́тлівы по́зірк

2) назіра́льны, прані́клівы

3) Figur. прані́зьлівы, во́стры

a searching wind — прані́зьлівы ве́цер

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

stiffen

[ˈstɪfən]

1.

v.t.

рабі́ць цьвярды́м, нягну́ткім, напру́жаным

2.

v.i.

1) тужэ́ць, застыва́ць, гусьце́ць

2) мацне́ць

The wind was stiffening — Ве́цер мацне́ў

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

flatten

[ˈflætən]

v.

1) сплю́шчваць (-ца), рабі́цца пляска́тым, плю́шчыць

2) спыня́цца, суніма́цца (пра ве́цер)

3) распрасо́ўваць, распро́стваць

4) разво́дзіць (фа́рбу, е́жу, віно́)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

нахілі́ць сов. наклони́ть; (о судне, машине и т.п. — ещё) накрени́ть;

н. галаву́ — наклони́ть го́лову;

н. вядро́ — наклони́ть ведро́;

ве́цер ~лі́ў ло́дку — ве́тер наклони́л ло́дку

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разбушава́цца сов.

1. разбушева́ться;

ве́цер ~ва́ўся — ве́тер разбушева́лся;

мо́ра ~ва́лася — мо́ре разбушева́лось;

2. (прийти в состояние ярости) разбушева́ться, разойти́сь;

п’я́ны ~ва́ўся — пья́ный разбушева́лся (разошёлся)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Брыд 1 ’чад’ (Сцяшк. МГ), ’дым у лазні, чад’ (Бяльк.). Рус. дыял. (зах.) брид ’дым’, брида ’едкі дым’. Гл. бры́дкі. Аснова гэта абазначала розныя непрыемныя з’явы (у тым ліку халодны, рэзкі вецер, паветра і г. д.). У дадзеным выпадку адбылася лексікалізацыя ў адным пэўным значэнні.

Брыд 2 рабро дошкі’. Гл. брыж 1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ва́карына ’валы вады на рацэ’ (Яшк.), вако́рына ’тс’ (КТС). Балтызм. Параўн. літ. vakarìnis ’вячэрні; заходні’, vakãris ’заходні вецер’ (Цыхун, Лекс. балтызм, 52). Суфікс адзінкавасці ‑ін‑ з’яўляецца не словаўтваральным сродкам, а вынікам перараскладання на беларускай глебе літоўскага слова. Вагары ’хвалі’ да вакар‑ына з азванчэннем г у інтэрвакальным становішчы пад магчымым уплывам вагацца.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)