перасе́ў
1. Поле, на якім вымак пасеў і якое другі раз засеяна (БРС).
2. Паверх засеянае поле другім насеннем (Слаўг.).
3. Густа засеянае (звыш нормы) поле (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
абнаві́ць
1. ernéuern vt, restauríeren vt; wiederhérstellen vt (будынак і г. д.); áuffrischen vt (веды);
2. разм (ужыць першы раз) éinweihen vt; zum érsten Mal ánziehen* (пра вопратку)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Deliberandum est diu, quod statuendum est semel
Абмяркоўваць трэба часта, рашаць адзін раз.
Обсуждать надо часто, решать однажды.
Гл.: Cave ne...
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Invenit interdum caeca columba pisum
І сляпы голуб іншы раз знаходзіць гарох.
И слепой голубь иногда находит горох.
Гл.: Asinus in...
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Разве́даць ’дазнацца пра што-небудзь’, ’зрабіць абследаванне чаго-небудзь’ (ТСБМ), ’даведацца’ (лід., Сл. ПЗБ), разве́даны ’выяўлены, знойдзены, распазнаны’ (Сцяшк. Сл.), разве́дка ’здабыванне звестак, абследаванне’ (ТСБМ), ’першы вылет пчол пасля зімы’ (Сцяшк.). Ад раз- і ве́даць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Расто́рыч ’інструмент накшталт цыркуля, якім вырэзваюцца дны (у бандарстве)’ (Серб.). Да зато́рыч ’тс’ (гл., значэнне пададзена недакладна, пра што сведчыць суфікс nomina instrumenti ‑ыч) у выніку дыферэнцыяцыі прыставак раз‑/рас‑ і за‑, параўн. запрагаць і распрагаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прабраха́ць сов.
1. в разн. знач. прола́ять;
п. не́калькі разо́ў — прола́ять не́сколько раз;
саба́ка ~ха́ў усю́ ноч — соба́ка прола́яла всю ночь;
2. перен., груб. проболта́ть, прочеса́ть языко́м
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
два, двух, двум, двума, (аб) двух, м. і н., дзве, дзвюх, дзвюм, дзвюма, (аб) дзвюх, ж., ліч. кольк.
1. Лік 2. Два разы па два — чатыры. Напісаць лічбу два. // Колькасць 2. Два алоўкі. Дзве дарогі. □ За аднаго бітага двух нябітых даюць. Прыказка. З аднаго вала дзвюх шкур не дзяруць. Прыказка.
2. Тое, што і двойка (у 2 знач.).
•••
Двух слоў не звяжа гл. звязаць.
Забіць двух зайцоў гл. забіць 1.
За два (тры і пад.) крокі гл. крок.
На два словы гл. слова.
На два франты гл. фронт.
Не магчы (не ўмець) звязаць двух слоў гл. магчы.
Не раз і не два гл. раз.
Ні два ні паўтара — пра што‑н. няпэўнае, неакрэсленае; ні тое, ні сёе.
Пагнацца за двума зайцамі гл. пагнацца.
Палка з двума канцамі гл. палка.
Паміж двух агнёў гл. агонь.
Раз-два і гатова гл. раз.
Служыць двум багам гл. служыць.
У два канцы гл. канец.
У двух словах гл. слова.
Як двойчы два (чатыры) гл. двойчы.
Як дзве каплі вады гл. капля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паве́зці, ‑вязу, ‑вязеш, ‑вязе; ‑вязём, ‑везяце; пр. павёз, ‑везла і ‑вязла, ‑везла і ‑вязло; зак., каго-што.
1. Пачаць везці, перамяшчаць транспартам куды‑н. Свіснуў раз, свіснуў два Шустры паравозы, І павёз, і павёз За возікам возік. Купала. І павёз цягнік сына ў Маскву, а бацьку — рухавы малады конік у [калгас] «Перамогу». Васілевіч.
2. Узяўшы з сабой каго‑, што‑н., паехаць, каб адвезці, даставіць куды‑н. Цераз суткі.. [жанчыну] паклалі ў труну і павезлі на могілкі. Чорны. Адразу ў ноч паскакалі коннікі, павезлі дарагія дакументы, заклікі арганізоўваць камітэты беднаты. Лужанін.
3. безас. Тое, што і пашанцаваць. Ну, што ж?.. Відаць, не павязло. Няхай! Не першы раз... Броўка. ...Гэты раз бедаку павязло: У час удалося Панасу памерці. Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
choćby
хоць бы; хаця б;
choćby raz jeden to zobaczyć — хоць бы (хаця б) раз гэта ўбачыць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)